phone�ta4

Q - optymalna wtdko^ć prodnkci: Aflt-JUC lHJłt.4 - wm% całkowity - kowl tałkuwity zysk ekonomiczny =0

Krzywa S jest linią poziomą, która odpowiada stałemu poziomowi kosztów

b) widzimy na niej skrupulatnie naniesione wartości funkcji w kształcie litery U - koszt przeciętnej AC. przy poszczególnych punktach odpowiadają punktom na krzywej TC kosztów całkowitych, z. której zostały wyprowadzone. Możemy teraz nabić koszt przeciętny na jego 2 składniki - koszt przeciętny stały i koszt przeciętny zmienny, jak uprzednio koszty całkowite na koszt całkowity stały i zmienny.

TU:

Użyteczność całkowita zwiększa się wraz z konsumpcją, ale rośnie w coraz, mniejszym tempie. Oznacza to. że użyteczność krańcowa będzie malejąca.

Użyteczność krańcowa (marginalna) (MU) jest to zadowolenie konsumenta z konsumpcji kolejnej jednostki danego dobra (Użyteczność krańcowa to przyrost użyteczności całkowitej wywołany przez każdą ostatnią, dodatkową jednostkę dobra)

AQi - dodatkowa jednostka konsumowanego dobra i

MU--

deltadx delta P_y dx ' P

_ deltaQ deltap

Q, ’ P,

Pt-Po + <7o Pi + Po

_E deltaQ _{x [0Q} delta P _x 100

^J q    p

I. Omówić cechy rynku konkurencyjnego:

-na rynku występuje wiele podmiotów nie powiązanych ze sobą kapitałowo i rywalizujących o klienta *Ryn konkurencyjny zmierza do ceny równowagi -przedsiębiorca dąży do maxymalizacji realizacji swoich interesów na subiektywnie postrzeganym rynku. Aby to uczynić musi zaoferować pr<xlukl lepszy od konkurentów- doskonalenie pr<xluktów 2.Omówić cechy konkurencji doskonałej:

1.    Występowanie dużej liczby producentów i konsumentów-dzięki temu każdy podmiot ma bardzo mały udział w globalnym popycie lub globalnej podaży a tym samym pojedyncze decyzje nie mają wpływu na cenę rynkową.

2.    Jednorodność produktów-produkty szczególnych producentów są identyczne, w związku z tym nabywcom jest wszystko jedno, od kogo kupują produkt

3.    Występowanie doskonalej informacji rynkowej - zarówno kupujący jak i sprzedający prróadąją pełna informację o samym produkcie jak i jego cenie (obecnej i w przeszłości)

4.    swoboda wejścia i wyjścia z. branży - nie istnieją żadne bariery wejścia ani wyjścia z branży, dzięki temu przy większym zapotrzebowaniu za strony kupujących producenci będą mogli swobodnie rozpocząć dodatkową produkcję, zwiększając tym samym podaż, a przy zmniejszonym zapotrzebowaniu wycofać się nie ponosząc dodatkowych strat.

5.    Brak ryzyka i niepewności - producent zawsze może określić rozmiary produkcji maksymalizujące zysk. natomiast kupujący zawsze może określić wielkość swojego popytu.

6.    Producenci i kupujący nic mają wpływu na cenę - jest ona wielkością daną i akceptowaną przez podmioty gospodarcze, ('cna kształtuje się na rynku jako wypadkowa oferty wszystkich producentów i zapotrzebowania konsumentów na dany prcxlukt.

7.    Producent działający w warunkach doskonalej konkurencji dostosowuje wielkość produkcji w taki sposób, aby przy danej cenie rynkowej i danych kosztach produkcji osiągnąć maksymalny zysk.

8.    Produkt posiada bliskie substytuty - dzięki temu nabywcy mogą łatwo zastąpić prcxiukt innym, gdyby jego podaż była niewystarczająca.

9.    Kupujący nic odnosi żadnej korzyści z wyboru sprzedającego.

3.    Monopol iako skrajinv przykład konkurencji niedoskonałej Konkurencja niedoskonała-sytuocia na rynkach, na których nie działa konkurencja doskonała, gdyż jeden sprzedawca (lub kupujący) jest na tyle duży. że może wywierać wpływ' na cenę. rynkową. Współcześnie termin konkurencja niedoskonała odnosi się do każdego rodzaju tej „niedoskonałości" - czystego monopolu, oligopolu lub konkurencji monopolistycznej.

Skrajnym przypadkiem takiej konkurencji niedoskonałej jest monopol. Monopol występuje wtedy gdy jedna firma dostarcza całą produkcję dóbr i usług w naszym kraju lub na danym obszarze (poczta, gazociągi miejskie). Może przybierać formę związków producentów (kartel, koncern), /wiązki te dają przewagę ekonomiczną nad konkurentami, poprzez osiąganie wyższych zysków, dzięki korzystnemu kształtowaniu cen sprzedaży.

Założenia monopolu

•na rynku jest wielu kupujących i jeden sprzedający (monopol podaży) (bądź jeden kupujący i - wielu sprzedających, monopol popytu)

-pnxlukty są jednorodne, lub zróżnicowane. Nie istnieją ich bliskie substytuty

•-istnieje doskonała informacja o rynku. Oznacza to. że monopolista podaży zna popyt na produkowane przez siebie dobro, zaś monopolista popytu zna podaż dobra, na które jest zapotrzebowanie.

•występu ją bariery wejścia do działalności opanowanej przez monopol, •cenodawczość - monopolista ustala cenę Przyczyny powstawania monopolu

•monopolista pudada patenty i prawa autorskie na produkt.

•monopolista jest jedynym i wyłącznym właścicielem strategicznego zasobu, nie mającego bliskich substytutów.

•założenia czystego (pełnego) monopolu.

•monopolista ma wyłączność sprzedaży danego towaru na danym obszarze •monopolista posiada cxlpowicdnio duży kapitał

•bariery administracyjno-prnwne - polityka protekcyjna państwa chroniąca krajowego producenta przed napływem na rynek produktów zagranicznych

4.    Przedstawić równowagę monopolu

Monopolista jest jedynym dostawą określonego produktu na danym rynku. Równowaga monopolisty jest więc zarazem równowagą gałęzi przezeń reprezentowanej. Jak każde przedsiębiorstwo maksymalizujące zysk. monopolista wybiera taką wielkość produkcji, przy której utarg krańcowy zrównuje się z kosztem krańcowym.

Monopolista sam ustala cenę. ale musi się liczyć z tym, że po wyższej cenie sprzeda mniejszą ilość.

Miarą siły monopolu jest nadwyżka ceny nad kosztem krańcowym. Przedsiębiorstwo na rynku konkurencji doskonałej sprzedaje swój pr<xlukt pocenie równej kosztowi krańcowemu (P=MR=MC). Monopolista ustala taką cenę. która przewyższa koszt krańcowy. P>MC=MR. Regułą w funkcjonowaniu monopolu jest osiąganie zysku ekonomicznego - tzw. zysku monopolowego - w krótkim, jak i w długim okresie. W krótkim okresie jednak monopolista może tolerować także zerowy zysk ekonomiczny, a nawet przejściową stratę która wyrówna z nawiązką zyskami osiąganymi w długim okresie. Poniższe rysunki przedstawiają równowagę monopolu w 3 różnych sytuacjach. Sytuację z rysunku a można uznać za równowagę długookresową.

OQBA -uian: całkowity kosń ctikostly

ABCD - struta    tnnl. Rtmawo noiucok.

Tahata Kryterium tiac.yrf misnopollnty maksynMllJifącaoo ryak.

		Warunki praeciętn#
		KrótM okres		Długi 0kW8
		P*=$AVC		i^AC
Ł»i YtMIkułb	Zm..k|Uyx			o (lufcie
prc4iAcj« optymalna	ptodulc*		firm*	wgattel rftiutpliif

jednostkowych. Wzrost popytu powoduje przesunięcie punktu przecięcia na prawo, do nowego punktu K, pociągając za sobą wzrost ilości kupowanego dobra, przy cenie pozostającej na tym samym co poprzednio poziomie. ó.Omówić koszt utraconych korzyści:

Koszt utraconych korzyści (koszt alternatywny) to utrata wartości, jaką można było uzyskać w wyniku zastosowania zasobów do produkcji innych dóbr czy usług. Każdemu wyborowi ekonomicznemu towarzyszą 2 czynniki - koszty i korzyści. Wzrost korzyści z podjętej decyzji wiąże się z. koniecznością poniesienie kosztu alternatywnego. Koszt alternatywny to ilość innego dobra, z której trzeba zrezygnować, aby możliwe stało się wytworzenie dodatkowej jednostki tego pierwszego. Inaczej mówiąc koszt alternatywny jest to wartość najlepszej z możliwych korzyści utraconej w wyniku dokonywanego wyboru. Zatem koszt utraconych korzyści jest zawsze ponoszony przez osobę podejmującą decyzję, jest określany od chwili dokonywania wyboru, ma charakter subiektywny.

Przykład:Kosztcm alternatywnym edukacji jest to. czego nie zrobisz wtedy, kiedy się uczysz.

7.    Omówić rodzaje kosztów:

krótkookresowe - technologia wytwarzania nie zmienia się. Dzielimy je na: stałe- nic zależą od wielkości produkcji, np.: zakup budynków, pensja administracji., zmienne - ich wielkości zależą od wielkości produkcji, rosną wraz z wzrostem produkc ji np.: koszty surowców, energii, wody itp.. długookresowe - technologia wytwarzania nie zmienia się. można dowolnie zmieniać podaż.

Można wyróżnić tylko koszty zmienne, bo zmieniająca się podaż i technologia powoduje, że koszty stale należy traktować jako zmienne. Koszty całkowite = koszty stałe + koszty zmienne. Koszty przeciętne (jednostkowe) - koszty wytwarzania jednej jednostki pnxluktu. Są to koszty całkowite podzielone przez wilkość produkcji KI^KCTC^. Koszty krańcowe (marginalne) - koszt wytwarzania jednej dodatkowej jednostki prcxluktu

8.    Ekonomiczna analiza kosztów ( model) analiza kosztów obejmuje różne rodzaje kosztów:

-koszty całkowite TC = koszty stale (I-C*) +■ koszty zmienne (VC).

-koszty stałe PC - to kaszty, które dane przedsiębiorstwo musi ponieść nawet wtedy, kiedy w ogóle nie pracuje.

-koszty zmienne VC - la część kosztów całkowitych, która różnie wraz z produkc ją ( i rzeczywiście wzrost kosztów całkowitych 'IX' w przedziale od jednego poziomu produkcji do następnego wynosi tyle samo, ile wzrost kosztów zmiennych VC)

-kosztem krańcowym - przy dowolnym poziomie produkcji q jest dodatkowy koszt wytworzenia jednej dodatkowej jednostki więcej (albo mniej). Obliczamy go odejmu jąc od siebie łączne koszty w wyrażeniu pieniężnym związane z wytworzeniem sąsiadu jących ze sobą ilaści produkcji.

*1

koszt przeciętny = koszt całkowity / ilość produkcji = TC /q = AC kiedy wytwarza się jedną jednostkę, koszt przeciętny musi być dokładnie taki sam. jak koszt całkowity ( np. 85 doi / 1 = 85 doi). Ale dla q = 2 . AC = TC / 2 = 110 doi / 2 = 55 doi. Koszt przeciętny początkowo spada coraz niżej i niżej. Ale w którymś momencie AC osiąga swoje min i od tej chwili rośnie ■" Kjstv CfAiWMle sl*s zricrrr

a) widzimy jak koszt całkowity zmienia się wraz z kosztem zmiennym, koszt stały natomiast pozostaje stały.

Z krzywej kosztów całkowitych wynikają wszystkie pozostałe krzywe.

/. podzielenia każdej z tych dwóch ostatnich wielkości przez q otrzymujemy przeciętny koszt stały. A1^;C = FC / q wraz przeciętny koszt zmienny AVC = VC/q

9. Przedstawić zależność użyteczności całkowictcj i krańcowej (model)

Użyteczność całkowita (TU) jest sumą zadowolenia, jaką osiąga konsument w wyniku konsumowania określonej ilości dóbr

IQ*

Qi - ilość konsumowanego dobra i n - ilość dóbr wpływających na zadowolenie

-f ' '

cleltaTU

deltaQi

10.    Dobra substytucyjne i komplementarne, a popyt i zachowanie konsumenta. Dobra substytucyjne to towary i usługi spełniające podobne bądź zupełnie pokrywające się funkcje. Mają podobne zastosowanie i podobne właściwości np. masło i margaryna, kredyt i pożyczenie pieniędzy od znajomego. W związku z tym. że dają podobne korzyści, wzajemnie się zastępują. (Idy rośnie popyt na dobro A. maleje popyt na dobro B. Dobra komplementarne to dobra, czyli towary lub usługi wzajemnie się uzupełniające, jedno dobro potrzebuje drugiego do prawidłowego działania, np. komputer i monitor, samochód i benzyna. Jeżeli rośnie popyt na dobro A to popyt na dobro B także wzrasta.

Dla dóbr substytucyjnych zmiany ceny i popytu odchylają się w tym samym kierunku w związku z tym współczynnik elastyczności mieszanej popytu jest liczbą dcxłatnią i na odwrót. - gdy cena masła maleje, to /.mniejsza się popyt na margarynę. Natomiast w odniesieniu do dóbr komplementarnych zmiany ceny i popytu następu ją w przeciwnych kierunkach, dlatego też współczynnik elastyczności mieszanej jest liczbą ujemną. Jeśli np. cena samochodów maleje, to popyt na benzynę wzrasta. Dla dóbr niezależnych współczynnik elastyczności mieszanej popytu jest równe zeru. Popyt na artykuły żywnościowe i na buty jest nieelastyczny względem ceny.

11.    Omówić rodzaje elastyczności popytu i podaży Rodza je elastyczności popy tu:

-elastyczność cenowa popytu - stosunek w/.ględnęj zmiany ilości pożądanego dobra, do względnej zmiany jego ceny. wyrażony współczynnikiem cenowej elastyczności popytu

_ deltuQ deltap

d[p)    ‘ p

^rQ

-elastyczność mieszana popytu - reakcja popy tu na procentową zmianę popytu na dobro (usługę) x. a procentową zmianę ceny dobra (usługi) y.

-elastyczność dochodowa popytu ■ reakcja popytu na zmianę dochodu. Jest to stosunek względnej zmiany rozmiarów popytu na określone dobro (dobra) do względnej zmiany dochodu.

-elastyczność łukowa popytu - przeciętna elastyczność w pewnym przedziale, przy założeniu, że w danym przedziale efekt oddziaływania pozostałych zmiennych jest stały.

- elastyczność punktowa popytu - odsetek zmian w popycie wynikający ze zmiany o 1 % jednego z czynników, przy założeniu, że inne czynniki determinujące popyt są stałe.

Rodzaje elastyczność! podaży

-elastyczność cenowa podaży to stosunek procentowej zmiany wielkości podaży do procentowej zmiany ceny -elastyczność punktowa podaży - odsetek zmian w podaży wynikający ze zmiany o \% jednego z czynników, przy czym inne czynniki są stale. -Elastyczność mieszana podaży - iloraz procentowych zmian wielkości podaży dobra x do względnej zmiany ceny dobra V

-elastyczność dochodowa podaży - stosunek zmiany procentowej wielkości podaży do procentowych zmian dochodów

-elastyczność łukowa podaży - elastyczność w danym przedziale, przy czym

reszta zmiennych pozostaje bez zmian

12. Co obejmuje ekonomia ryzyka i niepewności

Ekonomia ryzyka i niepewności jest często spotykana w życiu

gospodarczym. Niemal wszystkie przedsiębiorstwa stwierdzają,

że ceny produktów zmieniają się z miesiąca na miesiąc. Szczególnie firmy

stosujące proces scpkulacji (taniej kupują.

drożej sprzedają) potwerdzają częste zmiany cen na rynku. Także ceny

czynników produkcji (ceny pracy, ziemi, maszyn, paliwa)

często odznaczają się dużą zmiennością. Nic można również zrozumieć

zachowania konsumentów. Izolowanie się od ryzyka zmiany

cen zapewnia zabezpieczające sprzedanie danych towarów. Równmież w

życiu pryatnym możemy

zauważyć ekonomie ryzyka i nicpwności. Awersje do ryzyka możemy zauważyć u ludzi, u których użyteczność z tego co mają jest większa od użyteczności z tego co mogliby mieć po podjęciu ryzyka. Na ogól ludzie wykazują niechęć do ryzyka, wola

wyniki obarczocn mniejszą niepewnością i mające takie same przeciętne wartości.

Izo kwanta - to krzywa obrazująca jednakowy poziom produkcji przy różnych

kombinacjach wykorzystywanych nakładów kapitału i pracy. Właściwości izokwant:

-    izokwanty maja nachylenie ujemne,

-    im dalej od początku układu potoOona jest izokwanla, tym większa reprezentuje produkcje.

-    izokwanty nie mogą sie przecinać,

-    są wypukłe od początku układu współrzędnych

Izo koszta - linia jednakowego kosztu, przedstawia róOne kombinacje czynników

produkcji, pracy i kapitału, jakie producent może w pełni zaangażować do produkcji przy danym poziomic cen i wielkości budżetu producenta.

CW=P, L+P_kK

CW - całkowity wydatek na czynniki produkcji,

P,. - cena czynnika pracy (stawka płac),

L- liczba zatrudnionych pracowników.

Pic- cena użytkowania czynnika kapitału,

K - ilość zatrudnionego kapitału (np. liczba maszyn)