9 PROJEKTOWANIE STACJI
kosztorysowania nakładów rzeczowych przy projektowaniu różnych obiektów energetycznych. System umożliwia wykonywanie dokumentacji kosztorysowej w formie wydruków dla trzech rodzajów kosztorysowania, a mianowicie:
--- przedmiarowych (tzw. „kosztorysów ślepych”);
— nakładczych, z wyliczonymi nakładami robocizny, materiałów i sprzętu;
- szczegółowych, z wyceną wg nakładów.
System KONAR umożliwia także wydruk zbiorczego zestawienia materiałów. System jest bardzo elastyczny i może być wykorzystywany do różnych wariantów założeń cenowych i różnych wymagań projektanta dotyczących przedstawienia postaci kosztorysu (np. tablice elementów scalonych).
Rodzaj wspomagania komputerowego projektowania stacji elektroenergetycznych stanowią także programy obliczeń inżynierskich. Są one stosowane od dawna. Na przykład w Energoprojekcie Kraków w latach 1972—1988 w dziedzinie stacji elektroenergetycznych opracowano łącznie sześć systemów obliczeniowych, dotyczących: obliczania niwelacji terenu stacji, obliczania efektów prądu zwarcia w rozdzielni wysokich napięć, uproszczonych obliczeń efektów zwarcia, obliczania zwisów i naprężeń przęseł stacyjnych.
Komputeryzacja projektowania zmierza jednak do kompleksowej automatyzacji projektowania stacji elektroenergetycznych. Przeważa pogląd, iż jedynie w ten sposób będzie możliwe osiągnięcie rozwiązań zoptymalizowanych, przy różnorodnie określanych funkcjach celu dla poszczególnych obiektów. Metody matematyczne i oparte na nich algorytmy rozwiązań mogą dać w rezultacie duże korzyści techniczne i ekonomiczne.
Potencjalne możliwości wykorzystania komputerów do automatycznego projektowania m.in. stacji elektroenergetycznych są bardzo duże i zapewne długo jeszcze nie będą w pełni wykorzystane. Obecnie najbardziej istotne ograniczenia są powodowane znacznymi kosztami zarówno sprzętu komputerowego, jak i opracowania baz danych oraz oprogramowania realizującego proces projektowy. Nie zawsze jest możliwe ścisłe usystematyzowanie wszelkich wymogów projektowych. Również stosowanie daleko idącej komputeryzacji nie jest możliwe przy projektowaniu stacji przebudowywanych i modernizowanych (w wielu biurach projektowych są to prace najczęściej realizowane). Do wymienionych ograniczeń może dochodzić niechęć doświadczonych zespołów projektowych, wynikająca z rutyny oraz bariery psychologicznej związanej z koniecznością opanowania całkowicie nowego, niełatwego warsztatu pracy.
Wszystkie te ograniczenia staną się zapewne w niedalekiej przyszłości mniej istotne i nie będą limitować rozwoju metod projektowania, idących w kierunku projektowania automatycznego i wykorzystania w pełni możliwości sprzętu komputerowego. Już obecnie w wielu przodujących krajach są stosowane metody automatycznego projektowania stacji elektroenergetycznych (np. w firmie Siemens). Kierunek ten powinien być rozwojowy i w Polsce, tym bardziej, że obecnie nie występują w zasadzie trudności w uzyskaniu nowoczesnego sprzętu komputerowego o wysokiej jakości.