222 *wdtui *
symbołic/ncgu Ich wysoka pozycja w polu medialnym /ostała u/yskana dzięki rzeczywistemu osiągmęuu trawestując definicji; Boorstina. można powiedzieć, /c ..gwiazda znana jest / tego. co osiągnęła". Jej sukcesy są wymiernymi osiągnięciami na polu artystycznym, naukowym czy politycznym. To, eo odróżnia ją od cclcłwyty to nieuiawmanic swego zyeia prywatnego. Swój status gwiazda zawdzięcza przede wszystkim rzeczywistym osiągnięciom w swojej zawodowej roli (jest aktorką cm. intelektualistką, tą. polityczką kiem). pozycji, juką zajmuje na polu zawodowym. Jej autorytet test wypracowany.
Tabela 7. Porównanie gwiazdy (sławy) i celebryty według kryteriów D Boorstina
Kryteriom |
Gwiazda (stawa) |
CelebrytJ | |
cru/nik |
! realne obiegnięcia. autorytet opart> na dorobku (wiedzy, doświiidcrcniu} |
wizerunek, marka handlowa | |
Kreacja |
aufokreacja (praca. osiągnięcia) |
kreowany przez media (wielkie na* zwitko lub pMaudomm) | |
Kontakt / publiczności* |
bc/potfedni. c/asami prywatny sekretarz czy asyst cni |
poprzez sekretarza prasowego czy agencję PR-owską. menedżera | |
Czas |
dokonania weryfikowane pr/cz czas (wzmacniane lub osłabione) |
aktualny. nietrwały', szybko zapomniany | |
Nośniki |
konfcrcncic. media różnego typu. publikacje |
plotki, magazyny, gazety, ulotne obrazy filmowe i telewizyjne | |
wyrażona poprzez osiągnięcia i dorobek. eksperckie opinie |
wyrażona wieloma nieznaczącymi różnicami | ||
K/mocnienie |
kolejne osiągnięcia, udział w ciałach instytucjach jako ekspert wydarzenie graniczne, przez aktywność nagłaśnianą w mediach |
bywanie, relacje / innymi cclcbryta-mi. skandal, ujawnianie swego życia prywatnego |
ŻrorPo opracowań.* własne na podstawie kryteriów wyrów-onych przez D Boorstina (por. tab. 2.)
Ciekawą kategoria są gwiazdy-intclcktualiści (siar intellectuals). Za przykład współczesnej gwiazdy-intelcklualisty mo/c służyć słoweński filozof, socjolog
Slavoj Żiżek przedstawiany jako ..akademicka gwiazda rocka’0'*......To bardzo
płodny i różnorodny autor, znawca kultury, którego książki tłumaczone są na
' http www krytyk apolityczna pl PrzcwodnikiKiylyki-Polityc/nejZi/ck-Pr/cwodnik-Kry-fyki-Polityc/ncj- mcnu-łd-104 html. dottęp 2 10 2011; http www.tygcHJmkfimim pl forum pn-nt jsp 'place-LcadlO&ncw* cat id=*289&ncwł id IOI22&tayuut-l&pagc . dostęp; 2.10 2011.
kilkadziesiąt języków I rzeczywiście jego popularność, kontrowersyjność, wszystkie emocje, jakie wzbudza oraz sposób bycia zbliżają go do gwia/dora. który swojego gwiazdorstwa urucśc nie potrafi, który sławą mc jest zainteresowany. I wreszcie, który pragnie, by ludzie przestali zwracać lak dużą uwagę na to,jak mówi (ten akcent!), a zaczęli zastanawiać się nad tym. co mówi"
Podobną rolę zaczyna odgrywać c/cskt ekonomista, najmłodszy doradca prezydenta Havla. lomaś Scdlaćck Podczas wizyty w Polsce w listopadzie 2012 roku poza spotkaniami akademickimi' czy z politykami autor l.kommut dobra i zla brał udział w spektaklu przygotowanym na postawie swojej książki z zespołem aktorskim LiStOVaNi. Jak relacjonuje hdwin Bendyk ,.l konontista wspólnie z aktorami w sposób przyjemny, prosty i zabawny wyłożył w ciągu niespełna godziny główne tezy swej książki Publiczność świetnie się bawiła, po sztuce mogła już na poważnie odpytać Sedlaćka o jego ekonomiczne przekonania (to chyba właściwe określenie, skoro uważa on. ż.c ekonomia bardziej polega na wierze niż nauce). Podobno przedstawienie, niezależnie od tego. gdzie jest wystawiane. przyciąga tłumy tak samo było w Warszawie. Nie ma się co os/uki wać, wartość artystyczna nic jest wielka, aktorzy w swej gr/e posługują sic prostymi i tanimi technikami, w sumie przyzwoity kabaret komentujący w tym blogu MCM oceniłby pewno, że taka półintclcktualna zabawa dla niższych intelektualistów. Pytanie, czy z Sedlaćka cos poza tą zabawą zostaje, czy gdy wyciśnie się błyskotliwe metafory i wesołe skecze, będzie jeszcze treść. c/v juz nicT* (2012).
Cytowany dziennikarz ..Polityki" pisze wręcz o „Scdlućku jako Mur mielić* tual, cclcbrycic jeżdżącym po święcie ze swoim wykładem i spektaklem" (Bendyk. 2012). Scdlaćck był gościem Googlc'a. zapraszano go również wielokrotnie na konferencje TED (Technology. Entcrlainmcnt and Design) organizowane przez amerykańską fundację Sapling Foundation, której celem jest jak głost motto popularyzacja „idei wartych rozpowszechniania". W grudniu 2012 roku uczestniczy ł w spotkaniach światowych decydentów w Davos.
*** A. Krukowski, rcccn/ja książki S. Zizka. OJ tragedii do far\\ czyli /ul hirtona ttf potna rza. http www literatura.gildia pl twórcy slavoj zi/ck od tragedii do farsy czyli jak historia -sicpowiarza recenzja, dostęp 10.05.2012
‘ I:. Bendyk (2012). wpis na blogu 20.11.2012, Toma* Sn/lacck. Śtuat mftitkSttahtunv-ceiebrytów. http bendyk.blog polityka pl 2012-11 2D tomas-scdlacck-swiał-intclektualiMow -cele-brytów .dostęp: 10.12 2012.
J,ł Autorka uczestniczyła w spotkaniu / Sedłaćkiem wSGM. podczas jego listopadowe) wizyty w 2012 roku. Spotkanie utrzymane było w konwencji spotkania z gwiazda' Rozpoczęło się od prawic godzinnego spóźnienia, spowodowanego rozmową autora z wicepremierem Pawlakiem Wykład utrzymany był w swobodnej konwencji antropologieznci opowieści o ekonomii Także strój ekonomisty różnił się od akademickiego dress codę'u Zamiast garnituru czy dżinsów, charakterystyczne kraciaste spodnie, granatowa marynarka, swobodny sposób prezentacji, niedbała forma