IMGP2296

triebiyn i<ko kluc/uwi jUor;y pooo\*otłev»o«i

199

oznaiuja przez Słownik Języka Polskiego, por.

czenie łych dwóch pierwiastków ma tu znaczenie najistotnicjs/c. życic i czyny giętego ł*atr\k.i obrastają legendy, a legenda staje się elementem ks/tałtowanuj narodu” f Lcgiędz-Gahiszka. 1998: 106). Autor nic ogranicza się jedynie do wy. różnienia społecznych warunków kultu bohatera, ale również zastanawia się nad tym. co determinuje pos/c/ególne typy bohatera. Według (.'zamówskicgo „kult bohatera jest forma kultu religijnego" [Ossowski. 1956: 7). Czarnowski przedstawia proces hcroizacji. którego częścią najważniejszą jest kanonizacja, uznanie a świętego Jak tłumaczy „Hcroizacja i kanonizacja są aktami publicznymi, analogicznymi do ustanowienia jakiejś określonej formy rządów lub mianowania urzędnika” (Czarnowski, 1956: 19). Warto zapamiętać definicję kultu bohatera. która test triadą, i można ją zapisać jako relację św ięty Patry k lud irlandzki dyspozycja do cyklicznych spotkań. Tę triadę obrazującą historyczne ujęcie świętego można zastosować do opisu współczesnej relacji pomiędzy colcbrytą^,,|i mediami a publicznością [Chenu, 2008: 3054). celebry ta media publiczność.

Definicja ccicbryty została stworzona przez Daniela Boorslina w 1964 roku: ..i elehrity to osoba, która jest znana / tego. że jest znana" [Boorstin, 1964. eyt. za Godzić. 2007: 45). Jak widzimy, media pośredniczą w relacji celebry ta p_U-blicznosc. mamy do czynienia / klasyczną relacją zapośrcdniczoną w rozumieniu Thompsona [2001). We współczesnej relacji zmienia się kolejność jej elementów Publiczność, będąca odpowiednikiem irlandzkiego ludu z przykładu o świętym Patryku, nic ma bezpośredniego kontaktu / celebry tą. jej kontakt z nim jest /aposredme/ony. Wątek ten został podjęty i zbadany przez kilku ha-1 daczy |np Rojek. 2001. Thompson. 2001; Rothenbuhler. 2005). Pojawienie się cclcbrytów było poprzedzone zbudowaniem przez Hollywood systemu gwiazd I kina bazującego na trzech elementach: przemyśle kultury, sposobie, w jaki txl-btorcy dekonstruują przekazy kulturowe oraz na utowarowieniu (waloryzacji osobowości i wizerunku gwiazdy) [Dyer. 2004: 2-13).

1.2. Typologie celebrytów

Cclcbrytów można podzielić ze względu na różne kryteria. Jeśli bierzemy pod uwagę status, to możemy wyodrębnić:

I) status przypisany - przynależenia do celebrytów (odziedziczony) Do tej kategorii zaliczamy rody: arystokratyczne, królewskie, bankierskie, artystyczne. Historycznym przykładem mieszczącym się w tej kategorii może hyc cclcbrytka kultury dworskiej późnego XVIII wieku Dorota de Biron. pochodząca z książęcego rodu i za sprawą urodzenia, ale też urody

Cclchryta to prawidłowa formą-a jczykowaa. http: ww w sjp pl Ol LEBRYTA. dostęp: 25.09.20J2

i intelektu, podziwiana osobistość Jej posiać i wizerunek przypomniano podczas wystawy ..Wywyższeni. Od faraona do I ady Gagi” w Muzeum Narodowym w Warszawie w 2012 roku [Deptuła. 2012) \S tej kategorii mieszczą się również ci. którzy odziedziczyli fonuny i znane nazwiska (np. amerykańska cclcbrytka Paris Hilton. dzicd/ic/ka fortuny ( onrada Miltona, założyciela sieci hoteli Milton);

2) status uzyskany, osiągnięty dzięki pracy, talentowi, urodzie W tym wypadku mamy do czynienia z ccłcbrytamj w pierwszym pokoleniu Przykładem ilustrującym tę kategorię jest amerykańska piosenkarka Lady Ga-ga. o której organizatorzy przywoływanej juz wystawy pisali ..Ikona współczesności wywyższona poprzez władzę, jaką sprawuje nad luiwna cymi ją mass mediami”;

,rj status nadany przez media, związany z rozwojem mediów tzw. cclctoid [Rojek. 2001 j. Jest (o forma skondensowana i skompresowana ccicbryty. t/n. istnieje krótko, ale intensywnie. Najczęściej wyłania się w wyniku skandalu, afery, czemu towarzyszy jej intensywne ..upublicznienie medialne , po czym znika. Przykładem cclctoidu jest Monika Lew insk\ w > -promowana w wyniku skandalu seksualnego z prezydentem Billem Clintonem. W polskim kontekście za ilustrację tej kategorii może służyć np. Natalia Siwiec, fotomodelka wypromowana przy okazji furo 2012. na/\-wana przez media Miss turo 20I2^,W.

Innego podziału dokonał Marshall 11997: 51 70). Według niego cclcbryci to

łwoby spełniające dwa warunki. Po pierwsze: są osobami publicznymi z pewnymi osiągnięciami, ale równic ważne jest ich życie pryw atne, które zostaje upublicznione. Drugi warunek to zainteresowanie nimi wykazywane przez media tablo-idalne. Zatem ta definicja nic ogranicza ccicbry ty jedynie do popularności (Bo-orstinowskicgo bycia znanym jedynie z tego. że jest się znanym), ale podkreśla również dorobek, osiągnięcia ccicbryty (również na polu zawodowym) Autor wyróżnił trzy typy celebrytów:

I) cclcbrytów filmowych ich kapitałem $4 uroda, młodość oraz osobowość

Utrzymują dystans od publiczności;

W promocję Siwiec zaangażował się minister spraw zagranicznych Radek Sikorski Jego wpis na Twittcrze ..Poland*s wundcrwatYc stnkcs back” „Nasz odwet na BBC- komentarz minięta dotyczył nadruku na bluzce modelki Bad Boy Campbell, który układał się * słowo BBC Było to nawiązanie do kontrowersyjnego programu wyemitowanego przez brytyjską stację, w którym angielski piłkarz Sol Campbell ostrzegał rodaków przed wyjazdem do Polski na f uro. ho można tfami^d mc wrócić Na plecach, na koszulce Siwiec pokazywała napis „BBC się myli’", za http www t\n24 pl cickawostki-michalki.5 sikorski-o-mi«a-curo-wnnderwafTc-polski-w-odwectc-•26l729.html, dostęp: 21.09 2012; http www.se pl wydarzenia kraj rjdo>law-sikorski-zach-wycony-koszulka-nataln siwieć-cudowna-bron-polski-w-odwccic-7djccia_266146 htmł. dostęp 21.09 2012.