2.3. Analiza pytań
2.3. Analiza pytań
Przykład:
Rozważając kwestię, czy podczas stosowania metody zapłodnienia wspomaganego metodą in nitro są zabijani ludzie, musimy odpowiedzieć sobie na pytanie o definicję człowieka. Czy embrion to człowiek i czy zatem człowiek zaczyna się z chwilą poczęcia? Czy używamy definicji człowieka deskrypcyjnej czy normatywnej? Według tej pierwszej, dana istota jest człowiekiem, gdy posiada genom właściwy dla człowieka jako przedstawiciela gatunku homo sapiens. Według tej drugiej człowiek to osoba jako podmiot prawa moralnego. Nauka może się odnieść tylko do pierwszej definicji człowieka, a nie do drugiej. Nauka może opisywać, ale nie może wartościować. Wartościowanie jest domeną filozofii i tam należy szukać odpowiedzi na pytanie, czy człowiek jako osoba z wyróżnionym statusem moralnym zaczyna się z chwilą poczęcia.
Zarówno kwestia ogólna, jak i szczegółowa na ogół przybierają formę pytania. Zasadne jest zatem przeanalizowanie różnych typów pytań i odpowiedzi.
Pytanie jest to wypowiedź, której celem jest otrzymanie odpowiedzi, czyli uzyskanie informacji, której domaga się pytający. Istnieją jednakże wyrażenia, które choć gramatycznie mają formę pytajną, nie są pytaniami, nie oczekuje się bowiem na nie odpowiedzi. Są to bądź pytania retoryczne (Czyż po nocy nie wstaje dzień?), bądź prośby wyrażone w formie pytania (Czy możesz podać mi cukier?).
Ze względu na kształt oczekiwanej odpowiedzi pytania dzielimy na zamknięte i otwarte.
Pytanie zamknięte to pytanie, które wyznacza swoją budową kształt pożądanej odpowiedzi.
21