-te
^czUcnow c.
Waizywa zbierane z pola późną jcsienią. np. kapusta głowiasta, eącaęatoms-raźone na pneymrozJci. Oobrsec Jest zabezpieczyć Jo po zbiorze, Jeśli Ic2ą as pak. materiałem ochronnym, np. matami zc słomy. Istotne znaczenie nu leź spoaśb obchodzenia się z warzywami w czasie transportu z pola do pmctowahi, Część uszkodzeń warzyw może być spowodowana niewłaściwymi wanm/sarni w czasie transportu łub przeładunku. Uszkodzenia mechaniczne zwiększają podatnok mm infekcję przez patogeny i tempo procesów metabolicznych. Następują też zzuaay w składzie chemicznym warzyw. Na przykład, uszkodzona mechanicznie marchew ma mniejszą zawartość sacharozy. Oddychanie uszkodzonych warzyw jnt częn* kilkakrotnie wyższe niż nieuszkodzonych. Nasiląją się? też procesy metaboliczne sprzyjające zabliźnianiu ran.
Warzywa należy przesortować zaraz po zt>iorxx?m aby oddzielać egzempti-rzc nieodpowiedniej Jakości, np. chore lub us-dcodzone. Marchew można sortować w czasie obcinania naci. a cebulę — szczypioru itp. Podczas zbioru łub bezpoiredno po nim trzeba przyciąć głąb kapusty głowiastej na długość 2- 3 cm. W czasie zbioni i załadunku przechowalni powinno się Jak najmniej dotykać liści, aby nie unaiąens-lotu woskowego. Do opakowań ustawionych w chłodni wkłada sic główki, usuwaju wcześniej zewnętrzne liście ochronne, które pozostawia się przy przccbowyuailk kapusty w kopcach ziemnych.
1 3.2. Procesy życiowe zachodzące w w-ar^yw-icH po zbiorze
Do naj ważniejszych procesów zachodzących w warzywach po zbiorze należą: oddychanie, transpiracja. wzrost i rozwój. dojrzewanie i starzenie się. procesy chorobowe, zmiany składu chemicznego.
18.2.1. Oddychanie
Oddychanie Jest wieloetapowym procesem utleniania skrobi, cukrów, kwasów organicznych i innych do prostych związków — dwutlenku węgla i wody. z jednoczesnym wytworzeniem energia, która może zostać wykorzystana przez komórkę.
Wydzielona energia Jest w około 40% wykorzystywana biologicznie, reszta rozprasza sic w otoczeniu w postaci ciepła. Mierząc je. można Jednocześnie mierzyć intensywność oddychania. Oddychanie tlenowe polega na ciągu reakcji, z których każda jest katalizowana przez specyficzny enzym.
Oddychanie beztlenowe (fermentacja) może zachodzić przy niedostatku tfe-»tu w otoczeniu. Podczas oddychania beztlenowego następuje konwersja cukrów do
alkoholu etylowego i CO,.
W wyniku oddychania beztlenowego powstaje mniej energii niż przy oddychaniu tlenowym. Jest to proces niekorzystny dla jakości przechowywanych warzyw, ponieważ metabolity — etanol i aldehyd octowy — powodują destrukcyjne zmiany w komórkach i zmianę właściwość i sensorycznych warzyw'. Stężenie tlenu, przy
- 1-T^ V^atoą rolę W fizjologu pozloiotw ------------— Sektor
mwiejs^Łctiie —
zmniejszenie wartości od^y wcxyclrt% OToiartę wyniku oddychania nie przekraczaj . miesiąca. Oblicza się je według wzoru: c
• hr* C%) — intensywnoś6 oddychania <jnragg, COa * ^8
10^eii^dwutlcnku węgla do otoczenia, liamuje odtlycttartie:. j • zawartość CO, w otoczeniu, nonad newien noziom* mo^e
**r“Sctyc
«3£CO
Ubytki r«asy w|
acne.
zaiinsowycb i
iJ MJg |1 f ■ - ■ * ~
fY^lliwo dla oŁ-eSctórych gatunków rżenie zawartości alemx> vw
77, pf.tiego poziomu moic prowadzić do oddychania t> a gjinkiuę(ych opakowaniach foliowycbj .
otoczeń tu.
zaw arto
Wydzielanie ciepła do otoczenia. Cliepło to warzyw i w rezultacie zwiększenie tempa p
**>
kładu
3kyc»
f^eebowywania ciepło to trzeba odbierać. aehładzajs^c ^ s£ym powietrzem zewnętrznym lub agregatem chłodnic _
Wirowa różnią się intensywnością oddychania. Moirta ^śzieiinego ciepła lub ilośeist wydzielonego C02 przęsz jednostkę •Ceresu. Intensywnoić oddychania zależy od w%elu cziynnikdwt
ockteny. faz)' dojrzałości oraz od warunków zewnętrznych - temperat
las^tgo atmosfery i światła. Ma intensywność oddychania ogromny wpływ ■ren też etylen. __ _
Gatunek. Pod względem intensywności oddychania po zbiorze mo*na trjwszakwalifikować do pięciu klas. _ _
• o bardzo niskiej intensywność i oddychania C“*^ 5 ml * Vn~ * w ^
turze 5°C>*. cebula, czosnek, rzodkiew, kapusta głowiasta;
• o niskiej intensywności oddychania CS-lO ml OOa>: marcJtow. but
i------—v- oapryłca. pomidor;
bania ( t O—20 mt CO a) - lealafiot*. por.
-ale
kłowy, dynia, ogórek. melon. 1 • o 1 redniej intensywności oddy
na. sałata;
• o wysokiej intensywności
nak;
• o bardzo wysokiej inten kul, groch zielony-
oddychania C20—30
mog^
bania C^* 3*0 ra. pieczarka, óż-.nić się int
oddychania jest w czasie 0*i^|gaxiia
3 JAJ