Mianem tym określa się więc całokształt wpływów i bodźców środowiskowych, zarówno celowo organizowanych jak i samorzutnych.
TYPOLOGIA ŚRODOWISK WYCH.:
I) Srod. wych. naturalne - naturalne wspólnot}', w których uczestnictwo jest trwałe lub obejmuje dłuższy okres życia, oparte na takich czynnikach jak uroczenie czy zamieszkiwanie na określonym terytorium.
Instytucje wych. nat. to: rodzina, środowisko lokalne, grapy rówieśnicze.
Srod. wych. intencjonalne — tworzą się w procesie urzeczywistniania planowych zamierzeń wychowawczych, przybierają charakter stowarzyszeń o mniej lub bardziej ścjśle określonej strukturze organizacyjnej, realizującej różnorodne cele wychowawcze, znajdujące wyraz w specjalnym regulaminie lub w statucie.
Instytucie wychowania: * bezpośredniego - szkoła, świetlica, koła sportowe i naukowe, stowarzyszenia, domy kultury, ogniska młodzieżowe, kursy, placówki wychowawcze(domy dziecka, pogotowie opiekuńcze, rodziny zastępcze);
* pośredniego - służba zdrowia, zakład pracy, kino, teatr, muzeum, biblioteka,
media (prasa, radio, TV).
11) Typologia oparta na rodzaju bodźców:
* środowisko naturalne - Ziemia z jej zasobami i ukształtowaniem powierzchni,, klimat, flora, fauna;
* środowisko społeczne - ludzie i stosunki społeczne otaczające osobnika /rozmieszczenie ludności, gęstość zaludnienia, struktura zawodowa i wykształcenia/
* środowisko kulturowe - historyczna działalność człowieka, wytwory materialne i duchowe oraz sposoby ich przeżywania.
III) Typologia oparta na rozróżnieniu cech terytorialnych środowiska:
* środowisko okoliczne (okolica) - całość warunków środowiskowych, właściwych otoczeniu pozamiejscowemu wychowanka;
* środowisko miejscowe (lokalne) - całość warunków środowiskowych miejscowości, w której żyje i wychowuje się dziecko;
* środowisko domowe - całość osobistych warunków środowiskowych dziecka, które wiążą się ze strukturą rodziny i z jej życiem.
PRZEDMIOTEM pedagogiki społecznej jest WYCHOWANIE rozumiane nie jako rezultat, ale jako PROCES:
* przedmiotem analizy pedagogicznej są nie tylko elementarne czynniki rozwoju, ale także podłoże biogenetyczne i społeczeństwo jako całość /wraz z jego specyfiką, poziomem rozwoju, przeobrażeniami/;
« wychowanie ma charakter dynamiczny, tj. o wynikach wychowania powinien świadczyć nie tylko zasób przyswojonych wiadomości czy ukształtowane postawy, ale również możliwość rozwoju, czyli: zakres i rodzaj pobudzonych potrzeb, umiejętność samodzielnego ich zaspokajania;
« wychowanie to proces, ale nie zamknięty w obrębie stosunku wychowawczego - oprócz wpływów intencjonalnych, istniejątakże wpływy niezamierzone, pośrednie;
" praca wychowawcza powinna być sprzęgnięta z całokształtem wpływów działających na wychowanka; » praca wychowawcza to dziedzina planowanego działania, realizuje określone cele za pomocą DUmowo dobranych metod i treści, czyli środków działania.
. VT'Oi tOWANiE - zobacz też. oyt. 3.1 J