?®,la,Badia' stojącego na mura vecchie z XI i XII wie-
kV5^w7b,iał tercW i nonę i oznajmiał początek i koniec dnia pracy we Florencji *, symbol wyraz pewnej epoki i pewnego społeczeństwa oraz jego struktur ekonomicznych, społecznych i myślowych.
Tymczasem we Florencji, która przeobraża się i rozszerza, począwszy od 1284 w nowym obrębie zakreślonym przez mura nuove, ów stary dzwon — głos odchodzącego świata — ustępuje miejsca głosowi nowemu, zegarowi z 1354 roku. Jakie w tym okresie zachodzą zmiany?
Siedemdziesiąt lat temu Gustay Bilfinger w swej pionierskiej książce 6 zwrócił uwagę na to, że sama historia tecnnik nie iest w stanie wytłumaczyć nrągłś-cia od czasu średniowiecznego do czasu nowożytnego: Einmal ist neben dem technischen Gesicntspunkt ein sozialer, kulturgeschichtlicher Gesichtspunktviel allgemeinerer Art ins Auge zu fas sen. Denn der U ber -gang ist nicht nur der von der anttken zur moaemen Stunde, sondem zugleićh der von einer kirchlichen zu einer weltlichen Zetteinteilung.
Jakie środowisko w społeczeństwie świeckim trzebuje tej- zmiany, zmiany podstawowej, gdyż wraz ze zmianą dotychczasowych ram i rytmów czasowych przeobraża się całe społeczeństwo?
Gustav Bilfinger odpowiedział już na to pytanie: jest to społeczność miejska. Chciałbym w kilku zdaniach i przypominając niektóre fakty oraz dokumenty zwrócić w tym miejscu uwagę na jedną z głównych potrzeb, które .skłoniły w XIV wieku społeczność miejską do zmiany miary czasu, to znaczy samego czasu: była to konieczność dostosowania sie do ewo-
W wytłanlu 1 * *°mrat«rzem Tommaso
O BIMngor, Dta mittelaltrrUrhm Horm and die
Sltt mim_h; M rener ’r,e -----•_