Do I wojny światowej w warszawskim węźle kolejowym funkcjonowały dwa systemy szyn: normalno- i szerokotorowy. Już w 1918 r. opracowano założenia techniczne przebudowy węzła. Podstawowym zadaniem była budowa na osi wschód - zachód czterotorowej linii średnicowej /obecnie: Warszawa Zachodnia, Warszawa Centralna, Warszawa Wschodnia/ przechodzącej przez miasto w wykopie i tunelem, wraz z mostem na Wiśle. Na linii tej przewidywano zastosowanie trakcji elektrycznej w systemie prądu stałego 3000 V z zasilaniem z sieci górnej /system ten w 1921 r. uchwalono jako obowiązujący na liniach PKP/.
W 1933 r. linię oddano do użytku /tylko dwa tory, pozostałe dwa ułożono dopiero po II wojnie/. Początkowo obsługiwano ją trakcją parową, gdyż sytuacja gospodarcza kraju nie pozwalała na realizację elektryfikacji. Jednak duże zadymienie tunelu i stężenie gazów spalinowych pozwalało na puszczanie linią najwyżej dwóch par pociągów na godzinę. Elektryfikacja stała się pierwszą potrzebą. Ponieważ polski przemysł elektrotechniczny tego okresu nie był w stanie sprostać temu zadaniu, poszukiwano producentów poza granicami. Wybór padł na firmy brytyjskie. Miały one dostarczyć dwie lokomotywy, wyposażenie elektryczne dla taboru budowanego w Polsce, sieć trakcyjną oraz część wyposażenia elektrycznego dla podstacji i kabin sekcyjnych.
Poza linią średnicową do elektryfikacji przeznaczono linie podmiejskie: do Żyrardowa. Otwocka i Mińska Mazowieckiego. 15 grudnia 1936 r. oddano do użytku pierwszy zelektryfikowany odcinek Pruszków - Warszawa - Otwock, a w roku następnym odcinki Pruszków - Żyrardów i Warszawa - Mińsk Mazowiecki. Do obsługi linii podmiejskich przemysł polski wyprodukował 76 trójczłonowych zespołów elektrycznych serii E 91 (XX) i E 92(XX) /powojenne serie EW 51 i EW 52/. Do przeciągania składów pociągów dalekobieżnych przez linię średnicową PKP zakupiło 6 lokomotyw serii EL 100 /po wojnie EP 01/, z czego dwie kompletne dostarczyli Brytyjczycy, a cztery kolejne zostały zbudowane w Polsce na podstawie angielskiej dokumentacji. Ponieważ moc tych lokomotyw była wystarczająca do prowadzenia pociągów dalekobieżnych, a na linii średnicowej praca miała charakter manewrowy, do której wystarczyłyby lokomotywy mniejszej mocy, w 1937 r. Zakłady H. Cegielski w Poznaniu dostarczyły PKP cztery takie lokomotywy serii EL 200.
Lokomotywy te do wybuchu wojny prowadziły pociągi pasażerskie pomiędzy stacjami Warszawa Zachodnia i Warszawa Wschodnia. We wrześniu 1939 r. trzy z nich zostały zniszczone, jedyna ocalała pracowała do 1944 r. Po wojnie, uszkodzona, nie została naprawiona i w 1958 r. przeznaczono ją na złom.
Dane techniczne: | |
Szerokość toru |
- 1435 mm |
Układ osi |
- BoBo |
Rodzaj prądu trakcyjnego |
- prąd stały : |
Długość między zderzakami |
- 13560 mm |
Szerokość nadwozia |
- 2866 mm |
Wysokość /z opuszczonym pantografem/ |
- 4480 mm |
Średnica kół jezdnych |
- 1000 mm |
Rozstaw czopów' skrętu |
- 7420 mm |
Rozstaw osi wózka |
- 2700 mm |
Masa służbowa |
- 62,3 t |
Prędkość maksymalna |
- 100 km/h |
Model czwartej lokomotywy serii EL 200 został opracowany w skali 1:45 /0/ na podstawie Modelarza 10/87 i 11/87. Przeznaczony jest dla modelarzy zaawansowanych ze względu na dużą ilość drobnych detali oraz elementów z drutu. W budowie modelu należy bacznie śledzić opis i rysunki montażowe. Do jego wykonania potrzebne będą dodatkowo: karton, tektura 0,5 i 1 mm, druty o średnicach podanych przy szablonach. folia na szyby. Numeracja części jest kolejnością montażu.
Oznaczenia:
* - podkleić kartonem
** - podkleić tekturą 0,5 mm
*** - podkleić tekturą 1 mm
Strzałką oznaczono kierunek „końca 1 ” lokomotywy.
Wózek /cz. 1-9, sz. I-XIII/ - rys. 1-9.
Osie /lf/ nawijamy ciasno na szablon I. Koła sklejamy wg rys.
I - na razie nie wsuwamy ich na osie. Silnik 121 i przekładnię 13/ sklejamy wg rys. 2. Wsuwamy na osie i przyklejamy. Teraz doklejamy koła. Wózki /4/ sklejamy wg rys. 3. Przyklejamy detale /4i-7, II - IX/. Rys. 4 pokazuje detale belki tylnej wózka, rys. 5 - przedniej. Na rys. 6 przedstawiono detale boczne. Cz. 4s zwijamy ciasno na drucie 0,5 mm Wieszaki resorów /4o-4s, III-VI1/ proponuję złożyć bez kleju w cały zespół i następnie dokleić do cz. 4m i 4n. Wieszaki skleimy dopiero po połączeniu ich za pomocą szpilki /V/ z resorami belki 151 i resorami osi III i ustaleniu ich położenia. Belkę bujakową /6/ sklejamy wg rys. 7 i wsuwamy w belkę środkową wózka. Cz. 6c doklejamy po wsunięciu belki. Cz. 8b zwijamy na trzpieniu 2 mm, cz. 8d i 8f nadajemy lekko wypukły kształt. Maź-nice /8/ sklejamy wg rys. 8 i wsuwamy na zestawy kołowe - nie przyklejamy! Urządzenia hamulca 19, X-XI11/ sklejamy wg rys. 9. Wklejamy je wewnątrz wózka za pomocą szpilek XI, następnie w wózek wsuwamy kompletne zestawy kołowe /maźnice wsunięte pomiędzy prowadnice 4k, silnik oparty cz. 2a-b na cz 4f-h belki środkowej wózka. Uwaga! Maźnice z. cz. 8d, 8e powinny znaleźć się z przodu wózka z jego prawej strony. Teraz do belek czołowych wózka doklejamy wolny koniec urządzeń hamulcowych.
Pudło lokomotywy /cz. 10-30, W1-W13, sz. XIV-XXXVII, XLVI, XLVII/ - rys. 10-21
Montaż pudła zaczynamy od podwozia. Do cz. 10 przyklejamy belki skrętne /10e-g/, podłużnice /10a-b/ złożone wg rys. 10 oraz belki czołowe /10c-d/. Uwaga: belka 10 d powinna się znajdować na końcu I lokomotywy. Do podwozia doklejamy cz. 111 drukiem do wewnątrz. Cz. lOk. 101 doklejamy po zmontowaniu całego pudła. W ścianach pudła wycinamy otwory na okna i przelłoczenia. Ściany zewnętrzne /11P i L, 11 b/ i wcwnętrzne/1 lfL i P, I lg/sklejamy parami ze sobą pamiętając o wklejeniu pomiędzy nie oszklenia z folii. Podobnie postępujemy z przegrodami /W1-W8/, które przyklejamy do podłogi lOj. W zaznaczonych miejscach przyklejamy przegrody W9-W11. Do szkieletu wnętrza przyklejamy ściany boczne i czołowe. Wklejamy elementy kabin maszynisty /rys. 11-13/, przedziału maszynowego /rys. 14-16/ i przedziału grzewczego. Cz. W12. W13 zamykamy kabiny maszynisty i przedział maszynowy. Pudło lokomotywy zamykamy dachem 124/ i osadzamy na wykonanym wcześniej podwoziu pamiętając, aby koniec 1 podwozia pokrywał się z końcem 1 nadwozia. Po osadzeniu cz. 11P i UL przecinamy w zaznaczonym miejscu i lekko wginamy do środka /patrz: rys. 17/. Wg rys. 17-21 przyklejamy detale nadwozia i podwozia /10k-l, zbiorniki
- cz. 25/. Nadwozie osadzamy na wózkach.
Dach /cz. 24a-c, 31-36, sz. XXXVIII/ - rys. 22-26 Przyklejamy cz. 24a-c. Cz. 32 i 33 sklejamy w pudełka i przyklejamy w zaznaczonych miejscach. Pozostałe detale wykonujemy wg rys. Przewody pneumatyczne i w.n. na dachu wykonujemy z drutu 0,5 mm wg rys. 22.
Pantografy /cz. 37, sz. XXXIX - XLV/ - rys. 27-28
Wykonujemy wg rys., a następnie przyklejamy do dachu. Kierunek ustawienia pantografów jest taki sam.
Malowanie szablonów: ciemnozielony - XXVIII-XXX, XXXVII; jasnoszary - XV-XXVł, przewód pneumatyczny; czerwony
- XXXIX-XLV; czarny - pozostałe szablony i przewód w.n.
Golową lokomotywę powinniśmy postawić na odcinku toru, ale dla rozmiaru 0 może być problem z zakupieniem takiego. Dlatego tez proponuję wykonanie z drewna podstawki podobnej do przedstawionej na rys. 29.
Opracowanie graficzne i opis modelu - Grzegorz Molenda.
Rysunek na okładkę - Dariusz Stelmach.
Skład i druk: „Szewczyk” a.p.r. (48) 381 51 40, apr@szewczyk.com.pl Wydawca: QUEST II Bilcza, ul. Kielecka 4, 26-026 Morawica, tel. (41) 311 74 74