114

u

s

fi

Wskaźnik optymalnych obrotów do samochodu

Wskaźnik obrotów (rys. 5.1) sygnalizuje przedział prędkości obrotowej silnika, który jest odpowiedni dla ekonomicznej jazdy. Uwzględnianie podczas jazdy jego wskazań pozwala zwiększyć trwałość silnika i obniżyć zużycie paliwa, w szczególności na dłuższych trasach. Przy optymalnej prędkości obrotowej, np. dla Fiata I25p 2500-ł-4000 obr/min, świeci się zielona dioda elektroluminescencyjna D5. Poza tym przedziałem świeci się czerwona dioda D4.

Do sterowania wskaźnika obrotów wykorzystuje się impulsy napięcia powstające na zestykach przerywacza. Impulsy te są różniczkowane w obwodzie złożonym z kondensatora C, i rezystorów R,, R₂. Amplituda uzyskanego impulsu szpilkowego uzależniona jest od stosunku rezystancji R, i R₂. Dodatnie impulsy szpilkowe poprzez diodę Dl, sterują bazę tranzystora Tl, Tranzystory Tl i T2 tworzą układ formowania impulsów prostokątnych. Czas trwania impulsu określa stała czasowa elementów R_s, C₂. Czas trwania i amplituda impulsu wyjściowego (kolektor tranzystora 72) są stałe, a zmienia się tylko częstotliwość powtarzania impulsów. Częstotliwość tych impulsów jest równa częstotliwości impulsów na stykach przerywacza. Impulsy napięciowe z kolektora tranzystora T2 sterują wtórnikiem emiterowym (tranzystor 73), którego obciążeniem jest obwód całkujący z elementami R_#, C₃. Napięcie na kondensatorze C₃ jest proporcjonalne do częstotliwości impulsów napięciowych. Napięcie z kondensatora C₃ steruje wzmacniaczem zawierającym tranzystory T4 i 75, ten ostatni jest wtórnikiem emiterowym. Przy dużych prędkościach obrotowych, większych niż optymalne, napięcie na emiterze tranzystora 75 jest niskie. Tranzystory 76 i 77, których bazy są zasilane, odpowiednio przez stabilistor Dl i diodę D3, są w stanie zatkania. Wysoki potencjał kolektora tranzystora 77 zasila diodę elektroluminescencyjną D4, która wtedy świeci. Natężenie prądu płynącego

114