. ijyjigl przechowalnie^. Ujemny wpływ nawożenia azotowego m ^owilniczawarzyw mole ujawniać się szczególnie pny niespoyjaj? S^WanitM"' klimatycznych w okresie wegetacji, Optymalne nawożenie
Whrzywa korzeniowe (marchew, pictniszku i selwy) należy uprawiać nic częściej niż co 4 lata u tym samym polu, unikając stanowisk po roślinach baldaszko* walych i kapustnych, aby zabezpieczyć się przed porażeniem przez nicienie - gu. żaka północnego (AfefoŃfcftire hopla) lub szpilccznika baldasznika {Paratylenchus buhwi&isis) Powodują one nadmierne rozwidlanie się korzeni spichrzowych i wy. tworzenie bardzo dużej liczby korzeni bocznych. Porażone przez nicienie korzenie marchwi, pietruszki i selerów nie nadają się do przechowania.
Roślin kapustnych nie można uprawiać na glebach zakwaszonych i podmo-Wych, a po wystąpieniu kiły kapusty lub innych chorób trzeba stosować 4-5-lctnią przerwę w uprawie na danym polu roślin z rodziny krzyżowych i niszczyć chwasty należące do lej rodziny, ponieważ niektóre z nich są żywicielami tego patogena. Ma glebach lekkich nie można ukże uprawiać bezpośrednio po burakach i roślinach kapustnych. aby uniknąć wystąpienia mątwika burakowego (Heterodera schochtil).
Nawożenie
Obecnie, w praktyce warzywniczej stosuje się coraz częściej tylko nawożenie mineralne, chociaż wiciu producentów uprawiających warzywa stosuje nadal nawożenie organiczne i mineralne. Jak wykazały wieloletnie badania przeprowadzone w Szwecji różnice w składzie chemicznym, wartości odżywczej i trwałości przecho-walniczej marchwi, porów i kapusty zasilanych tylko nawozami mineralnymi bądź też organicznymi nie były duże Ważniejszy dla uzyskania warzyw o dobrej jakości i trwałości przechowalniczej jest odpowiedni stosunek poszczególnych składników dostępnych dla roślin, a szczególnie azotu do potasu. Przy wysokich dawkach azotu obserwowano tendencję do większego udziału cebuli z grubą szyjką w plonie oraz gorszej trwałości przechowalniczej. Szczególnie niebezpieczne jest późniejsze stosowanie azotu w uprawie cebuli, gdy rozpoczyna się już tworzenie główek.
Największy wpływ ni plon, jakość i trwałość przechowałniczą warzyw wywiera azot. Nadmiar azotu wpływa ukże ujemnie na jakość marchwi, zmniejsza a wartość witaminy C, cukrów, azotanów i kwasowość, jak również przyczynia się do pogorszenia trwałości przechowalniczej. Przeprowadzone badania porównawcze z zastosowaniem zróżnicowanych dawek azotu od 0 do 500 kg N ha1 oraz nawożenia organicznego i mineralnego nie wykazały ujemnego wpływu na trwałość przechowałniczą kapusty. Zastosowane nawożenie azotowe w ilości powyżej 200 kg N ha1 obniżało jakość kapusty, a głównie następowało zmniejszenie zawartości kwasu askorbinowego i cukrów. Notowano również pewną korelację między poziomem nawożenia azotowego a trwałością przechowałniczą i porażeniem liści kapusty nekrotyczną plamistością. Przy wysokich dawkach azotu (powyżej 300 kg N ha1) nie notowano już dużego przyrostu plonu główek, a często następowało nawet jego zmniejszenie.
Przeprowadzone w ostatnich latach, w Instytucie Warzywnictwa, doświadczenia z zastosowaniem zróżnicowanych dawek azotu, przy optymalnym nawożeniu polasowo-fosforowym, w uprawie selera, marchwi i cebuli, nie wykazały dużego
V^,jpriwie cebuli zmniejsza ubytek masy, wyrastanie szczyptom i kom M0tnvale&o przechowywania.
i^Ló J#1 z ważniejszych] składników niezbędnych do prawidłowe*
'JjLo wiciu biochemicznych i morfologicznych procesów zachodzących f ^ifli#tu i rozwoju roślin. Zapobiega również powstawaniu uszkodzeń fajo-podczas przechowywania wielu gatunków warzyw.
Wysokie plony warzyw można uzyskać jedynie po zapewnieniu optymalnego uzupełniającego niedobór opadów atmosferycznych. Należy dodać, że nawadnianie mające jedynie na celu uzyskanie maksymalnych plonów ^przyczynić się do obniżenia jakości i trwałości przechowalniczej warzyw.
nadmiernie nawadniane, mają duże komórki o cienkich ściankach i dużej ^ilości wody. Dlatego są one narażone na uszkodzenia mechaniczne, duże straty JJy przez parowanie oraz intensywniej porażają je patogeny chorobotwórcze.
lak wykazały ostatnie doświadczenia nawadnianie porów zwiększało pkn ^pzydainość przechowałniczą Nawadnianie zwiększało także plon selerów, nic (huty? zdrowotności i wartości handlowej zgrubień przed przechowaniem, a tak* g«c wpływając ujemnie na ilość zgrubień handlowych po okresie przechowania ijcebuli i czosnku nawadnianie nie obniżało trwałości przechowalniczej. natomiast nńęhszyło plon ogólny i handlowy cebuli, poprawiając przy tym jego strukturę pKi zwiększenie w plonie cebuli o średnicy 4-7 cm Ccbuk nawadniana byb rów-śi bardziej twarda, zwłaszcza uprawiana na glebie mineralnej.
Według badan przeprowadzonych w Stanach Zjednoczonych nawadnianie iplywalo na jakość główek kapusty, obniżając zawartość suchej masy i witaminy C ^porównaniu z obiektem kontrolnym.
W niektórych wypadkach zastosowanie nawadniania w okresie suszy, bezpośrednio przed zbiorem, pozwalało ni przeprowadzenie zbioru mechanicznego ftirzyw korzeniowych, zmniejszając przy tym ilość korzeni uszkodzonych rnecha-nemie, a jednocześnie zwiększając ich jędmość. Podobne wyniki uzyskano rów* ńeż z cebulą nawadnianą bezpośrednio przed zbiorem, ułatwiło to zbiór maszyno* ay, zmniejszając przy tym ilość cebul uszkodzonych mechanicznie, a jednocześnie nie pogorszyło jej trwałości przechowalniczej. Tak więc nawadnianie stosowane 'optymalnych terminach i dawkach poprawiało jakość warzyw, nie obniżając przy ip ich trwałości przechowalniczej.
Ochrona roślin
Środki ochrony rojlia mogOTS**® * rtinyspoflSh ni "zrost i wiiioii bio-losiczną warzyw. Wszystkie ppatr owad°b« > dmsnoMjcz.