j:czarny p:27 c:0
Pojęcie i podział zasobów oceanicznych
27
rozmaitości (ryby, małże, mięczaki, skorupiaki, ssaki) są przede wszystkim ważnym źródłem pożywienia, w tym głównie białka, oraz dostarczają takich surowców jak perły i skóry, czy też są wykorzystywane jako karma dla zwierząt. Natomiast drugie obejmują wodę słodką otrzymywaną z odsalania wody morskiej oraz energię pływów morskich.
Całkowita wydajność zasobów żywych możliwych do wykorzystania bez naruszenia równowagi ekologicznej szacowana jest na około 200 min ton rocznie, a już obecnie wykorzystywane jest około 100 min ton, tj. 18 kg na jednego mieszkańca Ziemi. Zasoby te pozyskiwane są głównie na szelfie, a więc w strefie jurysdykcji państw nadbrzeżnych, co stanowi istotne ograniczenie ich dostępności. Ilość możliwej do pozyskiwania żywności determinowana jest limitami połowowymi ustalanymi w zależności od parametrów biologicznych, tj. wydajności łowisk [Demel, 1969]. Ponieważ jednak do mórz i oceanów odprowadzane są ścieki przemysłowe i komunalne oraz różnego rodzaju odpady, a równowaga tego środowiska utrzymywana jest dzięki wewnętrznym procesom biologicznym, w wyniku których następuje samooczyszczanie, to dalszy niekontrolowany wzrost zanieczyszczeń grozi degradacją naturalnych walorów tego środowiska, a zatem ograniczeniem możliwości wykorzystania jego zasobów, w tym także dla celów rekreacji i turystyki. Wzrost zanieczyszczeń mórz to nie tylko bezpośrednie zagrożenie ich zasobów żywych i walorów środowiskowych, ale także ograniczenie rozwoju ludzkości. Konieczna jest więc ciągła i kontrolowana uprawa morza, a przede wszystkim intensywny rozwój marikultury z równoczesną poprawą technik hodowlanych, oraz kontrola odłowów.
Ochrona i racjonalne wykorzystywanie żywych zasobów naturalnych to jeden z ważniejszych obecnie problemów ludzkości.
100000 ET nęć (0.2) 80000 60000 40000
20000
10000
8000
6000
4000
1000
800
500
400
100
80
60
20
wolfram (1,35)
złoto (0,0008)
molibden (0,25) ołów (2.0) cyna (0,2) srebro (0,01) uran (0,18)
platyna (0,0003) cynk (2,5)
nikiel (1,0) miedź (0,5)
żelazo (25) aluminium (30) mangan (30)
Rys. 1.14. Koncentracja surowców metalicznych w złożach Źródło: Skinner, 1978.