16 _Ośwra* ■
z tradycyjnej struktury redy pedagogicznej. Przytoczone dane nasuwają bowiem przypuszczenie, że członkowie rady nie widzą potrzeby (albo możliwości) dokonywania zmian w strukturze rady i wynikającego z niej przydziału zadań indywidualnych. Postulować zatem należy, by dogłębna analiza tych wartości, dokonana w oparciu o materiały ze swej szkoły, pomogła kadrze kierowniczej i kolektywom kierowniczym w podjęciu świadomych i bardziej celowych działa1 2, zmierzających do stworzenia odpowiadającej potrzebom struktury organizacyjnej rady pedagogicznej.
W Ocenie funkcjonowania struktury rady pedagogicznej należy uwzględnić również opinie dyrektorów szkół. W toku prowadzonych badań postawiono dyrektorom pytanie o ocenę przydatności komisji i ich pomoc w pracy dyrektora szkoły. Z liczby 185 badanych dyrektorów 54% (tj. 100 osób) podaje, że komisje rady pedagogicznej są rzeczywiście pomocne w kierowaniu szkolą. Charakter tej pomocy (w rozumieniu jej przez dyrektora) ilustrują poniższe wypowiedzi: „komisje grup wiekowych przygotowują materiał na radę pedagogiczną, co skraca czas trwania posiedzenia'. ..opracowują wnioski do płanu pracy, przygotowują młodzież do olimpiady”. ..rozwiązują sporne sprawy".
Część wypowiedzi ma bardziej dojrzały charakter i świadczy o głębszym zrozumieniu problemu, a także o bardziej świadomym kierowaniu przez dyrektora pracą wyodrębnionych zespołów. Przy2 kład stanowią wypowiedzi, iż zespoły i komisje ..przedstawiają przygotowane analizy zagadnień dydaktycznych i wychowawczych na zebraniach rady pedagogicznej” „każda komisja kieruje i ocenia pracę szkoły w zakresie danego przedmiotu nauczania”, ..komisje przejmują część spraw rady pedagogicznej, np. samokształcenie, opracowanie wyników badań efektywności nauczania, wykrywanie i analizę niepowodzeń szkolnych, opiekę nad młodym nauczycielem
Jednakie 13.5% badanych dyrektorów nie dostrzega pomocne) roli komisji rad pedagogicznych, zaś pozostali, tj. 32.5%. nie udzielili odpowiedzi na postawione im pytanie z lego zakresu.
Przedstawione dane są w dużej mierze niepokojące, mogą budzić wewnętrzny sprzeciw Jakie bowiem możliwa jest sytuacja, w której aż 32,5% badanych dyrektorów nie umie. czy też nie chce. wyrazić swej opinii o pracy oraz przydatności komisji i zespołów kierowanej przez siebie rady pedagogicznej? Dlaczego 13.5% dyrektorów mówi o braku pomocy ze strony komisji oraz ich nieprzydatności w procesie kierowania szkołę?
Szereg pytań zmusza do baczniejszego przyjrzenia się zarówno grupie tych którzy nie odpowiedzieli na postawione pytania, jak i tych. którzy negatywnie oceniają pracę komisji. Wśród 60 dyrektorów uchylających stę od odpowiedzi było: 45 mężczyzn l 15 kobiet; 10 osób w wieku 26-35 lat 35 osób w wieku 36-45 lat i 15 osób powyżej .45 lat. o stażu kierowniczym do 5 łat—-15 osób. o stażu 6-10 lat —10 osób. o stażu 11-20 lat—25 osób. o stażu powyżej 20 lat — 10 osób.
Natomiast spośród 25 osób. które udzieliły odpowiedzi negatywnej, było: 10 mężczyzn i 15 kobiet; 5 osób w wieku 26-35 łat 15 osób w wieku 36-45 lat»osób powyżej 45 lat o stażu kierowniczym do Siat—15 osób oraz o stażu 6-10 łat—10 osób
Szczególnie niepokojące są liczby obrazujące staż na stanowisku kierowniczym oraz wiek badanych. Aktywność zawodowa wsparta życiowym i zawodowym doświadczeniem, prężność i chęć urzeczywistnień.a własnych koncepcji powinna — zdawałoby się — dominować u dyrektorów w wieku 36-45 lat mających' kilka lub kilkanaście lat stażu na kierowniczym stanowisku. Właśnie om predy-stynowam są do opracowywania, wespół z gronem nauczycielskim, modelu pracy oraz sturktury rady, odpowiadających wielkości i warunkom pracy szkoły. Jest to jednak zagadnienie wykraczające poza tematykę naszych rozważań, a nie będziemy go szerzej rozwijać i u», aadniać.
Przedstawione dane liczbowe również poruszone problemy, wskazia na fakt. iż dotychczasowa struktura rasy pedagogiczne) nie odpowiada już zadaniom współczesne) szkoły i sądzić mężna. że tym bardziej nie sprosta wymogom stawianym przed szkoła, którą trzeba będzie w najbliższych latach uformować W związku z tym nasuwają się pytania, na które obecnie nie ma jeszcze jednoznacznej i wyczerpującej odpowiedzi: jaka ma być struktura rady pedagogicznej? Jak ją tworzyć, jaką drogą do niej dochodzić? Kto i według jakich kryteriów rr^ budować strukturę organizacyjną rady pedagogicznej?
Można sądzić — a upoważniają nas oo tego własne spostrzeżenia oraz prowadzone próby — iż struktura rady pedagogicznej powinna być zgodna ze strukturą działań szkoły Musi ona być bardzie, elastyczna, a jej składowe zmienne komórki powinny działać na zasadzie. grup wyspecjalizowanych” powoływanych dla wykonania określonego zadania, opracowania ekspertyzy czy też zaopiniowania wniosku. W nielicznych tytko przypadkach będą to grupy stałe, o dużych uprawnieniach do decydowania, a więc dające ich uczestnikom poczucie współgospodarzenia szkołą, będące jednocześnie kuźnią kadr kierowniczych, (b)
Artykuł prof. dr. hab. Stanisława Krawcewicza „Odpowiedzialność moralna nauczyciela' („Oświata i Wychowanie nr 34/1966 r.). jakkolwiek skierowany głównie do słuchaczy NURThi. powinien — jak sądzę — zainteresować ogół nauczycieli, co więcej, powinien nas wszystkich pobudzić do refleksji, do zastanowienia się nad etycznym aspektem naszej pracy 2 do szerszej dyskusji na ten temat. Prof. Krawcewicz już w pierwszym akapicie swojego tek' stu przypomina jakże znamienną prawdę, iż ..zawód nauczyciela jest głównie wyborem moralnym, nieetyczne postępowanie w tym zawodzie powoduje szczególnie dotkliwe
* Wyupięącwmawępy anWir. wyowęy<rr«? m
względu «a prztwUaący rodząc 246 orgertach-wycft, omawia J. Zatonę wir. Opoofeapa < zwządat-me. Warwo 1909. s. 500-699
* J. Popłacz: Organizacja zespołów murrfnwn rr • szkoWl Włenumwa 1875. s l
Byk % ■ypgaiodb pammnw poprzez taaOfr narkoza aatoet prace bnCnucza wanWa ss2 łzecmey feamokulMMi kadry knromcnl om mmermfly z do2umemec«< rad podąngmyd dd w wojewOdrfwsft krakowskim, tarnowska deck3, rituomkm. tarnobrzeski?, pwękjr
Wokrńcńalwr2