ojsaiMczaei — ^Jrłiy fcw^‘,we'
Uprana cfet> fekkteli. Gleby lekkie, ze względu nn mri|;| zawartość c_,
sp|«wMlnyWi f mato opory stawiane narzędziom uprawowym, są łatwe w upn? 0kres optymaloei icfi wilgotności, w ktdrcj mo^nn wykonywać zabiegi upra^oJ i^sc długi. Podstawowym zadaniem uprawy gleb lekkich jesr ochrona zapasóww oraz zapobieganie zbyt szybkiej mineralizacji próchnicy, co można osi2lgnąć. ,W i nicząmc liczbę zabiegów cfo niezbędnego minimum. Aby zatrzymać wodę w g|ef!„ uprawę roli na wiosnę należy zaczyntić jak najwcześniej. Unikać należy głęboki^ I wzruszania bronami i kulrywatorami. a zwłaszcza orki wiosennej.
biegi rc zwiększają dostęp tlenu do głębszych warerw gleby i przyspieszają proco mineralizacji próchnicy. Z fyo#i względów nawozy organiczno na glebach tek*** j arzyorojo aic gtgfeferf- - '
w t»x>dr. natomiast czynnikiem ogran i czającym icn możliwości produkcyjne jen ntedosrafek powietrza. Lijwawa takich gleb ma głównie za zadanie poprawę stosom
Oleby ciężkie mogą być uprawiane tylko w optymalnej wilgotności. Uprana
zarówno przy nadmiernym uwilgotnieniu, jak i przesuszen a u powoduje zniszczeai*
Bardzo duże znaczenie na glebach ciężkich ma orka przedzimowa, wykoci}.
wana na pełną głębokość warstwy uprawnej, a nawet pognębiona za pomocą poalę-biaczy. W zespole uprawek wiosennych stosuje się kuJtywratory o sztywnych zębach, które nie wyciągają na powietzełmię brył ziemi. Nla glebach bardzo zwięzłych, nad-mieniic wilgotnych, zamiast kultywatora można stosować płytką orkę. W zespole f uprawek przedsiewnych jesionią a na wiosnę niekiedy trzeba użyć wału kruszącej
tk» zniszczenia brył. a po siewie narzędzi niszczących pojawiającą się skorupę.
lipmwa gleb organIcznych. do których należą gleby torfowe i murszowt,
lipmwa gleb organ Icznych. do których należą g leby torfowe i murszowt,
• Pługiem z odkiadnicą irubowa. która dobrać ttlebeodwnico. a nic kruszy
aby przywrócić podsiąkanic wody >sujc się bronowanic* a po siewie
Przcwprowadzcnie wszystkich zabiegów, przewidywanych w uprawie tradycyjnej, jest pracochłonne i kosztowne. Uprawa roli w systemie płuźnyrn, polegającym na wykonaniu orki jako zabiegu podstawowego oraz wielu innych uprawek spulchniających i zagęszczających glebę, jest bardzo energochłonna, pochłania bowiem około 30% wszystkich nakładów energetycznych na produkcję roślin. Wielokrotne przejazdy ciężkiego sprzętu po polach uprawnych ugniatają glebę nawet do głębokości 1 ni. W wyniku tego wzrasta jej gęstość i zwięzłość, pogarsza się struktura, stosunki wodne i powietrzne, a w rezultacie spada jej urodzajność. Dlatego w ostatnich latach coraz większą uwagę zwraca się na celowość poszczególnych zabiegów uprawowych, dążąc do ich ograniczenia tam, gdzie nic powoduje to spadku plonu i wzrostu zachwaszczenia. Uproszczenie uprawy roli, prowadzące do zmniejszenia jej energochłonności, przy jednoczesnym stworzeniu dobrych warunków do kiełkowania nasion i wschodów oraz dalszego wzrostu, rozwoju i plonowania roślin można osiągnąć przez:
• ograniczenie liczby stosowanych zabiegów uprawowych;
• modyfikację uprawy płużnej dzięki zastosowaniu narzędzi o nowych konstrukcjach;
• zastosowanie uprawy zminimalizowanej i siewów bezpośrednich.
Ograniczenie liczby stosowanych zabiegów uprawowych staje się możliwe w intensywnej produkcji warzywniczej dzięki zastosowaniu herbicydów oraz uzupełniającego nawadniania roślin. Pozwalają one bowiem na zmniejszenie liczby uprawek, mających na celu mechaniczne zniszczenie zachwaszczenia, w tym chwastów wieloletnich oraz uprawek zmierzających do zmagazynowania dużych ilości wody. Na szczególną uwagę zasługuje ograniczenie liczby orek w płodozmiame. ponieważ są one najtrudniejsze do wykonania, a przy tym częściowe zastąpienie bardzo energochłonnych orek głębokich orkami płytkimi. Orki płytkie, zwłaszcza na glebach lekkich, powodują słabsze przewietrzanie gleby, wolniejszą mineralizację substancji organicznej i mniejsze zniszczenie ich struktury. Należy pamiętać, że wszelkie uproszczenia w stosunku do uprawy klasycznej, mogą być stosowane tylko na glebach sprawnych, o wysokiej kulturze. Na glebach żyznych, charakteryzujących się dobrą strukturą i mniejszymi skłonnościami do zachwaszczenia, więcej orek głębokich można zastąpić płytkimi, niż na glebach lekkich.
Modyfikację uprawy płużnej może zapewnić zastąpienie narzędzi działających biernie na glebę, narzędziami aktywnymi, do których zalicza się glebogryzarki, brony wahadłowe, wały strunowe. Przedsiewnc zastosowanie glebogryzarki, zapewniającej dobre spulchnienie i dokładne wymieszanie gleby, zastępuje takie uprawia jak np. orka, kultywatorowanic i bronowanie poła, co zapewnia nie tylko oszczędność pracy, lecz i czasu, co ma szczególnie istotne znaczenie na wiosnę.
Coraz szersze zastosowanie, zwłaszcza w produkcji wiełkotowarowej, znajdują zestawy uprawowe, nuzywane agregatami uprawowymi, złożone z kilku na-