Preparat i Trascolan (Trasylol) - ampułki 100 000 j.KI/5 ml, 200 000 j.KI/10 ml, 500 000 j.m./IO ml i
dawkowanie
500 000 j.KI/50 ml; stosuje się dożylnie we wlewach kroplowych w dawce 500 000--I 000 000 j.m. w 100-200 ml roztworu fizjologicznego NaCl w ciągu 30-60 min; a następnie co 6 godz. 100 000-200 000 j.m. aż do momentu uzyskania poprawy (zwykle 2-4 dni).
Większość leków kurczących naczynia podwyższa równocześnie ciśnienie krwi, co wzmaga krwawienie. Do tamowania krwawienia stosujemy zatem leki naczyniowe bezpośrednio na miejsce broczące, w przypadku powierzchownych krwawień ze skóry i błon śluzowych, np. adrenalinę (epinefrynę) lub środki ściągające (jodynę, wodę utlenioną, taninę, ałuny i in.). Z leków działających ogólnie stosuje się alkaloidy sporyszu, jednak wyłącznic w krwawieniach z macicy (krwotoki poporodowe, nadmierne krwawienia miesiączkowe i krwawienia spowodowane nowotworami lub stanami zapalnymi macicy). Alkaloidy te kurczą nie tylko zranione naczynia, ale równocześnie i mięsień macicy, który zaciska broczące naczynie. Najczęściej stosuje się preparaty ergotaminy.
Jedną z przyczyn skaz krwotocznych naczyniopochodnych, tzn. zależnych od łamliwości, kruchości i wzmożonej przepuszczalności naczyń krwionośnych, jest hipowitaminoza C i P.
Witaminę C (kwas askorbowy) podaje się przede wszystkim w przypadkach krwawień na tle gnilca. Podobnie, lecz bardziej specyficznie, działa na naczynia krwionośne witamina P.
Witamina P, zwana witaminą przeciwprzesiękową, zmniejsza przepuszczalność naczyń krwionośnych i wzmaga działanie witaminy C.
Lekami przeciwkrzepliwymi nazywamy leki hamujące krzepnięcie krwi (anticoagulantia) lub/i powstawanie zakrzepów (leki przcciwza-krzepowe).
W niektórych stanach chorobowych dochodzi do wzmożenia krzepliwości krwi. W świetle naczyń tworzą się wówczas zakrzepy. Poza tym w pewnych przypadkach, np. przy przetaczaniu krwi, nawet fizjologiczna krzepliwość krwi jest niepożądana. Podobnie dążymy do zahamowania krzepnięcia krwi przy jej pobieraniu, np. do odczynu Biernackiego. W tych wszystkich przypadkach podajemy leki hamujące krzepnięcie krwi.
Możliwość zahamowania krzepnięcia krwi i powstawania zakrzepów:
1. Zmniejszenie zawartości składników krwi biorących udział w procesie krzepnięcia:
a) jony Ca2+ - środki dekalcynujące, wytrącające jony Ca2+,
b) protrombina - inaktywatory (heparyna i heparynoidy), leki hamujące biosyntezę (antywitaminy K),
c) tromboplastyna - inaktywatory (heparyna i heparynoidy),
d) trombina - heparyna,
e) fibrynogen - leki fibrynogenolityczne (ankrod).
2. Zwiększenie zawartości czynników rozkładających powstały skrzep -plazmina (fibrynolizyna) - leki trombolityczne.
3. Zmniejszenie właściwości agregacyjnych płytek krwi - leki antyagre-gacyjne.
Podział leków przeciwkrzepliwych:
1. Środki dekalcynujące - wytrącające jony Ca2\
2. Leki antytrombinowc - heparyna, heparynoidy, antytrombina III.
3. Leki antyprotrombinowe - antywitaminy K.
4. Leki fibrynogenolityczne - ankrod.
5. Leki trombolityczne - streptokinaza i urokinaza.
6. Leki trombolityczne II generacji.
7. Leki przeciwagrcgacyjnc - kwas acetylosalicylowy, sulfinpirazon, di-pirydamol, prostacyklina i indobufen.
Zastosowa
nie
• Do konserwowania krwi przy przetaczaniu i przy pobieraniu krwi do badań diagnostycznych, przy hemodializie pozaustrojowej.
• Zakrzepica i zapalenia zakrzepowe naczyń krwionośnych.
• Zatory naczyniowe i zawały (zwłaszcza mięśnia sercowego).
• W chirurgii - profilaktycznie w celu zabezpieczenia przed zakrzepami.
• W leczeniu odmrożeń.
• Miażdżyca naczyń.
Działanie
Wiele anionów, jak cytryniany, szczawiany, fluorki oraz środki chela-towe i wymienniki jonowe mają właściwości łączenia się z jonami wapnia. Wiążąc (wytrącając z roztworu) jony wapnia powodują zahamowanie krzepnięcia krwi in vilru; in vivo nie można uzyskać tego stopnia hipokalcemii, która hamowałaby krzepnięcie, a nie powodowała wstrząsu hipokalcemicznego.
Zastosowa
nie
• Do konserwowania krwi przeznaczonej do przetaczania - cytrynian sodu + kwas cytrynowy + glukoza.
• Przy pobieraniu krwi do badań diagnostycznych.
565