wcgo. W związku z tym nasiona otoczkowane wymagają większych ilości wody 4, kiełkowania.
Odbiorcami nasion otoczkowanych są przede wszystkim producenci gatunków warzyw, jak: marchew, pietruszka, seler, cebula, por, sałata, pomidor,p. pryka. rzodkiewka.
Drazetkowanie
Zabieg ten ułatwia wysiew nasion somatycznych {sztucznych). Nuioaaą. matyczne składają się z trzech części: somatycznego zarodka, otoczki kkmejęd. niającej rolę sztucznego bielma i hydrofobowej membrany zapobiegającej wys>tt|. niu żelu i zlepianiu się nasion.
Zarodki somatyczne powstają w procesie somatycznej embriogenczy ztkir*, nicecncratywny ch. Drażetkowanie polega na umieszczeniu zarodków somat>caąti oraz substancji odżywczych, fizjologicznie czynnych lub ochronnych w łebą kapsułce zbudowanej z alginianiu wapnia. Uwodnione, pokryte hydrofobową mm braną otoczki, które zawierają zarodki somatyczne, można wysiewać siewnikaaj precyzyjnymi lub przechowywać w próżniowych pojemnikach w niskiej tcoętn-turze.
9.3.4. Nasiona ekologiczne
Bardzo ważnym aspektem współczesnego warzywnictwa jest ckologirzu uprawa warzyw. Ustawa o rolnictwie ekologicznym zobowiązuje rolników prcwi. dzących gospodarstwa ekologiczne do korzystania z materiału siewnego poz>ii> wanego z certyfikowanych plantacji nasiennych. Uprawa na tych plantacjachprrc-biega bez użycia chemizacji i uwzględnia naturalne procesy zachodzące w ohn ekosystemie gospodarstwa ekologicznego. Asortyment nasion ekologicznych u polskim rynku jest bardzo duży i obejmuje większość gatunków roślin watry* nych.
Metody uznane za ekologiczne wykorzystuje się nie tylko w produkcji naicc, ale także do ich uszlachetniania. Do metod poprawiających jakość nasion ekolopo-nych należy zaliczyć metody biologiczne, w których wykorzystuje się: mikrooigau-zmy antagonistyczne, substancje pochodzenia roślinnego o działaniu odkiźająąn (np. wyciągi, maceraty. homogenaty. olejki eteryczne), biostyinulatory oraz iriati-tory wzrostu i rozwoju. Niektóre firmy nasienne wprowadziły do sprzedatyuw na zaprawiane mieszankami ziołowymi. Badania wykazały dużą skuteczność hti mieszanek w zwalczaniu patogenów zasiedlających nasiona warzyw (np. cebuli.b-pusty, sałaty, pomidora i fasoli) oraz w poprawie szybkości i zdolności kietkerasu nasion (np. kopru, pomidora, sałaty, dyni).
Do zaprawiania nasion ekologicznych mogą być również użyto metod) i-zycznc, np. traktowanie ciepłą wodą lub zaprawianie termiczne z wykorzystaan gorącego powietrza.
Odmiana jest bardzo istotnym czynnikiem postępu biologicznego. Wprowadźcie do produkcji nowych odmian, o coraz większych możliwościach plono-Jerych, gwarantuje wzrost plonu, a także poprawę jego parametrów jakościowych
Materiał siewny odmian roślin uprawnych (w tym warzywnych) może być tttwanany i dopuszczony do obrotu po ich rejestracji, czyli wpisaniu do Krajowego Rejestru lub Wspólnotowego Katalogu Odmian Roślin Warzywnych. W Polsce .„styiucją odpowiedzialną za rejestrację odmian jest Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych (COBORU) mający swoją siedzibę w Słupi Wielkiej. Obecnie w wykazie tym znajdują się odmiany 47 gatunków roślin warzywnych. Od-miny genetycznie modyfikow ane nic są wpisywane do Krajowego Rejestru.
Zgodnie z obowiązującymi rozwiązaniami prawnymi (Ustawa o nasiennie-tnie z dnia 26.06.2003 r.) odmiany roślin warzywnych wpisuje się do rejestru po sprawdzeniu, czy spełniają warunek odrębności, wyrównania i trwałości (OWT).
Badania OWT odmian prowadzone są według metodyk opracowanych przez COBORU na podstawie wytycznych Międzynarodowego Związku Ochrony Nowych Odmian Roślin (UPOV) i Wspólnotowego Biura Odmian Roślin (CPOV) Wytyczne K stanowią podstawę dla państw członkowskich w zakresie prowadzenia obserwacji i oceny badanych cech oraz tworzenia opisu botanicznego odmiany w ujednoliconej formie. Przyjęcie powszechnie stosowanych w krajach członkowskich UPOV i«krajach Unii Europejskiej ogólnych zasad zakładania i prowadzenia doświadcza oraz uwzględniania w badaniach cech uznanych za ważne przy ocenie odrębności i wyrównania, pozwala na uzyskanie porównywalnych wyników i wzajemne korzystanie z wyników badań w oparciu o umowy.
Doświadczenia potowe dotyczące OWT dla większości gatunków zakładane są» dwu punktach w sezonie wegetacyjnym, w którym przyjęto odmiany do badań. Trwają one zwykle rok, dwa - trzy lata lub jeden, dwa, trzy cykle wegetacyjne.
W badaniach odrębności odmianę porównuje się z odmianami powszechnie znany mi, o których wiadomo, że mogą być podobne do odmiany, której odrębność ma być stwierdzona. Odrębność ocenia się w oparciu o właściwości botaniczne. Dwie odmiany uważa się za odrębne, jeżeli różnią się przynajmniej jedną cechą, a różnica ta jest wyraźna i stała. W wypadku cech jakościowych różnicę, na podstawie której uznaje się odrębność badanej odmiany, uważa się za istotną, gdy przejaw danej cechy wyrażony został innym stopniem niż u odmian, do których badana odmiana jest porównywana. W zależności od zmicuności badanej cechy są (o zazwyczaj różnice o 3,2 lub rzadziej 1 stopień skali. Jeżeli odrębność odmian ustalana jest na podstawie cech ilościowych, różnicę uważa się za istotną, gdy została potwierdzona i statystycznie przy 1 % poziomie istotności w dwóch kolejnych latach lub dwóch na toy lala badań. Bardziej właściwe jednak jest ujęcie łączne wyników wszystkich lat badać Taką możliwość daje wdrażana obecnie w COBORU metoda COYD