biologia4

6. Kif,'ij0W( r wyd.il.i|.i .1 'otowe pindiiMy pi *«-iril.tiiv iimIitII w |>o\I.k i .imonldku, inoc/ntk.i lut) kw.iMi mo( /cjw<'«ii> K’(vl,u| wyil.ihihmki -wi.i.-k u |i",i •',( Nr /witany zo środowiskiem życiu zwierzał W t,il)(’li /c.t.iwlcim i ifiiuim.u |o o tyi li zwldzkac h. Posługując się informacjami z tabeli, wykonai polecenia

-- Cecha	Amoniak	Kwas moc/owy	Mocznik
Grupa chemiczna związków	nieorganiczny	organiczny	organiczny
Rozpuszczalność w wodzie	bardzo dobra	nierozpuszczalny	dobra
Toksyczność	bardzo toksyczny już przy niewielkim stężeniu	bardzo słabo toksyczny	słabo toksyczny, toksyczność rośnie wraz ze wzrostem stężenia

a) Wyjaśnij, dlaczego kręgowce wodne wydalają amoniak.

b) Wytłumacz, dlaczego kręgowce lądowe wydalają kwas moczowy lub mocznik.

7. Aromorfoza to zmiana powodująca powstanie nowych cech budowy o uniwersalnym znaczeniu przystosowawczym, prowadząca do wyodrębniania się dużych grup systematycznych. W przebiegu ewolucji kręgowców pojawiło się wiele zmian o charakterze aromorfoz, które wywołały zmiany w budowie, fizjologii i trybie życia zwierząt, u których wystąpiły.

Uzupełnij tabelę.

Aromorfoza	Gromada, w której pojawiła się aromorfoza	— Korzyści z wystąpienia aromorfozy
Płuca
Błony płodowe
Stałocieplność

Łożysko

XXIII. Bezźucliwowce I ryby kr^uowm pierwotnie wodne

i Dokon.il .m.ill/v *.c heiriiitn pr/«»d*.t.iwl.tl.ii «u<.....lowód ryb (ro/d/ ."»)

i n.i tej podstawie wykonaj polecenia

.1) Dobierz do współcześnie żyjącyc h grup o/nac zonyc h literami najbliżej z nl mi spokrewniona grupę żyjcie .1 w przeszlośr 1 oznac zona cyfra.

A    , B    , C

l>) Podaj nazwę podgromady najbliżej spokrewnionej z kręgowcami lądowymi (< /woronogami).

2. Porównaj budowę szkieletu minoga (ryc. 23.4 w podręczniku) 1 ryby dyi 23 s w podręczniku). Wskaż cztery różnice widoczne na rysunkach.

3. Niektóre ryby mogą zmieniać ubarwienie dzięki rozszerzaniu lub kun .■eniii i hromatoforów.

Wyjaśnij znaczenie przystosowawcze opisanej cechy ryb.

4. Przeczytaj tekst i wykonaj polecenia.

, Układ oddechowy minoga w początkowym odcinku jest wspólny z układem puk u mowym Woda potykana przez minoga dostaje się do worków skrzelowyc li, ,1 m • t(. pnie wyptywa przez otwory skrzelowe. Kiedy zwierzę przyssane jest do oii.ny woda dostaje się do worków skrzelowych przez otwory zewnętrzne, optukujo 1 la I wypływa tą samą drogą".

otwói gębowy gardziel

skrzele

n

otwór sh żelowy /ewnęii/ny

(Źródło: Crzegorek j., Jastrzębska E., Pytka-Gutowska E„ Zoologia, Warszawa l^l)⁽)/) /.iznacz na schemacie układu oddechowego minoga kierunek przepływu wo dy oraz miejsce wymiany gazowej: a) po prawej stronie ry uniku strzałki wskazują (o kierunek przepływu wody, gdy minóg nie |cst przyssany do ofiary, h) po lewej stronie iy sunku strzałki wskazują (c kierunek pr/oplywu wody (jdy mlnóu pi/y ssany Jest do ollary