IMG01

śmiech sardoniczny (gr. ‘sardanios'), śmiech, z jakim —» Talos, strażnik wyspy Krety, ciągle atakowanej przez przypływające statki, mordowa! swoje ofiary. Olbrzym wykonany z brązu, rozgrzewał się w ogniu do czerwoności, po czym kolejno uściskiem rozżarzonych ramion, uśmiechając się przy tym szyderczo, uśmiercaI wszystkich. „Śmiech sardoniczny" znaczy szyderczy, cyniczny, złośliwy, pogardliwy. Gramatyk Serwiusz, komentując twórczość Wergiliusza, omawia m.in. etymologię nazw roślin wspomnianych przez poetę. Opisując rosnącą na Sardynii herba Sardonica, trujący jaskier, podaje, że jego jad wywołuje u umierających skurcz mięśni twarzy, przypominający uśmiech, i wspomina o istniejącym w związku z tym powiedzeniem ludowym „sardoniczny śmiech”. Termin ten znalazł zastosowanie w medycynie, gdzie oznacza m.in. skurcz mięśnia twarzy, powstały wskutek porażenia szczęki.

Tajgete, córka —> Atlasa i Plejone. Jedna z -* Plejad. -> Zeus posiadł ją, gdy była w omdleniu. Ze wstydu ukryła się pod górą Tajget w Lakonii. Ze związku tego urodziła syna Lakę-dajmona (-> Sparta). Inne mity podają, te Artemida, aby dopomóc jej ukryć się przed Zeusem, zamieniła ją w łanię. T, gdy czuła się już bezpieczna i powróciła do własnej postaci, poświęciła bogini łanię o złotych rogach. Schwytanie tej tani było jedną z prac Heraklesa Patrz także Niobe, Perieres.

Talassius, rzymski bóg małżeństwa utożsamiany z -* Hymenem.

Talia¹, jedna z trzech -> charyt (rz. -»gracji), siostra -> Eu-frosyne i —»Aglai, córka —> Zeusa i —> Eurynome.

Talia" (‘rozkoszna'), —> muza komedii i poezji pasterskiej, córka Zeusa i -> Mnemosyne. Opiekowała się także hodowlą i zasiewami. Przedstawiano ją jako śmiejącą się dziewczynę, w bluszczowym wieńcu na głowie, z girlandą w prawej dłoni i maską komiczną w lewej dłoni. Jako muza pasterzy często trzymała w ręku laskę pasterską.

Talio, córka Zeusa i —> Temidy. Jedna z -»hor, bogini wiosny, kwiatów i lata.

TaloB¹ ('robot z brązu’), syn Kresa, herosa eponima wyspy Krety. Domniemany ojciec boga ognia -> Hefajstosa. (Inna wersja mitu podaje, że byt on synem -» Ojnopiona). Przypisuje mu się też ojcostwo Leukosa. W micie kreteń-skim T. uważany jest również za robota z brązu. W tym przypadku jest dziełem Hefajstosa, podarowanym przez niego królowi -* Minosowi bądź —► Dedalowi. Była to figura przedstawiająca postać człowieka z głową byka, mająca tajemniczy organ, tzw. żyłę, przechodzącą od karku do stopy T. - robota. Wylot żyły zamykał czop. Wypełniała ją 'boska krew' (ichór), dzięki czemu robot mógł spełniać różne funkcje (—» śmiech sardoniczny). T. był strażnikiem Krety, wybranym przez Minosa (inna wersja podaje, że przez —»Zeusa). Ciała jego nie można było zranić, z wyjątkiem okolic stopy, którędy przebiegała owa żyła. Za pomocą czarów —> Medei —> Argonautom udało się