CCF20140328004

W.Olszewski

dzenie BAC przez ścianę klatki piersiowej pozwoliło na szybkie uzyskanie aspiratu i ustalenie rozpoznania mikroskopowego BAC guzów płuc, szczególnie obwodowych, może być wykonana pod kontrolą monitora rentgenowskiego, a w przypadkach zmian zlokalizowanych w pobliżu wnęki i w Iródpiersiu BAC powinno się wykonywać monitorując punkcję tomografią komputerową.

Ocena aspiratów z guzów płuca pozwala na rozpoznanie raka, jak też, co jest bardzo ważne ze względu na dalsze postępowanie diagnostyczno-lecznicze na odróżnienie raka drobnokomórkowego od raków niedrobnokomór-kowych. Cytologia aspiracyjna pozwala również na ustalenie rozpoznania niektórych zmian łagodnych jak gruźłiczak Czy guz typu hamartoma. Ustalenie pewnego rozpoznania zmiany łagodnej może stanowić podstawę zaniechania zbędnych zabiegów operacyjnych. Cytologia aspiracyjna guzów śródpiersia umożliwia odróżnienie zmian wymagających interwencji chirurgicznej (np. grasiczak,) od tych, w których leczenie sprowadza się do chemio- lub radioterapii ( chłoniaki, przerzuty raka anaplastycznego).

W przypadkach guzów narządów jamy brzusznej, z wyjątkiem procesów nowotworowych związanych z błoną śluzową przewodu pokarmowego (np. rak żołądka, rak jelita grubego), uzyskanie materiału do oceny mikroskopowej wymagało wykonania laparotomii. Rozwój tomografii komputerowej, a w szczególności ultrasonografii, pozwolił nie tylko na wykrywanie i dokładną lokalizację zmian, ale również na dokładne monitorowanie BAC i uzyskanie materiału do badania cytologicznego. Materiał taki można bezpiecznie uzyskać praktycznie z każdej wykrytej zmiany. Wskazaniem do BAC guzów jamy brzusznej jest kliniczne lub radiologiczne podejrzenie nowotworu, zarówno pierwotnego jak i przerzutowego np. wątroby, trzustki, węzłów zaotrzewnowych.

Cytologia aspiracyjna znalazła szerokie zastosowanie w diagnostyce nowotworów wielu innych narządów i tkanek np. tarczycy, ślinianek, nerek, gruczołu krokowego.

Zasadniczym wskazaniem do wykonania BAC jest ustalenie rozpoznania, które pozwoli na selekcję chorych na tych, u których należy wykonać operację i tych u których powinno zastosować się inne metody dalszego postępowania diagnostycznego lub leczniczego.

Podobnie jak inne metody diagnostyczne cytologia aspiracyjna nie jest pozbawiona rozpoznań błędnie dodatnich i błędnie ujemnych. Dokładna znajomość kryteriów cytodiagnostycznych, jak też patologii, a w szczególności patomorfologu zmian nowotworowych i nienowotworowych danego narządu, pozwala uniknąć rozpoznań błędnie dodatnich. Rozpoznania błędnie ujemne uwarunkowane są z reguły brakiem komórek diagnostycznych w rozmazach. Ze względów technicznych nie ma możliwości uniknięcia takich rozpoznań, dlatego też by uniknąć skutków takich rozpoznań konieczna jest dokładna znajomość obrazu klinicznego przez cytopatologa. Podobnie jak w przypadkach badań histologicznych, w ocenie rozmazów zachodzi niekiedy

Jama brzuszna

Inne narządy i tkanki