bau11

nic rzuca się w oczy; łamią zakazy, tłuką butelki i szyby, rozbijają głowy, posługują się retoryką prowokacji wobec obowiązującego prawa^,,,". Niezależnie od skuteczności tych działań podstawowy problem polega na tym, że są niedozwolone, a w związku z tym oficjalnie klasyfikuje się je zwykle jako naruszanie porządku i prawa, a nic, czym są w istocie, jako próby zwrócenia uwagi na terytorialne roszczenia oraz chęć włączenia się w nową grę o przestrzeń, w którą wszyscy z upodobaniem grają.

Warowne umocnienia wznoszone przez elitę oraz samoobrona przez agresję, którą uprawiają ci, co pozostali na zewnątrz, wzajemnie podsycają się tak, jak przewidział Grcgory Bateson w swej teorii „łańcuchów schizmogen-nych”. Według modelu teoretycznego Batcsona, prawdopodobieństwo pojawienia się i pogłębienia rozłamu w stopniu uniemożliwiającym powrót do poprzedniego stanu rośnie,| gdy dochodzi co sytuacji, w której:

zachowanie X, Y, Z jest standardową odpowiedzią na X, Y, Z Jeżeli wzorce X, Y, Z obejmują przechwałki, to z dużym prawdopodobieństwem, jeśli przechwałki są odpowiedzią na przechwałki, grupy będą się wzajemnie prowokować do przerysowania wzorc i proces ten, jeśli się go nie powstrzyma, doprowadzi jedynie dc rywalizacji przybierającej coraz ostrzejsze formy i ostatecznie zakończonej wrogością i załamaniem się całego systemu.

Opisana została tu „dyfercncjacja symetryczna”. Czyje jakaś inna możliwość? Co stanie się, jeżeli grupa B nt wyzwanie typu X, Y, Z ze strony grupy A nie odpo> zachowaniem typu X, Y, Z? Łańcuch nic ulega wówc; przecięciu; dochodzi jednak do dyferencjacji komplemei tarnej, a nie symetrycznej. Jeśli na przykład zachował asertywne nie wywołuje asertywnej odpowiedzi, lecz naj trafia na gotowość podporządkowania się, „to uległość wj woła kolejne zachowania asertywne, które z kolei sprowt

i n|.| di» dalszej uległości”, a skutkiem będzie tak samo

.dumanie się systemu”."

i n finalnie fakt wyboru jednego czy drugiego wzoru ma minimalne znaczenie, jednak dla stron uwikłanych w „łań-. ni li m-'liizmogenny” oznacza on różnicę między godnością i upokorzeniem, człowieczeństwem i jego utratą. Można r du/ym prawdopodobieństwem przewidywać, że strategia dylrnncjacji symetrycznej" będzie zawsze wybierana

•    lo.Min i iii/ strategia „dyfcrencjacji komplementarnej”. Ta •i«np i |i si strategią pokonanych lub tych, którzy pogodzili II* / nieuchronnością klęski. Jednak niezależnie od wy-•h om i iii u legii istnieją wygrani: nowy podział przestrzeni mli | <l u | kurczenie się i zanik przestrzeni publicznej, roz-|iud • .pólnoty tworzonej przez mieszkańców miasta, polo • l¹ i segregacja, a nade wszystko eksterytorialność no-W* | • IIIv i wymuszona przynależność terytorialna reszty.

¹ li nowa eksterytorialność elity daje poczucie upajają-•»I oIiiom i, to terytorialne przywiązanie reszty odczuwa *1* H •i.i/ mniej jako zamieszkiwanie w domu, a coraz hiH.1,1, | piko uwięzienie - dodatkowo upokarzające wobec Mn|ąi 11 W oczy swobody poruszania się „tych innych”. I’"'" ,i,, - nur w miejscu, niemożność zmiany okolicy we-PW MWcgo upodobania i pozbawienie dostępu do bardziej (Mf ^,M"vt li p.islwisk nie tylko ma gorzki smak porażki, ozna-*'"!• p> ln» człowieczeństwo i prowadzi do tego, że jest się **>'d lvs no m przy podziale bogactw i uroków, jakie niesie W •» l p" lid/.enie sięga głębiej: „lokalność” w nowym &!• 11* w n il u h szybkości nie jest tym samym, czym była

*    •'    " h. gdy informacja poruszała się jedynie razem ze

fht Vm umil milnym nośnikiem: miejscowość i ludność micj-

^{1 ,m}" ........ l< mają wspólnego ze „społecznością lokal-

Hą h/ • -.li/cnie publiczne - rozmaite agory i fora, miej-^{4 M} * 11 mi \. h ustala się programy działania, prywatnym WHWhln nudnie wymiar publiczny, kształtuje opinie, zbiera HWV • ł' Miji w yioki - śladem elit odcięły się od lokalnych

31