Rozdział 4
Cal: zapoznanie studentów ze zróżnicowanymi sposobami oceniania pracowników
Wprowadzenie
Ocenianie pracowników, polegające na identyfikacji i wartościowaniu ich cech, zachowań i poziomu wykonania zadań to proces, którego efekty maj;) zastosowanie w wielu obszarach zarządzania personelem. Chodzi tu głównie o dobór, doskonalenie zawodowe, wynagradzanie, jak również o redukcję zatrudnienia. Ocenianie ma jednakże nie tylko organizacyjny wymiar, podkreśla się bowiem jego cel psychospołeczny, a mianowicie znaczenie tej oceny dla pracownika. Jednak z. wykorzystaniem oceniania jako narzędzia zniz;)dzania personelem wi;|że się ryzyko popełnienia błędu mającego swe konsekwencje na przykład w zatrudnieniu niewłaściwej osoby, niesprawiedliwym wynagradzaniu, awansowaniu czy nawet zwalnianiu pracowników. Niektóre z tych błędów wynikaj;) z niewłaściwego przygotowania poszczególnych elementów sys temu oceniania. Hlcmcntami tymi saj cele, kryteria, zasady, częstotliwość oceniania, podmioty - oceniający i oceniany oraz techniki oceny.
Wybór określonych kryteriów oceny zdeterminowany jest przede wszystkim rodzajem stanowiska i celem dokonywanej oceny (tabela 3).
Kryteria i warunki prawidłowej oceny to przede wszystkim jasne i czytelne reguły stosowane wobec wszystkich jednostek, obiektywność w ocenie, jawność celów i kryteriów oceny oraz zasada tajności wyników.
Podczas tworzenia systemu należy rozstrzygnąć, jak często pracownicy poddawani będ;| formalnej ocenie. W niektórych przedsiębiorstwach taka ocena dokonywana jest raz na kwatlal lub raz na pól roku, w innych natomiast raz w roku lub raz na dwa lata.
I
1 .il l.i i
Istota i znaczenie kry ten
>w oceny
Kryteria |
Istota |
7m |
osowaie |
Przykłady |
Kwalifikacyjne |
identyfikacja wiedzy i umiejętności piacownika |
w ezaśi idorityf Irz.el) sz wych | inicszp pionow mych j |
selekcji, .acji po lolenio-y.y pr/e •marli dl 1 pozie |
znajomość prawa piacy. tempo uczenia się, umiejętność obsługi komputera |
Hleklywnośejowo |
identyfikacja efek-lów pracy w ujęciu rzeczowym i wartościowym ! |
1 w wy u: a zwlas niiowai dcjiwm doiyc/f;} /wolnie mies/.c*> |
',i;ul/aimi. cza pieli, w po min decyzji ycli i i pi żeni |
ilość wyproduko wanych jednostek, uzyskane oszczędności |
behawioralne |
identyfikacja charakterystycznych wzorców zachowań i pracownika |
jw„ gd\ s;j (unii zmierzi niemiei |
efekty pracy : (li) na luli silne |
dbałość o wyghjd zewnęli/ny. dbałość o własny lozwój zawodowy, stosunek do uczniów |
Osobowościowe / |
określenie względnie stałych cech psychiki człowieka |
w czasi |
.selekcji |
uczciwość, odwaga |
nom
Źródło: opiacowanio własne na podstawie literatury pr/cd
j
Nie mu wątpliwości co do lego, że ocenie pi tiieni w przedsiębiorstwie pracownicy, wi|tpljv ości rlolyc/ij natomiast ustalenia
winni podlegać wszyscy zatrnd-
podmiotów kompetentnych do przeprowadzili
ia oceny. Najczęściej wymienia
się tutaj przełożonych pracownika, jego podwładnych i współpracowników.
klientów, a czasem ekspertów, czyli osoby z k radziwa personalnego. Częste s;| także przypai dy to pracownik pełni równocześnie rolę podi Istotnym problemem jest wybór odpowicdi powiednicj, czyli zgodnej z przyjętymi kryte
' murki personalnej lub z biur do-ci korzystania z samooceny, kiciom oceniającego i ocenianego ej techniki (metody) oceny. Odiami i celami, a ponadto takiej.
której koszty, czaso- i pracochłonność s:j do za kceptowama. Wyróżnić ttt moż
na szereg metod, które mogt) hyc okrcśhmc jal tre (tabela 4).
i absolutne, relatywne i miesza-