Zras/ac2e obrotowe niogą być rozmieszczone w rożnym uklułr« *^ce sP°*y*c* *<ę tmy podstawowe układy rozmieszczenia atanemuk zruanf • układ w trójkąty równoboczne lub równoramienne stotoaine k
tri r;*cr/ł stałych, w których znuzacze ustawione są ru wicrałulMOł^ r<^w. zapewniając równomierność deszczowania:
• w kwadraty, w którym zraszacze ustawione są na wwmłntad Iów- stosowany jent w deszczowniach przenoinych, » znaztcui bu go i średniego zasięgu:
• w prostokąty — zraszacze ustawione są na wierzchołkach frcfliŁij* fecłttiy dla zraszaczy bliskiego zasięgu w deszczowniach nośnych.
Rurociągi deszczowniane. Rurociągi deszczowniane w>kauu *4r% żeliwnych, aluminiowych lut> z tworzyw sztucznych. Moją być umksaroKe^ powierzchnią ziemi lub na powierzchni w zależności od rodzajudecczoAii*A j. czowniach przenośnych rurociągi składają się z lekkich rur aluminiowy*? ł*d*,. za pomocą specjalnych szybkozłączy. Najczęściej spotykana tilugaić nr ^ chniowych wynosi 6 m, ale producenci na specjalne zamówienie UtytGcejft o długości od I do tS m. Średnica rur powierzchniowych wynosi od S04a 159^ W deszczowniach stałych rurociągi umieszcza się pod pow^crzcfaniązienli^ je się z rur z tworzyw sztucznych, najczęściej z PCV lub PE. Ich śrcdsisaić^ zależą od przeznaczenia i wielkości powierzchni nawodnianej. Rny v nocą* głównym mają znacznie większą średnicę — nawet do 400 mm, naiomiutraańg na których montowane są zraszacze, składają się z rur o podobnych środacrtą w deszczowniach przenośnych. W deszczowniach półstałych występu ś)h rodzaje rurociągów, tj. powierzchniowe (rurociągi rozprowadzające 1 deotaąt; oraz umieszczono pod powierzchnią Irurociąg główny i rurociągi doprmoała^ Wiodę z rurociągów podziemnych do rurociągów powierzchniowych tnpnii się przez hydranty. Powierzchniowe rurociągi deszczowniane łączctie a gea szybkozłączy, wyposażone są w odpowiednie kształtki i armaturę, klAn ich ułiyJtcnic na polu deszczowanym stosownie do wielkości i kiztihj pdt | wyposażenia rurociągów powierzchniowych należą także urządzeń kuka -pomiarowe.
Agregaty pompowe. Generalnie do nawadniania deszczownianego pompy wirowe wyposażone w silnik spalinowy lub elektryczny bądilełnt^ta za pomocą wałka przekaźnika mocy od ciągnika. Pompy wirowe składają.się 1 di dowy wirnika. Jednego wirnika w pompie jednostopniowej lub kilku rtfAHąH wirników w pompach wielostopniowych oraz z króćca ssawnego t tłoczaep.
Większość pomp odśrodkowych z silnikami elektrycznymi ma stiłąpęń obrotową wirnika wynoszącą 2900 lub 1450 obrotów na minutę. Ponpyvt^ galach pompowych napędzane silnikami spalinowymi lub z wałka próaoc mocy ciągnika posiadają natomiast przekładnie zwiększające obroty, dretówMi je do wymaganych obrotów pompy- W wypadku pomp z 2900 obrotów *cń na minutę wzrost wydajności wiąże się z bardo dużym spadkiem ciiniwii^
(ł#japomp, w których prędkotć wirnika wynosi 1450 obrotów na minutę, wzrost (yj|Kiici nic powoduje tak duUgo upadku ciśnienia, ale też wysokości podno-p^wody ptut mc są mniejsze. Wzrost ciśnienia pny tych obrotach wirnika w pompach wielostopniowych, przez zastosowanie kilku wimikOw, r l**}**1 kardy zwiększa ciśnienie o 15-28 m słupa wody.
W przewoźnych agregatach pompowych napędzanych silnikami spalinowy-— Hb i walka przekaźnika mocy traktora stosowane są pompy jednostopniowe.
Ićyo typu pompy mają mniejszą wydajność nicprzckracznjącą 2000 I min ' i nie 9%r.vanaj4 dostatecznie wysokiego ciśnienia, dlatego są stosowane w mniejszych jggzpraach przenośnych lub półstałych. W deszczowniach wielkoobszarowych ^isuic sśg pompy wielostopniowe o dużej wydajności. Dobierając pompy do ituta-gqi iiesaczownianych. należy także uwzględnić opory hydrauliczne w rurociągach płytowych, tak aby zapewnić dostateczną wydajność i określone ciśnienia pKWilująct na właściwą pracę Zraszaczy.
Rodzaje urządzed deszczownianych. Deszczownie ze względu na montaż Kkpodsttaowych cloniontów można podzielić na stale, półstałe i przenośne.
Deszczownie sinic mnją wszystkie elementy składowe zamontowane na stałe to możliwości ich przenoszeniu. Są lo zazwyczaj deszczownie wielkoobszarowe z dużymi pompowniami, rurociągami głównymi i rozprowadzającymi, umieszczony* ■spod powienchnią ziemi, oraz ze zraszaczami zamontowanymi na hydrantach łub •ysanalnymi. Tego typu deszczownie montuje się na plantacjach stałych i niezbyt apmwystępuyą w uprawie warzyw potowych.
V deszczowniach przenośnych wszystkie elementy są przenośne, a więc zfjsM agregat pompowy, jak i rurociągi doprowadzające i rozprowadzające wodę (tu neodągi deszczujące ze zraszaczami i całą armaturą mogą być przenoszone na ÓTnofoepotc Ze względu na dużą pracochłonność deszczowni przenośnych są one skuowane w mniejszych gospodarstwach warzywnych.
Najczęściej w potowej uprawie warzyw stosuje się deszczownie półstałe. v kutych rurociąg główny ora/ rurociągi doprowadzające wraz z hydrantami ■oozczooe są na stałe, natomiast pozostałe elementy są przenośne lub przełączane. Elementami przenośnymi są rurociągi rozprowadzające oraz deszczujące. Oprócz typowych elementów przenośnych jakimi są rurociągi rozprowadzające i<bzczujqcc, wykonane z rur aluminiowych, coraz częściej stosuje się bardziej zme* ctanianrane deszczownie, jak np. przetaczane łub szpulowe, pozwalające znacznie opamczyć pracochłonność deszczowania. W warzywnictwie najczęściej spotykane są deszczownie szpulowe z jednym zraszaczem lub z belką deszczującą (konsolą). Deoezoania szpulowa z jednym zraszaczem składa się ze szpuli z hydraulicznym nppkm. u którą nawijana jest elastyczna rura z PE o długości do 750 m i średnicy 4) 140 mm, oraz z jednego zraszacza o dużym zasięgu zamocowanego na statywie tpfaomi lub wózku na kołach gumowych. W czasie deszczowania rura PE nawija* *jbiaa npu)ę i ciągnie zraszacz, który deszczuje pas pola o szerokości 50 110 m. Aby zapewnić prawidłową pracę instalacji, ciśnienie robocze na zraszaczu powin* n> wynosić 0,4-1,0 MPa (fot 13). W zależności od wielkości deszczowni, rodzaju
1225.