Imm02

2.14

Komórki biorące udział w odpowiedzi immunologicznej

ale zamiast tego wykazują wysoką ekspresją FcyR i receptorów dla dopełniacza CRI (C'D35) i CR2 (C'D21) reagujących z kompleksami immunologicznymi. Niektóre markery stwierdzane na różnych APC przedstawiono na Ryc. 2.32.

APC są obecne również w grasicy, a szczególnie obficie w rdzeniu. Są bogate we własne antygeny, włącznie z cząsteczkami MHC klasy II. Grasica ma kluczowe znaczenie w rozwoju i dojrzewaniu komórek T i wydaje się. że komórki splatające się (interdigitating ceils) odgrywają rolę w usuwaniu komórek T

Ryc. 2.31. Ultrastruktura komórki splatającej się w strefie komórek T w węźle chłonnym szczura. Istnieje ścisły kontakt z błonami komórkowymi otaczających komórek T. Cytoplazma zawiera stosunkowo mato organelli i nie wykazuje ziaren Birbecka charakterystycznych dla komórek Langerhansa w skórze.

(T - jądro komórki T; I - jądro i M - błona komórki splatającej się). x2000. (Dzięki uprzejmości dr B.H. Balfour.)

reagujących z własnymi antygenami. Proces ten okeśla się jako „selekcję negatyw ną” (p. Rozdział 12).

Komórki B są bogate w cząsteczki MHC klasy II (szczególnie po aktywacji), są więc zdolne do przetwarzania i prezentacji antygenu, szczególnie kiedy komórka B wykazuje swoistość dla prezentowanego antygenu (p. Rozdział 8).

Somatyczne komórki, inne niż komórki odpornościowe, nie wykazują zazwyczaj ekspresji cząsteczek MHC klasy II ale cy-tokiny, takie jak IFNy i TNFa, mogą indukować powstawanie tych cząsteczek na niektórych typach komórek i w ten sposób umożliwiać im prezentowanie antygenu. Ta indukcja „niewłaściwej'’ ekspresji cząsteczek MHC klasy II może przyczyniać się do patogenezy chorób autoimmunizacyjnych i przedłużającego się zapalenia.

■ GRANULOCYTY WIELOJĄDRZASTE I KOMÓRKI TUCZNE

Granulocyty wielojądrzaste (często określane jako „granulocy-ty” lub komórki wielojądrzaste [„polymorphonuelears’’, PMNs|) są produkowane su szpiku z szybkością 80 milionów na minutę i żyją krótko (2-3 dni) w porówmaniu do monocytów/makrofa-gów, które mogą żyć przez miesiące lub lata. Granulocyty w prawidłowej krwi tworzą 60-70% wszystkich leukocytów i są również stwierdzane w przestrzeniach pozanaczyniowych. Podobnie jak monocyty, granulocyty mogą przylegać do komórek śródbłonka wyścielającego naczynia krwionośne i wynaczyniać się (wciskając się pomiędzy te komórki, aby wydostać się z naczynia krwionośnego). Ten proces znany jest jako diapcdcza. Adhezja jest zależna od receptorów na granulocytach oraz od ligandów na komórkach śródbłonka i jest wspomagana przez, czynniki chemotaktyczne takie jak 1L-8 (p. Rozdział I4).

Granulocyty nie wykazują żadnej wrodzonej sw oistości w stosunku do antygenów, ale odgrywają ważną rolę w ostrym zapaleniu (działając zwykle synergistycznic z przeciwciałami i dopełniaczem) w obronie przed mikroorganizmami. Ich zasadniczą rolą jest lagocytoza. Znaczenie tych komórek jest widoczne u osobników ze zredukowaną liczbą komórek lub z rzadkimi błędami genetycznymi, które zapobiegają wynaezynieniu w odpowiedzi na bodźce chemotaktyczne Obydwa defekty znacznie podwyższają wrażliwość na infekcję.

Markery na różnych komórkach prezentujących antygen (APC)

	komórki Langerhansa	komórka splatająca się	komórka dendrytyana grudki	komórki B	ifj : i: ' makrofagi Mmmm
MHC klasy II	+	+	-	+	i+)
FcyR	+	-	+	+	+
CR1 (CD35)	+	-	+	+	+
CR2 (CD21)	-	-	+	+	-
funkcja fagocytama	-	-	-	-	+

Ryc. 2.32. Komórki Langerhansa (LC) i pochodzące z nich komórki splatające się są bogate w cząsteczki MHC klasy II, które służą do komunikowania się z komórkami T CD4\ LC posiadają również receptory dla IgG (FcyR) i dla białka dopełniacza C3b (CR1), Grudkowe komórki dendrytyczne umiejscowione w obrębie wtórnych grudek nie wykazują ekspresji MHC klasy II ale mają wysoki poziom FcyR, CR1 i CR2 co umożliwia im wychwytywanie kompleksów immunologicznych i współdziałanie z komórkami B. Komórki B i makrofagi są również sprawne jako APC i włączono je dla kompletu.