Geologia0003

) (4)

Zakład Geologii Ogólnej i Matematycznej WGGiOŚ    ĆWICZENIA Z GEOLOGU OGÓLNEJ

Struktury i tekstury ękał magmowych

Pojęcia struktury i tekstury dotyczę wewnętrznej budowy skał, czyli - sposobu wykształcenia i rozmieszczenia ich składników.

Tradycyjnie w polskiej literaturze geologicznej (podobnie, jak w literaturze niemieckojęzycznej i rosyjskojęzycznej) terminy "struktura" i "tekstura" sg rozumiane'inaczB^essdta skał krystalicznych (tzn. magmowych i metamorficznych), a inaczej dla skał osadowych- Definicje wprowadzone. niżej zmierzajg - na wzór literatury anglojęzycznej - do ujednolicenia tych pojęć.

©Struktura jest to sposób uporządkowania składników i stopień wypełnienia przez nie przestrzeni skały.

©Tekstura jest to sposób wykształcenia składników skały, tzn. stopień jej krystaliczności, wielkość i kształt kryształów oraz wzajemne stosunki między nimi.

PODZIAŁ STRUKTUR ZE WZGLĘDU NA SPOSÓB UPORZĄDKOWANIA SKŁADNIKÓW
Bezładna (nieuporządkowana, bezMerunkowa) Uporządkowanie składników niewidoczne.									Najczęściej spotykana struktura skał magmowych, szczególnie plutonicznych, ale także żyłowych i wulkanicznych.
Uporządkowana (kierunkowa) Składniki skały wykazują widoczne makroskopowo uporządkowanie.	Równoległa Składniki płaskie lub wydłużone ułożone równolegle do siebie.	Unijna (linearna, liniowo-równolegta) Wydłużone kryształy lub wrzecionowate agregaty mineralne ułożone równolegle do siebie.		___' ^ ♦ # * * ** • _ . • « .V • • » ♦ ♦		^ -			Występuje (choć stosunkowo rzadko) we wszystkich typach skał magmowych.
		Płaska (płasko-równoległa) Minerały blaszkowe i tabliczkowe lub płaskie agregaty mineralne ułożone równolegle do siebie.		. >4*. » 7".
	Kulista Kryształy lub ich zespoły ułożone współśrodkowo lub promieniście wokół centrów krystalizacji.	Sferolityczna (promienista) Wokół centrów krystalizacji ułożone są promieniście składniki pręcikowe.			V: • t -V: *. '• '•*: :;::: *•. •/. ■*'ć. ’*•//**^;				Powstaje niekiedy w kwaśnych skałach wylewnych.
		Sferoidalna (kulista sensu stricto) Minerały układają się koncentrycznie, kulistymi lub elipsoidalnymi powłokami.							Występuje (rzadko) tylko w skałach głębinowych.
Występowanie struktury linijnej określa się także mianem lineacji, zaś występowanie struktury płaskiej - mianem foliacji. Struktury równoległe, powstające w skałach wylewnych w rezultacie krzepnięcia lawy w czasie jej ruchu, noszą nazwę struktur fluidalnych.

PODZIAŁ STRUKTUR ZE WZGLĘDU NA STOPIEŃ WYPEŁNIENIA PRZESTRZENI SKAŁY
Zbita (masywna) Składniki mineralne ściśle wypełniają całąprzestrzeń skały.					Typowa dla skał plutonicznych i żyłowych, ale często spotykana również w skałach wulkanicznych.
Porowata W skale występują wolne	Miarolityczna (miarolowa)		iifi		Występuje wyłącznie w skałach fanerokrystalicznych, plutonicznych i żyłowych.
przestrzenie (pory), nie zapeł-nione podczas krystalizacji składnikami mineralnymi.	Pory, są kanciaste, ogra-niczone ścianami kryształów.		mu
	Pęcherzykowata Pory mają kształty kuliste lub elipsoidalne.	smi			Charakterystyczna dla afanitowych i porfirowych skał wulkanicznych.
Jeżeli pęcherzyków w skale są (całkowicie lub przynajmn	est tak dużo, że oddzielają je tylko cienkie ścianki, to struktura nosi nazwę gąbczastej, jeżeli zaś pęcherzyki wypełnione ej częściowo) minerałami wtórnymi, to struktura jest migdałowcowa.