37 (10)

5.« PRZYKŁADY OBLICZEŃ 239

W drugiej metodzie piaatę korby traktuje* »ję juko sztywną 2 otworem Luźno pakowanym •/. Czopem. Zakładu się, żc naciski powierzchniowe koncentrują się, jak to pokazano na rys, 5,17c, w pobliżu pionowej osi połączenia, dając wypadkowe Q.v o kierunku równoległym do osi śrub. Rozcięta piasta staje się dwoma dźwigniami obejmującymi czop, połączonymi przegubem C w odległości a_f = a. Wówczas z warunku równowagi momentów dla przegubu C wynika

Qs — 2iQwi

Moment tarcia zaciśniętych dźwigni, równoważący moment skręcający M, przenoszony przez połączenie, wyniesie

M, = 2 Q_yp-£ = 2iQ_vlłid_c

6.25 li)³ N = 6,25 kN

Qv i =

Stąd wymagane napięcie wstępne śrub powinno być następujące M„ 150 ■ 10³

2U1_C(1    2 -2- 40 0,15

Wyliczone napięcie wstępne jest j razy większe od wyznaczonego wcześniej dla oprawy podatnej.

W rzeczywistości piasta ani nie jest doskonale sztywna ani doskonale podatna, a potrzebne napięcie śrub będzie przyjmować wartości pośrednie z przedziału określonego wyliczonymi granicznymi wartościami (3.98 kN, 6,25 kN). Taką pośrednią wartość przyjmuje się dla a_c = jak proponuje się w podręczniku [5.6], Wówczas z warunku równowagi dźwigni

wynika

Q.v =

iQu\

2a + d_c

~d7~

Śruba powinna być zatem napięta siłą Q_h,\

_n    M*___150 HI³    ... _in3,._

i(2a + dę)(t 2 (2 -38 + 40) 0,15    ’ ^R

= 4.31 kN

Dla tej ostatniej wartości wyliczmy potrzebną średnicę śruby, uwzględniając przy tym, że śruba podczas napinania jest również