8 (140)

✓ narkotyki podrażniające ośrodkowy układ nerwowy I alkohole, związki nieorganiczne zawierające siarkę dwusiarczek węgla

S narkotyki działające szkodliwe na narządy krwiotwórcze (gł. na szpik kostny) - węglowodory aromatyczne i chlorowcopochodne

S narkotyki działające bezpośrednio na krew i układ krwionośny - aromatyczne związki aminowe i nitrowe (anilina, nitrobenzen i ich homologi)

O. trucizny protoplazniatycznie

■    np. rtęć. ołów, arsen i ich związki oraz pochodne organiczne jak czleroetylek ołowiu

■    niszczą strukturę białkową protoplazmy

■    zdolność uszkadzania komórek i wywoływanie zaburzeń w systemie ich odżywiania

■    skutki zatrucia początkowo niezauważalne, ujawniają się po dłuższym czasie

Pył przemysłowy

Aerozol, którego lazę rozproszoną stanowią cząstki stałe (ziarna) i którego źródłem powstawania są procesy produkcyjne. Wytwarzanie pyłu w przemyśle może odbywać się na drodze:

■ dezintegracji ? kondensacji

Pyły dczintcgracyjnc

■    powstają w wyniku rozdrobnienia ciał stałych:

s kruszenie s mielenie S szlifowanie

■    rozdrobnione cząsteczki stałe mają niejednakowe rozmiary = układ polidyspersyjny

Pyły kondensacyjne

■ powstają na drodze skraplania, zestalania się par metali albo innych związków | mają na ogół regularne cząstki o zbliżonych wymiarach = układ monodyspersyjny

Klasyfikacja biologiczna pyłów ze względu na ich średnicę

Średnica cząstek (pnij	Zdolność cząstek do przenikania i retencji w płucach
do 0.2 (ullrapyly)	zdolne do przenikania i zatrzymywania w płucach
0.215,0	z łatwością przenikają do płuc i często w nich występują
5.0- 10.0	mogą przenikać do płuc, ale występują w nich rzadko
10.0-50.0	zazwyczaj nie przenikają do płuc, zatrzymują się w górnych drogach oddechowych i oskrzelach, skąd stopniowo są wydalane
ponad 50.0	nie przenikają do płuc, zatrzymują się w górnych drogach oddechowych i | łatwością są wydalane na zewnątrz

Podział pyłu pod względem analitycznym

• pyl całkowity - zbiór cząstek osadzonych na sączku pomiarowym, gdy prędkość liniowa zasysanego powietrza zawiera się w przedziale 0,3-1,6 m/s,

■ pyl respirabilny - zbiór cząstek przechodzących przez selektor wstępny o przepuszczalności cząstek o średnicy aerodynamicznej 3.5 pm | włókna rcspirahilnc

s włókna o długości powyżej 5 pin o maksymalnej średnicy poniżej 3 pm i o stosunku długości do średnicy >3 S także cząstki włókniste zawieszone w gazach (zwłaszcza w powietrzu), które mogą się tworzyć w czasie mechanicznej obróbki materiałów włóknistych oraz na skutek erozji atmosferycznej skał i gleb zawierających minerały włókniste (azbest, crionit, antyporyt włóknisty i inne)