Dnana bruzda, rozdzielająca próbkę w misce aparatu jj§da’a, złączy się po 25 uderzeniach (wstrząsach)' na 110 mm i wysokość 1 mm. Granicę płynności oznacza SI symbolem L .
Ryc. 43. Aparat Casagrande'a w widoku ogólnym
Ryc, 44, Aparat Casagramlo'a w przekroju pionowym
Przyrządy. Do oznaczenia granicy płynności są potrzebne: 1) Aparat Casagrande'a z rylcem. Aparat ten przedstawiają ryciny 43 i 44. Składa się on z następujących części: drewnianej
podstawy 1 z kauczukowa nakładka 2 pod miseczką, woj miseczki 3, korby 4 połączonej z urządzeniem 5, pod^ cym miseczkę. Obrót korbka powoduje podniesienie miseczki na wysokość 1 cm od podkładki kauczukowej i opadanie jej na tę podkładkę. 2) Zespól takich samych urządzeń, jakich używa się przy oznaczaniu wilgotności naturalnej.
Wykonanie oznaczenia. Oznaczenie wykonujemy zgodnie z PN-55/B-044S9.
1. Z badanego gruntu pobieramy dwie próbki do oznaczenia wilgotności naturalnej.
2. Bierzemy próbkę gruntu o naturalnej wilgotności do oznaczenia granicy płynności o ciężarze około 100 G. umieszczamy ją w parowniczcc, zalewamy wodą destylowaną i pozostawiamy na przeciąg 16-i-20 godzin. W okresie tym nusiąpi całkowite nasycenie gruntu wodą.
3. Rozmoczoną próbkę rozrabiamy (rozcieramy) na szklanej płytce aż do zupełnego roztarcia grudek i uzyskania miękko* plastycznego stanu próbki, czyli stanu pasty. Jeżeli w próbce znajdują się ziarna większe od 0,5 mm, należy je usunąć. Dobrze rozrobiona próbka wykazuje po wygładzeniu nożem gładką powierzchnię. W Len sposób przygotowaną pastę zbieramy nożem do parowniczki.
4. Następnie zebraną w parowniczcc pastę, nakładamy do miseczki aparatu Casagrande'a specjalną łopatką. Próbkę nakłada się w takiej ilości, aby jej ciężar łącznic z miseczką wynosił 210 G- Ciężar miseczki wynosi około 170 G. Próbkę nakłada się cienkimi warstewkami, aby nie nastąpiło zamknięcie w paście pęcherzyków powietrza. Próbką wypełnić się przednią część miseczki w sposób przedstawiony na rycinie 4«l. Grubość próbki w środku miseczki powinna wynosić około S mm. Po wygładzeniu powierzchni próbki wykonuje się w jej środku, wzdłuż osi miseczki prostopadłej do korbki, bruzdę specjalnym rylcom.
W zależności od rodzaju gruntu stosu jo się różne rylce. Dla gruntów spoistych — rylec plaski, dla mniej spoistych, jak pyły i piaski gliniaste — rylec o kształcie luku.
137