074

3. PODSTAWOWE URZĄDZENIA I APARATY STACJI

Wyłączniki magnetowydmuchowe są budowane na napięcia 7,2 — 24 kV, prądy znamionowe ciągłe 800-h4000 A i prądy wyłączalne 16 -h 60 kA.

Do najbardziej istotnych właściwości wyłączników magnetowydmu-chowych zalicza się:

—    brak specjalnego środowiska gaszącego łuk,

—    dużą dopuszczalną częstość łączeń,

—    dużą trwałość mechaniczną i łączeniową,

—    brak przepięć przy wyłączaniu prądów indukcyjnych i pojemnościowych o niewielkich wartościach,

—    krótki czas palenia się łuku (10-^20 ms),

—    prostą budowę, uproszczoną konserwację i obsługę.

Wyłączniki magnetowydmuchowe mogą być stosowane we wszystkich

miejscach sieci energetyki zawodowej i przemysłowej. Są droższe niż wyłączniki innych typów. Są szczególnie przydatne do sterowania:

—    silników indukcyjnych i synchronicznych o dużej częstości łączeń i dużej wymaganej niezawodności pracy (np. silników napędzających urządzenia główne elektrowni jądrowych),

—    pieców łukowych oraz napędów urządzeń walcowni,

—    baterii kondensatorów dużych mocy.

Rozłączniki są to łączniki przeznaczone do załączania i wyłączania prądów roboczych silników oraz pojedynczych baterii kondensatorów, a także prądów pracy jałowej transformatorów, linii napowietrznych, kablowych itp. W stanie otwartym rozłączniki stwarzają widoczną i bezpieczną przerwę izolacyjną w obwodzie, co powoduje, że zbędne staje się instalowanie odłączników. Rozłączniki instaluje się w układach o niewielkich wymaganiach dotyczących niezawodności zasilania, o stosunkowo niewielkich wartościach mocy i prądów znamionowych zasilanych urządzeń — zamiast drogich wyłączników.

Zdolności wyłączalne rozłączników są niewielkie, zwykle mniejsze niż wartości prądów zwarciowych w przeciętnych warunkach zasilania. W takich przypadkach rozłączniki muszą być wyposażone w bezpieczniki. Są to tzw. rozłączniki bezpiecznikowe. Rozłączniki powinny przerywać prądy nie przekraczające ich zdolności wyłączalnej, a bezpieczniki prądy zwarciowe.

Rozłączniki mają proste komory gaszeniowe o różnych technikach gaszenia łuku, najczęściej powietrzne samosprężne lub gazowydmuchowe. Rozłączniki są budowane jako trójbiegunowe ze wspólną podstawą i napędem. Mają po dwa równoległe zestyki na biegun: roboczy i pomocniczy, umieszczony w komorze gaszeniowej. Przy otwieraniu styki robocze wyprzedzają styki opalne, wskutek czego łuk zapala się dopiero wówczas, gdy otwierają się styki pomocnicze.

Zarówno załączanie, jak i wyłączanie odbywa się przy znacznych prędkościach styków ruchomych — niezależnie od obsługi — w wyniku działania specjalnych sprężyn załączających i wyłączających.

74