Obraz(287

4, Selckcju linii o wysokiej ogólnej wartości kombinacyjnej pod względem swoistej wartości kombinacyjnej w teście dinllelcross - krzyżowanie każdej linii z każdą, formy mateczne kastrowane albo męskoniepłodne. Oceno potomstwa mieszańcowego Fi w doświadczeniu porównawczym.

5; Wybór pary linii o największej swoistej wartości kombinacyjnej wykazującej w pokoleniu l j największy efekt hetero/ji - największy plon dla odmiany.

6, Ustalenie składu mieszańca pojedynczego Fj - formuły mieszańca. Formuła mieszańca określa, która linia, z którą linią i w jakiej kolejności skrzyżowania da największy efekt heterozji.

Odmianą jest mieszaniec pokolenia Fi, populacja homogeniczna, wysoce heterozygotyczna, uzyskana po ocenie ogólnej wartości kombinacyjnej i swoistej wartości kombinacyjnej i kontroli przepylenia.

Etapy hodowli odmian mieszańcowych

Hodowla odmian mieszańcowych obejmuje następujące etapy:

I. Wytworzenie licznych homozygotycznych linii wsobnych z populacji wyjściowych

Hodowla linii wsobnych rozpoczyna się od wyboru i samozapylenia za pomocą izolatorów dużej liczby pojedynczych roślin w populacji wyjściowej. Zebrane nasiona z każdej rośliny wysiewa się oddzielnie w jednym rządku jako linie. W pierwszym pokoleniu, które zwykle oznacza się literą S| lub lj, rośliny mają obniżoną płodność i plenność wskutek wymuszonego samozapylenia. Rozpoczyna się ostra selekcja w obrębie poszczególnych linii i między liniami oraz powtórne samozapylanie najlepszych roślin z najlepszych linii. Samozapylenie i selekcję powtarza się w kolejnych pokoleniach wsobnych. Kryterium selekcji jest żywotność, wyrównanie morfologiczne i płodność linii. W miarę chowu wsobnego zwiększa się homo2ygotyczność linii, pogłębia się depresja wsobna, następuje fenotypowa stabilizacja cech. Po 6 latach chowu wsobnego otrzymuje się linie praktycznie homozygotyczne, chociaż nie w pełni (rys. 14). Otrzymanie linii w pełni homozygotycznych w chowie wsobnym jest praktycznie niemożliwe. Jeśli rośliny nie znoszą samozapylenia w ścisłym chowie wsobnym, można stosować chów siostrzany (wzajemne krzyżowanie roślin w obrębie linii), co często stosuje się w ostatniej fazie wyprowadzania homozygotycznych linii wsobnych.

— 39—