Obraz(256

Hodowla wykorzystuje dziedziczną zmienność organizmów wynikającą z mutacji i rekombinacji. Zmienność rckombinacyjną w wyniku losowego i rozchodzenia się chromosomów do gamet i następnie ich losowego łączenia się ilustruje poniższy przykład:

Biorąc pod uwagę tylko 2 pary alleli, organizm heterozygotyczny AaBb wytwarza 2**2*»4 różne typy gamet. Krzyżując dwie podwójne het ero zygoty, otrzymujemy więc 4 * 4 a nj rekombinantów.

Jeżeli formy rodzicielskie różnią się allelaml 10 loci, to Fi wytwarza 2*°. czyli 1024 typów gamet. W F2 mamy około 1050 000 rekombinantówl Rozpatrując całkowitą połę genową każdego gatunku roślin, można z pewnością stwierdzić, że liczba możliwych rekombinantów jest ogromna.

Krzyżowanie jest więc bardzo skuteczną i najczęściej stosowaną metodą zwiększania zmienności genetycznej. Zmienność w procesie krzyżowania pochodzi z:

•    losowego rozchodzenie się chromosomów do gamet,

•    zjawiska crossing-over,

•    losowego łączenie się gamet.

Dodatkowo krzyżowanie odpowiednich form rodzicielskich może prowadzić do wystąpienia takich korzystnych zjawisk, jak heterożja czy transgresja.

Rodzaje krzyżowań

W zależności od liczby osobników rodzicielskich i przeprowadzonych przekrzyżowań wyróżniamy krzyżowania proste i złożone.

Krzyżowanie proste jest krzyżowaniem 2 komponentów (roślin, linii)

P:    A x B

F,:    AB

Materiał genetyczny zawarty w jądrze komórkowym mieszańca pochodzi w połowie od matki (A), a w połowie od ojca (B). Natomiast cytoplazma prawie w 100% dziedziczona jest po matce. Jeżeli więc krzyżowane formy różnią się zawartymi w cytoplazmie istotnymi czynnikami dziedzicznymi, to efekt krzyżowania prostego może być zupełnie różny, zależnie od tego. która z nich jest formą mateczną.

-8-