niedokrwistosci (3)

jcdnoimienncj, po uprzedniej próbie krzyżowej i standardowym zestawem do transfuzji. Przetoczenie niewłaściwej grupy może spowodować śmierć w następstwie masywnej hemolizy krwinek.

Osocze ludzkie

Osocze jest płynną częścią krwi ludzkiej. Można je przechowywać w stanie płynnym zamrożone lub wysuszone (przez kilka lat).

Najczęściej stosowane jest świeżo mrożone osocze, które zostało zamrożone nie później niż w ciągu 6 godzin od pobrania. Zawiera ono wszystkie czynniki krzepnięcia, w tym labilne V i VIII.

Zastosowa

nie

•    U chorych krwawiących z niedoborami wielu czynników krzepnięcia, u chorych z wrodzonymi niedoborami czynników krzepnięcia, w celu natychmiastowego odwrócenia działania doustnych antykoagulantów oraz u chorych z plamicą zakrzepową małopłytkową. Nie powinno się go stosować w oparzeniach i obrzękach związanych z utratą białka (powinno się podawać albuminy) oraz w koagulopatiach.

Krwinki czerwone

Krwinki czerwone, otrzymywane przez oddzielenie z krwi osocza, stosuje się w niedokrwistościach. Krwinki czerwone podaje się w postaci koncentratu krwinek czerwonych, którego hematokryt w zależności od płynu konserwującego wynosi od 50% do 75%. Jego ważność wynosi od 35 do 42 dni.

Zastosowa

nie

•    U chorych z powikłaniami alergicznymi po podaniu koncentratu krwinek czerwonych lub krwi pełnej, a także u chorych z nocną napadową hcmoglobinurią, podaje się koncentrat krwinek czerwonych przemywanych (do przemywania stosuje się fizjologiczny roztwór NaCl), którego hematokryt wynosi 65-70%. Koncentrat ten musi być przetoczony do 8 godzin od chwili przygotowania.

•    U chorych, którzy mają przeciwciała w stosunku do antygenów krwinek czerwonych o dużej częstości występowania w populacji, a także w przetoczeniach autologicznych stosuje się degliceroiizowane krwinki czerwone, które można przechowywać nawet do 10 lat.

•    U chorych z powikłaniami gorączkowymi po przetoczeniu koncentratu krwinek czerwonych lub u wielokrotnych biorców preparatów krwi i kandydatów do przeszczepu szpiku kostnego stosuje się ubogoleukocy-tamy koncentrat krwinek czerwonych, otrzymywany poprzez filtrowanie przez specjalne filtry (usuwają one ponad 99% leukocytów).

Płytki krwi

Zastosowa

nie

•    Stosuje się je w postaci koncentratu krwinek płytkowych (najczęściej) w następujących stanach: małopłytkowości spowodowanej niedostatecznym wytwarzaniem, zwiększonym niszczeniem bądź

nieprawidłową funkcją płytek krwi oraz profilaktycznie u chorych z hipoplazją lub aplazją szpiku kostnego. U chorych leczonych przewlekle koncentratami płytek krwi stosuje się koncentrat krwinek płytkowych, uzyskanych od jednego dawcy drogą tromboferezy, lub ubogoleukocytarny koncentrat płytek krwi. Efekt leczniczy jest jednakże krótkotrwały.

Granulocyty

Podawane są w postaci koncentratów granulocytamych otrzymywanych drogą leukoferezy od jednego dawcy. Koncentraty te zawierają ponad 10^l0/l granulocytów oraz różne ilości limfocytów, płytek krwi i erytrocytów i muszą być przetoczone w ciągu kilku godzin od chwili przygotowania. Są one stosowane w gorączkach w przebiegu posocznicy bakteryjnej nie reagującej na leczenie antybiotykami oraz w hipoplazji linii biało-krwinkowej szpiku kostnego.

Albuminy

Albuminy osocza ludzkiego stosowane są w stanach nicdobiałczcnia, hipowolemii, oparzeniach, hipoalbuminemii w przebiegu niewyrównanej niewydolności wątroby oraz w czasie leczniczej plazmafcrezy. Preparaty albumin zawierają 96% albumin, 4% globulin i inne białka. W leczeniu stosuje się roztwory 5% (odpowiadające pod względem osmotycznym i onkotycznym osoczu), 20% i 25%.

Preparaty krwiopochodne stosowane w zaburzeniach krzepnięcia krwi omówiono w rozdz. 30.

31.4.2. Roztwory krystaloidów

W odwodnieniu organizmu, stanach hipowolemii i bezmoczu oraz w zaburzeniach gospodarki wodno-elektrolitowcj stosuje się wlewy dożylne większych ilości krystaloidów, zwiększając w ten sposób objętość krwi krążącej. Najczęściej stosuje się następujące płyny:

-    obojętny izotoniczny roztwór chlorku sodowego (0,9% Natrium Chlo-ratum),

-    płyn jelitowy zapobiegawczy izotoniczny,

-    płyn nawadniający interwencyjny hipotoniczny,

-    roztwór Elkintona nr 1 i nr 2,

-    roztwór Ringera,

-    płyn żołądkowy zapobiegawczy,

-    płyn wieloelektrolitowy fizjologiczny izotoniczny (PWE).

Każdy z wyżej wymienionych płynów ma odmienny skład i odmienne w związku z tym zastosowanie.

585