IMG–66
dardo we zawartości mikrodcmcnrów w glebach ogrodniczych podano w w*. Źródłem mikroelementów w nawożeniu mogą być ich sole techniczne, cbclau 4 kronawozowe, nawozy wieloskładnikowe, jak i niektóre pojedyncze nawozy we. fosforowe, potasowe oraz wapniowe.
TABELA 20. Tymcauowo, .1 m/.itdowi- zawartości dostępnych form mikroclemeridw bach i podłożach organicznych w wyciągu uniwvrvilnym (Mowosfelski, 1908)
Mn
Zn
Mo
Składnik
Polecane zawartości (Wj-dm*)_
Uwagi
5-100
5-25
5-50
3-10
<2 > 150
— zawartość mała
— zawartość niepotrzebnie duij
I
IOO
zawartość wyraźnie za mała — zawartość toksyczna dla niektórych roiUn
I
150
<2
20
zawartość wyraźnie za mata zawartość tofcayczna dla niektórych roślin
— zawartość wyraźnie za mała zawartość toksyczna dla niektórych roiła
0.05 * 10
zawartość wyraźnie za mała zawartość nadmierna
IB (w wyciÄ…gu 0,03 M kwasu octowego)
0.5- 2.0
'< 0.2-O.3
> 3,5
zawartość niedostateczna dla wifitzoici redlę zawartość może być toksyczna
Bor. Niedobór boru może występować na glebach lekkich, na skutek wyon, wania oraz przy nadmiernym nawożeniu wapniem. Szczególnie wrażliwe na m. dostatek tego składnika są: kalafior, brokuł, seler i burak ćwikłowy. Do nawałem borem stosuje się boraks, zawierający 11% B w dawce 10- 30 kg*łur'. najlepiejp wymieszaniu z superfosfatem lub superlosfat potrójny borowy, zawierający 0.5% B Mangan. Pierwiastek ten staje się trudno dostępny dla roślin w środowuh zasadowym. Największe zapotrzebowanie na mangan mają: groch, fasola, cebuli burak ćwikłowy i szpinak. Źródłem tego składnika może być siarczan manganaot (MnS04-7H.0). zawierający 20% Mn. Nawóz ten stosuje się w ilości 20-40 kg hi, mieszając z innymi nawozami niczawicrającymi wapnia.
Miedź. Niedobory miedzi występują najczęściej na glebach torfowych, świeżo wziętych pod uprawę, gdzie wywołują tzw. chorobę nowin. Cebula wyksztaia w tych warunkach słabo wy barw i one, cienkie i łatwo odpadające łuski zewnętrzni. Do nawożenia stosuje się siarczan miedziowy, zawierający 26% Cu w dawce 20-—50 kg ha'. Źródłem miedzi są też niektóre środki grzybobójcze, np. Miedzian.
Molibden. Niedobór molibdenu występuje najczęściej w uprawie na glctad kwaśnych, gdzie składnik ten ulega uwstecznieniu, i na glebach torfowych. Molibden jest pobierany przez rośliny w najmniejszych ilościach ze wszystkich mikroelementów. Najbardziej wrażliwe na jego niedobór są: kalafior, brokuł, kapusta i sałat), U kalafiora niedobór Mo objawia się silną redukcją blaszki liściowej, jest to chorobę fizjologiczna — biczykowatość kalafiora. Rośliny takie nic wykształcają róż. Do nawożenia stosuje się molibdenian amonowy lub sodowy, w dawce 2—4 kg ha1, łącznic z nawozami potasowymi, lub dolistnie w stężeniu 0,05%.
Cynk. W naszych warunkach glebowo-klimatycznych objawy niedoboru cynka zdarzają się bardzo rzadko. Przy niskiej zawartości tego składnika w glebie można. stosować siarczan cynku, najlepiej w okresie jesiennym w dawce 25-40 kg ha*1.
/cls/o. W nawożeniu składnik ten stosuje się sporadycznie, gdyż występuje w glebach w wystarczającej ilości. Okresowe jego niedobory, objawiające się chlo-rozą najmłodszych liści, mogą wystąpić na glebach przewapnowanych, w uprawie pod osłonami przy zbyt wysokim pH podłoża i w kulturach hydroponicznych. Do nawożenia można wykorzystywać siarczan żelazawy, zawierający 24% Fc, a najlepiej nawozić dolistnie rośliny z objawami niedoboru, stosując związki chclatowe, np. Antichlorozol I.S-Fe.
Bardzo wartościowym źródłem mikroelementów dla roślin są mikronawozy typu chclatowego. Chełmy są to zwią/.ki kompleksowe, w których składnik mineralny jest silnie połączony z częścią organiczną. Są one dobrze rozpuszczalne w wodzie i nawet w warunkach niekorzystnych w małym tylko stopniu ulegają uwstecznicniu w glebie, zaopatrując rośliny w składniki pokarmowe przez cały okres wegetacji. Czynnikiem chclatującym mogą być zarówno związki syntetyczne (EDTA, DTPA), jak i naturalne związki organiczne (kwasy lignosulfonowe). Nawozy te mają postać sypką lub płynną i można jc stosować doglcbowo, a także dolistnie. W handlu jest duży wybór mikronnwozów chclutowych, zarówno pojedynczych, jak i wchodzących w skład nawozów wieloskładnikowych.
7.17. Nawozy wieloskładnikowe
Do wieloskładnikowych zaliczamy nawozy, które w swoim składzie zawierają dwa lub więcej podstawowych składników pokarmowych, mogą także zawierać mikroelementy. Dzieli sic je na nawozy kompleksowe - stanowiące połączenia chemiczne składników pokarmowych, uzyskane w procesie technologicznym oraz nawozy mieszane, otrzymane na drodze mechanicznego zmieszania nawozów pojedynczych. Nawozy kompleksowe są bardziej skoncentrowane i zawierają mniej balastu jak CU S04. wobec czego w produkcji intensywnej jest mniejsze ryzyko zasolenia gleby. Wyższa procentowo zawartość składników pokarmowych obniża również koszty transportu, magazynowania i wysiewu. Stosowane w ogrodnictwie mieszanki nawozów są wytwarzane fabrycznie, mieszanie bowiem nawozów w gospodarstwie jest mniej dokładne i pracochłonne.
Do cech ujemnych nawozów wieloskładnikowych należy zaliczyć wyższy koszt produkcji 1 kg czystego składnika niż w nawozach pojedynczych oraz stały stosunek składników pokarmowych, utrudniający dostosowanie nawożenia do zasobności gleby i wymagań pokarmowych roślin. Stwarza to konieczność produkcji wielu różnych nawozów dla poszczególnych gatunków roślin. Do podstawowych nawozów wieloskładnikowych kompleksowych, stosowanych od dłuższego czasu w ogrodnictwie, należą: fosforan amonowy, saletra potasowa i wapniowa, polifo-
Wyszukiwarka