DSC07270

prof. dr hib. inż. Kazimierz Flaga

PoBSeefinflca Krakowska

mgr inż. arch. Łukasz Flaga Politechnika Lubelska

O CHIŃSKICH „REKORDOWYCH" MOSTACH ŁUKOWYCH

Luk jako element konstrukcyjny był używany w historycznym budownictwie Chin bardzo powszechnie. Dzięki bogatej kulturze oraz poszanowaniu historii, do czasów obecnych zachowały się znaczące kamienne obiekty mostowe o konstrukcji łukowej. Obecnie Chiny zajęły czołowe miejsce w dziedzinie budowy mostów łukowych największych rozpiętości.

Konieczność pokonywania przeszkód terenowych od zawsze stanowiła siłę mótoryczną rozwoju obiektów inżynierii mostowej. Zależnie od miejsca na ziemi, lokalnej kultury, dostępnych warunków środowiskowych, człowiek osiągał zamierzony cel różnymi sposobami. Do najwcześniejszych ustrojów mostowych należą mosty łukowe. Powodem tego było wykonywanie od najdawniejszych czasów konstrukcji mających ukształtowanie najbardziej „naturalne”. Podpatrywanie natury w kwestii przeciwstawiania się prawom fizyki stanowiło o rozwoju myśli technicznej, postępie oraz o rozwoju cywilizacji. Wzorowane na naturalnych formach konstrukcji łukowych, jak np. Pont d’Arc (naturalny most o rozpiętości 59 m i wysokości 34 m, przebiegający nad rzeką Ardśche na południu Francji - ryc. 1) - kamienne mosty łukowe (ryc. 2.3) - były pierwowzorami dla dzisiejszych łukowych mostów np. metalowych, betonowych czy prężnie rozwijających się obecnie konstrukcji z rurobetonu (CFST). Jego kształt posiada dużą siłę wyrazu [1].

„Łuk był formą, która zjednoczyła inżynierię z architekturą w dawnych czasach, gdy projektanci i budowniczowie byli znani jako architekci, nawet gdy byli również inżynierami. Chociaż termin architektura pochodzi z koncepcji luku samego w sobie, musimy zdać sobie sprawę, że nowoczesna nauka i inżynieria rozwinęły się od momentu, kiedy forma i zastosowania łuku mogły być bardzo rozszerzone" [a]. I dalej T.Y. Lin [2] pisze: „Luk jest czystą i unikatową formą, formą wyrażania przepływu sił i estetycznego wyglądu”.

Ze względu na różnorodność typów form, w jakich występują mosty łukowe, za najbardziej podstawowy podział uznamy podział na mosty o pojedynczym przęśle łukowym oraz mosty lukowe wieloprzęsłowe. w przeszłości ze względu na niedostateczną wiedzę w zakresie właściwego wykorzystania materiałów budowlanych, ich wytrzymałości oraz mechaniki budowli najczęściej stosowano drugi z wymienionych typów mostów. Szerokie koryto rzeki oraz niski poziom techniki warunkowały budowanie obiektów mostowych-z podporami ulokowanymi W nurcie rzeki (ryc. a).