ble03

4.3. DANE DO TYCZĄCE OKRESU NATALNEGO DZIECKA Z AUTYZMEM

Duże znaczenie mają informacje uzyskane od rodziców na temat nastawienia do mającego się narodzić dziecka, czynników mogących mieć wpływ na kształtowanie się płodu, przebiegu porodu i rozwoju dziecka w okresie noworodkowym.

Do istotnych elementów dotyczących funkcjonowania dzieci z autyzmem zaliczyć należy-kwestię nastawienia rodziców do mających się narodzić dzieci. Wcześniej omówiono podejście L. Kannera i B. Bettelheima dotyczące wpływu nastawienia rodziców do mającego się narodzić dziecka. Pytano ich o planowanie ciąży i reakcję na fakt jej zaistnienia. W większości przypadków obydwoje rodzice oczekiwali'przyjścia na świat dziecka (92,7%), chociaż ciążę planowało 32 rodziny - 58,2%. Pozostałe 4 rodziny (7,3%) nie oczekiwały potomstwa, ciąża była dla nich zaskoczeniem, które w jednym przypadku zostało zaakceptowane (1,8%) zaś w 3 nie. We wszystkich przypadkach występowało emocjonalne ustosunkowanie się rodziców do zaistniałej ciąży, co świadczy o braku czynnika obojętności, jak również wspólnego podejmowania decyzji dotyczącej planowania rodziny.

W prowadzonych badaniach ważne było określenie stosunku najbliższego otoczenia do mającego się narodzić dziecka oraz związanych z tym decyzji podjętych przez jego przyszłych rodziców. W 11 przypadkach odnotowano negatywny stosunek dziadków, natomiast w trzech akceptacja ciąży wymagała przekonywania. W 10 przypadkach nie odnotowano żadnego ustosunkowania się otoczenia, w 34 pozostałych ciąża spotkała się z akceptacją. Rodzice mało mówili o mającym narodzić się dziecku, nie wprowadzając starszego rodzeństwa w nową sytuację, jaka miała wkrótce zaistnieć.    <1;

Do istotnych elementów związanych z kształtowaniem się płodu i patologią ciąży do momentu narodzenia się dziecka należą zaburzenia związane ze zdrowiem matki i stosowanymi farmaceutykami. W 24 przypadkach matki podczas ciąży przebywały różne choroby, w siedmiu przebyły po dwie infekcje. Do najczęstszych należy zaliczyć choroby wirusowe przenoszone drogą kropelkową, czyli katar lub przeziębienie (77,4%) związane z okresami zimowo-wiosennym i jesienno-zimowym podczas pierwszych miesięcy ciąży. Nie można jednak stwierdzić, że przebycie tych chorób stanowi przyczynę autyzmu.

Matki spodziewające się potomstwa starały się stosować leki w umiarkowanych ilościach. Były to przede wszystkim leki: przećiwalergiczne (histamino-we), moczopędne i obniżające ciśnienie, przeciwbólowe i hormonalne, antybiotyki, witaminy i sole mineralne oraz leki zapobiegające - przeciwdziałające Skórczom macicy. Wymienione łęki w przypadku dolegliwości i chorób stosowało w okresie ciąży 15 matek (niektóre matki przyjmowały różne leki).20 matek nie przypominało sobie, aby uskarżały się na jakieś zaburzenia i zażywały

leki, 35 miało dolegliwości, ale tylko 4 z nich okres ciąży pamiętało jako trudny, w którym musiały być pod ciągłą opieką lekarską oraz przyjmować leki łagodzące występujące komplikacje.

Aby scharakteryzować sam poród, oparto się na informacjach zawartych w Książeczce zdrowia dziecka 0-18 lat dotyczących akcji porodowej i związanych z nią ewentualnych komplikacji. Za prawidłowy uznano poród w przewidzianym terminie, nie wykazujący zaburzeń związanych z samą akcją porodową. Inne przypadki zostały tu zaliczone do porodów z komplikacjami.

Tabela 6

Akcje porodowe przy rodzeniu dzieci z autyzmem

Rodzaj akcji porodowej	Liczba	Procent
poród prawidłowy	37	67,3
poród patologiczny, w tym:	18	32,7
przedwczesny	7	12,8
cesarskie cięcie	6	10,9
przenoszenie	2	3.6
przedłużający się	2	3,6
nieprawidłowe ułożenie (pośladkowy)	1	1,8
Razem	55	100.0

Źródło: Badania własne

Większość porodów odbywała się prawidłowo (67,3%), w wyznaczonym terminie, bez komplikacji. W 18 przypadkach (32,7%) akcja porodowa przebiegała nieprawidłowo, w 9 (16,4%) związane było to z czasem - przedłużającą się akcją - oraz w 9 - z komplikacjami okołoporodowymi. Zwraca uwagę fakt, iż w przypadku dzieci autystycznych nie występowały porody wielodzietne.

Tabela 7

Punktacja w skali Apgar badanych dzieci autystycznych

l.'zyskana liczba punktów na 10 możliwych	Zaburzony układ				Liczba	Procent
	czynność serca	odruchy	oddechowy	zabarwienie skóry
10	-	-	-	-	35	71.4
9	-	-	-	5	5	10.3
8	-	2	6	4	6	12,3
7	i	1	1	-	i	2,0
4	i	1	2	2	i	2,0
3	-	1	2	1	i	2,0
Razem	2	5	u	12	49	100,0

Źródło: Badania własne

Poród miał również swoje odzwierciedlenie w wynikach zapisanych w międzynarodowej skali Apgar, oceniającej podstawowe funkcje życiowe noworodka w pierwszych 10 minutach po akcji porodowej. W przedstawionych badaniach nie ujęto sześciorga dzieci, gdyż w ich książeczkach zdrowia nie było

109