rC
RVS. 3. Kodza>u 2«lx»w: 1 -
re-lc#c#c:H (po«j«wnych); 3? — bro
^recfnfch; 3 — bron ciężkich; 4 •>'*«» ar gęsfotapk.-mii
ramy za pomocą wahaczy. Działają one intensywniej t głębiej (do 3 8 cm) niż brony zwykłe, gdyż spulchnienie gJeby następuje nie tylko jia skutek zagłębienia zębów, aJc również acti ruchu w kierunku poprzecznym cfo kierunku pracy ciągnika. Brony takie zaleca się stosować do uprawy przedsiewnej gieb zwięzłych.
Skuteczność bronowania zależy od prędkości, kierunku ruchu i rodzaju użytych bron. Zbyt duża prędkość bronowania może spowodować rozpylenie agregatów gfcbowych * zniszczenie struktury. Najlepiej wykonywać Je skośnie do kierunku skib, dwukrotnie na krzyż. Na glebach zwięzłych i śrcdniozwięzłych stosuje się brony cięższe niż na glebach lekkich. Na toj samej glebie, tuż po wykonaniu orki, stosuje brony lżejsze, a w miarę upływu czasu coraz cięższe.
Wędkowanie jest tiojpłytszą uprawką spulchniającą i wyrównującą rolę. sto-sowaną najczęściej na wiosnę na glebach ciężkich, wolno obsychających. Celem tej uprawki jcAt skruszenie utworzonej skorupy, ograniczenie strat wody, wyciągnięcie j zniszczeiiie wschodzących chwastów, osuszenie powierzchni roli i przyspieszenie jej nagrzewamia. Działanie włóki Jest krótkotrwałe, w granicach do kilkunastu dni r 2aicży od przebjegu pogody. Jeśli gleba Jest zbyt wilgotna, to włóku powoduje zamazywanie powierzchni i tworzenie się skorupy, natomiast nn glebie suchej jej działanie jest znikome. Najlepsze wyrównanie j>o!& uzyskuje się, wykonując je sko-
j0ic do kietunku orki. Pr/.y bardzo wczesnych siewach, zastosowanie tej oprawki, jR|co samodzielnego zabiegu, jest coraz rzadsze. Włóka może natomiast stanowić element zespołu uprawowego, mającego za zadanie przygotowanie poła podczas jednego przejazdu.
5,3.3. Uprawki ugniatajÄ…ce i kruszÄ…ce rolÄ™
Zabiegi ugniatające i kruszące rolę wykonuje się za pomocą wałów, które w zależności od budowy i masy, mają spełniać różne zadania.
Wały ugniatające są to wały gładkie, wykonane z drewna, stalowej blachy lub betonu, wykorzystywane głównie do zagęszczania górnej warstwy roli i wyrównania jej powierzchni przed siewem oraz zwiększenia wilgotności. Ugniatanie zwiększa straty wody z gleby na skutek parowania, dlatego stosuje się tylko w czasie przygotowania pola pod siew nasion płytko umieszczanych, aby redliczki siewnika nic zagłębiały się nadmiernie. Nie należy wałować gleby zbyt wilgotnej, gdyż następuje jej zaskorupienie. Po każdym wałowaniu wałem gładkim, pole należy zbro-oować lekką broną.
Wały kruszące służą do kruszenia i rozgniatania większych brył. znajdujących się na powierzchni roli. a także jej ugniecenia. Zadanie to spełniają wały pierścieniowe, składające się z oddzielnych pierścieni, osadzonych obrotowo na wspólnej osi oraz wały kombinowane, posiadające na przemian elementy pałczaste i zębate, tzw. wały Croscill-Cambridge. W ostatnim czasie wzrasta popularność wałów strunowych, zbudowanych z osadzonych na wspólnej osi gwiazdek (krzyżaków), między którymi naciągnięte są stalowe pręty. Używane są do kruszenia twardniejących po orce skib i brył. Wały strunowe rzadko są stosowane jako oddzielne narzędzia, a najczęściej w zestawach uprawowych, przygotowujących glebę pod siew.
Wałowanie wgłębne przeprowadza się za pomocą wału Campbclla, zbudowanego z wąskich, rzadko rozstawionych kręgów pierścieniowych, o średnicy do 70 cm, które zanurzają się głęboko w spulchnioną glebę i zagęszczają ją (rys. 4).
MS. 4, Schemat działania wałów: a) gładkiego; b), c) wgłębnego