Geologia wyklad 5

Fil (W 08)

Typowy profil plaży i związane z nią formy

Brzeg

Plaża jest to prawie paski pas brzegu morskiego, zbudowany z piasków lub żwirów

i innych osadów zalegających na brzegu, a także osadów przenoszonych wzdłuż brzegów przez przybrzeżne fale i prądy.

Powyższa terminologia dotycząca budowy plaży i jej cech pozwala na opis różnych plaż i ich porównywanie:

-    nadbrzeże - suchy obszar plaży, który jest zalewany wyłącznie podczas najwyższych pływów i najsilniejszych sztormów,

-    przybrzeże obszar płytkowodny od poziomu najniższego odpływu do granicy oddziaływania fal na dno morskie.

W miejscu, gdzie nadbrzeże styka się z podbrzeżem występują wały, zwane nadbrzeżnymi wałami burzowymi, które są rezultatem akumulacyjnej działalności fal sztormowych. Są one zbudowane z piasków lub żwirów, mają płaskie wierzchołki, a stoki od strony lądu są bardziej strome niż od strony morza.

W obrębie plaży odbywa się przemieszczanie materiału żwirowego i piaszczystego, który jest cyklicznie wyrzucany przez nadbiegające fale i zabierany przez prąd powrotny. Materiał wy rzucany na plażę przez wody napływające nie jest w całości zabierany przez wody odpływające, ponieważ wody cofają się z mniejszą energią niż napływają. Z materiału wyrzucanego daleko niezabranego przez fale powrotne budowany jest wał nadbrzeżny o różnej wysokości i szerokości. Piaski wału nadbrzeżnego są przeważnie piaskami lotnymi - wydmy nadmorskie - okolice Łeby.