6,7

wykorzystałam realizowane pod moim kierunkiem wyniki prac magisterskich studentów Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszewskiego.

Uzyskane wyniki pozwalają na formułowanie zasad co do postępowania korekcyjnego i wychowawczego. Chodzi o takie postępowanie, które miałoby na celu nie tylko wyrównanie opóźnienia w rozwoju mowy czy korektę jej zaburzeń, ale leż psychologicznych skutków wynikających z trudności w porozumiewaniu się.

Dotychczasowe doświadczenia wskazują na dużą złożoność omawianej problematyki, w której wiele spraw oczekuje jeszcze na wyjaśnienie. 7. pewnością przedstawiony w pracy przegląd zagadnień nic wyczerpuje uwaiun-kowań ani konsekwencji zaburzeń mowy u dzieci, jak też. w całości problemów, jakie napotykają one w czasie pobytu w przedszkolu i w toku uczenia się.

Książka przeznaczona jest dla logopedów, nauczycieli i rodziców oraz tych osob, które z racji pełnionych funkcji zajmują się wychowaniem i nauczaniem dzieci z. zaburzeniami mowy. Jeżeli znajdą w niej informacje, które pozwala im wzbogacić wiedzę o dziecku z zaburzeniami mowy i uzupełnić zasób środków oddziaływania wychowawczego oraz. rehabilitacyjnego, to sądzę, że praca spełni swoje zadanie.

I KO/WOJ MOWY DZIECKA

Mowa jest czynnością niezwykle złożona, jej opanowanie determinuje splot i/vnniknw wewnętrznych i zewnętrznych dających w każdym konkretnym pi/yp.idku jakiś specyficzny układ, Do czynników warunkujących rozwój mowy należy zaliczyć:

prawidłowo ukształtowany obwodowy narząd mowy; prawidłowo ukształtowany ośrodkowy układ nerwowy; prawidłowo funkcjonujący narząd słuchu; prawidłowy rozwój umysłowy, prawidłowe warunki środowiskowe i wychowawcze.

Zanim przejdziemy do rozpatrywania zaburzeń mowy u dzieci, należy kilka kłów poświecić wspomnianym warunkom m/woju mowy. Na początek umówimy podstawy anatomofizjologic/nc kształtowania się mowy.

I. Podstawy anatomofizjulogiczne

('.ilość narządu służącego do wytwarzania dźwięków mowy składa się z tr/< < li układów anatomicznych: oddechowego, fonacyjncgo i arlykulacyjnc-K" Aparat oddechowy wytwarza prąd powietrza niezbędny do powstania głosu Składa się on z płuc, oskrzeli i tchawicy. W czasie wdechu powietrze d • taje się do pęcherzyków płucnych, w fazie wydechowej zostaje wypchnięte z oskrzeli do tchawicy, a stamtąd do krtani, gardła i jamy ustnej, ud/u- jest przekształcane na dźwięki mowy. Krtań ma kształt rury polączo-m | i kI dołu tchawicą, a od góry przymocowanej silnymi wiązadłami do kości gnykowej. która leży tuż nad żuchwą. Krtań zbudowana jest z chrząstek, mię Mii i wiązadeł. Wiązadła są to elastyczne pasemka tkanki łącznej znaj-

7