80
UHill t \\ |««w ł\ li M.stiK. ii
wspólnych co Iow. nonjewaź >iron\_ \klonne s.i zaangażować swoje zdolności i "icd/ę ^ POKuKikUlUŁJjtwilliic Nilysfakcj^uj^Jiio^^ń. Działanie obu stron w kierunku osiągnięcia wspólnych celów w /ir .unia prawdopo-dobiensiwo odniesienia sukcesu. Oi) "rolnie sprawy się mają w ryswili/acji Tutaj Konflikt między stronami eskaluje się Ponieważ tylko jedna ze slron mozc być ittaiysfakcjonowana, to uczestnicy próbuj osłabić partnera i dzidki lentu osiągnąć gfffttttl
M Deulsch (1991) przypomina o prawidłowości. którą nazywa „okrutnym prawem Deutscha, dotyczącym relacji społecznych'Prawo 10 mówi, zc specyficzne procesy i rczultaly wywołane pr/cz. określony lyp społecznych relacji (np. kooperacji lub rywalizacji) prowadzą do pojawienia się lego właśnie typu relacji. Koopcracjajcsi wzbudzana prze/ spostrzeganie podobieństwa, otwartość w komunikowaniu, przyjazne postawy ud.. a zarazem powoduje wystąpienie tych właśnie zjawisk Podobnie rzcczsię ina z rywalizacji',, Według M. Dcutscho (1991) poznanie warunków, które rodzą kooperacyjne lub rywalizacyjnę procesy, pozwala przewidzieć, czy będziemy mieli do czynienia l konstruktywnym czy też destrukcyjnym rozwiązaniem konfliktu.
81
l>. IjosypJd kontynuuje tę tradycję rozważań rud konfliktem Przeprowadzone przez niego badania pokazują, że kooperacyjnie powiązanccclc i dobo komunika* cja są ważnymi predykatorarm konstruktywnego rozwiązywania konfliktu (T j o s v o I d, I990l Przekonanie o kooperacyjnie powiązanych celach uUi*i* wyrażanie poglądów, rozumienie innych osób i łączenie pomysłów podawanych prze/ strony Dzięki czemu wzrasta efektywność wykonywania zadań i zaufame, ze i w przyszłości będzie się im dobrze razem pracowało Pracownicy których ede były kooperacyjnie powiązane, udzielali sobie pomocy i wsparcia, dyskutowali nad rozw iązaniem spornego problemu i poszukiwali wspólnie rozwiązania. W rywali-zacyjnym powiązaniu celów pracownicy niechętnie sobie pomagają, rzadko wspierają, podejmują decyzje bez konsultacji i nie są zdolni do osiągnięcia porozumienia z partnerem. Wyniki tych badań prowadzą do wniosku, źe pojawienie się kooperacyjnych lub rywalizacyjnych zachowań zależy od charakteru powiązań między celami uczestników konfliktu
PMUALI2ACJA
Dwuwymiarowe modele zachowań uczestników konfliktu są też widoczne w propozycjach innych autorów. Dwa główne wymiary, choć różnie nazywane, odzwierciedlają podstawowe motywy slron: zainteresowanie swoimi sprawami i zainteresowanie innymi ludźmi. K R Blake i J. S. Mouton (1964) są autorami najpopularniejszej typologii zachowań w konflikcie. Punktem wyjścia ich typologii są dwa wymiary opisujące zachowanie ludzi w konflikcie: zainteresowanie realizacją własnych interesów i zainteresowanie kontaktami z ludźmi. Na bazie tych wymiarów wyróżnili oni pięć stylów radzenia sobie w konflikcie:
1) dominowanie (duże zainteresowanie realizacją własnych interesów, a małe ludźmi);
2) łagodzenie (małe zainteresowanie realizacją własnych interesów, a duże ludźmi);
3) rozwiązywanie problemu (duże zainteresowanie zarówno własnymi interesami, jak i ludźmi);
A) unikanie (małe zainteresowanie zarówno realizacją własnych interesów, jak i ludźmi);
$) kompromis (umiarkowane zainteresowanie własnymi interesami, i ludźmi).