iiuw. >v zmianowaniu można więc zastosować te gatunki rośłm możliwości przeżycia patogenu w glebie. Znane są rośliny am«.o„^! W* uprawa obniża populację patogena w glebie. Dzieje się tale
en tn rnvlinv li Ar,- nAkiiHiein .U __________.... « * ^iCłt|
I
rzcniowych, grzyb Rhizoctoma solani i różne gatunki rodzaju przctrwalnikowe sprawcy kiły kapusty - Plasnwdiophoru wotność do 8-10 lat, z kolei sklerocja grzyba ScltroUwn białą zgniliznę cebuli -- mogą przeżywać w glebie do 8 kroorganizinów w glebie stanowią gatunki antagonistyczne w nów. W zmianowaniu można więc zastosować te uatunki fośhn^^SąJ
są to rośliny, które pobudzają do kiełkowania przetrwali* fomy -fu cześnie nic są jego żywicielami. Szczególnie stymulująco na gatmk,^% wpływają wydzieliny korzeni odmian mało podatnych. Dlatego tauiJ^S wanic, należy uwzględnić nie tylko gatunki roślin, lecz równie* od^f^S odmian mało podatnych zmniejsza bowiem liczebność materiału J? ^ w glebie. Czynnikiem ograniczającym fitosanitarną rolę zmianowwiJ^H giczny charakter niektórych fitopatogenów, zwłaszcza grzybów rodaji^ Fusorium i Vcrticillium. . ™
Szczególnego znaczenia nabiera /mianowanie jako metoda
specjalizowanych gatunków szkodników, o małej zdolności przemiesił*
W tym wypadku szkodnik na danym polu ginie z braku pożywienia. uprawa roślin obojętnych dla danego szkodnika. Uprawa łucerny tnbhdąryj.ił| 1 polu porażonym przez mątwika burakowego sprzyja wychodzeniu są to jednak rośliny źywicielskie dla tego nicienia, któiy z tego I
ginie. Zmianowanie jest jedyną skuteczną i opłacalną metodą walki z w warunkach polowyeh. Kilkuletnia uprawa cebuli czy czosnku po sob* zagrożenie spowodowane przez niszczyka zjadliwego czy śmieikę cebabtię ^ pusta upraw iana po rzepaku czy rzodkwi pastewnej jest częściej ramom u wamc chowaczy i śmietki kapuścianej. Również kilkuletnia uprawa maRśni^tw samym polu przyczynia się do silniejszego porażenia przez połyśnicę oraz mątwika północnego.
Z punktu widzenia ochrony roślin dobry płodozmian (Kminicn odstąp, przede wszystkim brakiem wspólnych patogenów i szkodników rośliny sunoiii^ | pr/edplon i rośliny po niej następującej. Ta sama roślina powinna trafićnatm pole dopiero po wymarciu sprawców groźnych chorób i szkodników wszystkich koniecznych przerw i następstwa roślin po sobie jest w obecnej.^ cjalizowancj produkcji warzyw utrudnione z uwagi na wyraźne skróctnitckro następstwa roślin po sobie. W praktyce zaleca się 3-4- lub 5*leiniąrotaqęi«&iM tym samym polu.
Nie mniej ważne niż następstwo roślin po sobie jest odpowiednie rożnów-czenie przestrzenne upraw w gospodarstwie. Wywiera ono batów órty sjłp na rozprzestrzenianie się chorób wirusowych, których wektorami są maja W w jednym gospodarstwie uprawia się odmiany różniące się podatnością o* to należy jc sadzić na polach oddzielonych, np. plantacją zboża, co uliudaiapcat^ szenie się tym szkodnikom z jednej plantacji na drugą. Izolacja pnestntaaiwąbj
l.. (np. cebula nasienna i konsumpcyjna) lub gatunkami >WfLmograniem infekcje i opóźnia wystąpienie epidemii. Jest -eto ^Morami a ziemniakami ze względu na zarazę ziemniaka V* która przenosi się z pól ziemniaka na plantacje pomidora.
jUałdimie
nawożenie dostarczane są zarówno makro-, jak i mikroelementy stymu-i rozwój roślin, co ma olbrzymie znaczenie dla ochrony roślin przed Nawożenie roślin powinno być zawsze harmonijne, tzn. wzajemne sto-ili^ciowc mllkł0* * ^roelcmemów muszą być zbliżone do optymalnych wy-rośliny. Znane są choroby powodowane brakiem określonych składników jyjjrtfych Ograniczenie stosowania obornika osłabia naturalną odporność roślin. ^ glebach nicnawożonych obornikiem znacznie częściej dochodzi do masowe-^popwiiiia się patogenów glebowych i niektórych szkodliwych owadów. Wraz lobonnkiero wprowadza się do gleby duże ilości drapieżnych nicieni i drapieżnych (droczy, które intensywnie żerują na nicieniach roślinożernych. Dlatego na glebach wwożonych obornikiem, nawet po ograniczeniu /mianowania, rzadko dochodzi do fljtfttgo namnożenia nicieni. Nawożenie obornikiem może też czasem sprzyjać •iętemu nasileniu niektórych szkodników. W glebach nawożonych obornikiem lub inną materią organiczną zmniejsza się populacja fitopatogenów. Można to wyja-tym, że resztki roślin żywicielskich stymulują kiełkowanie zarodników lub form foeawałwkowych patogenów, a następnie wytworzone strzępki ulegają destrukcji wskutek oddziaływania mikroorganizmów antagonistycznych nagromadzonych »• takiej mszy ekologicznej. Podobną rolę odgrywają nawozy zielone.
Powszechne jest przekonanie, żc nawożenie potasem i fosforem zwiększa •śperaoić, a przcnawożcnic azotem zwykle powoduje wzrost podatność roślin na ctoroby infekcyjne, zwłaszcza odgtcbowc. Przenawoźenie roślin azotem powoduje tajny wzrost masy wegetatywnej, zwiększa podatność roślin na choroby, opóźnia owocowanie (np. u pomidora). Intensywne nawożenie azotem przedłuża wzrósł roni® i zwiększa plon zielonej masy. Tkanki takich roślin są soczyste, a ich komórki * stanie turgoru. Na roślinach tych chętnie żerują szkodniki, zwłaszcza mszyce, oraz intensywnie rozwijają się grzyby patogeniczne. Przedłużony wzrost rośliny sprzyja wykształcaniu się pełnych pokoleń szkodnika, przy czym osobniki odznaczają się dużą płodnością i żywotnością. Nadmiar azotu w glebie przyczynia się do silniejsze-go występowania bakteryjnej kanciastej plamistości ogórka. Odporność liści pomidora na zarazę ziemniaka zależy także od rodzaju zastosowanych nawozów azotowych. Największa wrażliwość występuje pmy kowaniu formy «^«j^n)i \ # 1- . • , narażenie fasoli przez fiizanozę. Niedobór wapnia
* ^ , do mS>wego porażenia pomidora i papryki przez suchą
M^Vzneowoc6wObfite nawożenie wapniomwnmeju* , kolei podamolćsalalyna zgniliznę owocow. -B pnmid0Ta przez fuzanozę naczyniową. Regulacja
szatą pkśh przyczynić się do poprawy stanu zdrowotności roślin.