Robert Losiak, Muzyka w aksjotycznej przestrzeni tramwaju

56

której towarzyszy muzyka. Zresztą. jak wynikało / założeń, wrocławska akcja formą muzycznego św ięta

„Ukulturalnianie"

Być może nawet uwzględnienie szerokiej Shustcrmanowskicj wykładni dośwladczenu me jot jeszcze wystarczające dla wyjaśnienia znac/cn. jakie wynikały z obecności muzyki u_c ^ cławskich tramwajach. Sami organizatorzy zdają się tu wskazywać na szerszy, choć bliżej _n, *^(> cyzowany. kontekst swych działań, przywołując pojęcie kultury, jakie zawiera się np w sformj waniu sugerującym związek akcji z ideą tzw ..ukulturalmania’" Ciekawe, żc odwołanie dopoj^ kultury pojawia się w wypowiedziach medialnych zwłaszcza wówczas, gdy oczywistym stało _s już niepowodzenie przedsięwzięcia tak jakby właśnie ów kontekst miał okazać się punktem oj. niesienia uzasadniającym szczytną ideę akcji W ten sposób pomawianie wrocławian o „brak kultury” stało się ostatecznym argumentem, który wytaczano, by obciążyć pasażerów MPK odpo*_łc. dzialnością za niezrozumiałe według wielu komentatorów reakcje na muzykę w tramwajach²' jednak rozumieć ów ..kulturowy’* lub raczej ..ukulturalntający" aspekt tramwajowej akcji - czy _Q. wiera się on wyłącznie w relacji artystycznej i estetycznej wobec muzyki? Pewną możliwość *y_r ścia poza taką interpretację przynosi następująca wypowiedź ..Realizując pomysł mieliśmy cele chcieliśmy przybliżyć naszym pasażerom muzykę klasyczną i umilić im podróż. Zdajemy sobie sprawę, że obecnie wśród rozlicznych remontów, korków i zimy - trudno zachować spokój Ale przecież muzyka łagodzi obyczaje’⁰'. Sformułowanie o „muzyce łagodzącej obyczaje”, przywoływane wiclekroć w prasowych komentarzach, odwołuje się w pierwszym rzędzie do powszcchn.: podkreślanego efektu „terapeutycznego” muzyki*' Zawartą w mm sugestię, jakoby odpowiednu muzyka wpływała kojąco na stan ducha zniecierpliwionych i zmęczonych pasażerów, wiązać można / potocznie pojmowanym „ukulturalmamem”, które wyrażałoby się w sferze publicznej obyczajowości Taka „kulturalność” byłaby zatem pozytywnie waloryzowaną jakością odnoszącą się do sposobu bycia, a nie tylko stopnia artystycznej czy estetycznej świadomości.

Tramwajowe słuchanie muzyki okazuje się w tym świetle formą społecznej presji w imię mc do końca jasnej idei kultury, która wyraża się w pojęciu „człowieka kulturalnego”, a nawet - jak wskazują odnośne cytaty - „kulturalnego miasta” Czy dlatego akcja nic powiodła się? Nic możni wykluczyć, żc jej od biorcy-uczestnicy intuicyjnie zinterpretowali sens akcji właśnie jako formę manipulacji, która narzuca pewien model uczestnictwa w życiu publicznym Pomimo forsowanego w komentarzach przekonania, żc niepowodzenie należy tu wiązać przede wszystkim z brakiem właściwego przygotowania odbiorców do kontaktu / muzyką klasyczną²¹, wydaje się, żc me sama muzyka (czyjej rodzaj) może być tym powodem, a szyld „ukulturalmania”. który rodzi obiekcje już

--    na vłę Nic jestcsm> od lego. ab> lud/i ukulturalma<Ł. tylko po to. ab>

.Nic    *c Wroctawiu po akoócrani akcji (hop www moiwroclaw pl*

2b9WW> \l\y    utwierdź s,ę V, przekonaniu, żc Wroctow to

" -Coiu    I że dzięki mc będę mógł dumnie opmudrt kolegom o muSoc melomani,

miejsce wyjątkowej kultur}    notusków TA sobie to wyobrażałem i uk srodze się /awiodłcm"lkomcnur7

zamiast wst)d/ić się za mu. o    ^ Gazeta Wrocławska". 19.01 2009) J>icscnkarka twa Ucm jest bardzo zdo-

Marka Twaroga. redaktora ««' me rrrvici* sic we wrocławskiej komunikacji Szkoda, ze uk \>ę stało Wydawało mi

wioną fAtcm. żc mu/> P⁰^    _asto _ komentuje Ewa Ucm" (MPK rrrr\ł^ioHu/« z mur\ ki poważne; w autobusach

się. żc Wrocław lo_|40, _:oog)

r trarrt*oiiich, „Polska Oazcta    prezesa Zarządu MPK we Wrocławiu cyt za J ^rzeszowski. We »TOckr»skich

'    S5?£2 wŁ»- ot «. :o«o

tramuotach zabrzmi Mo.o -    ^ _n|Cj \_as/_C nerw} ukoi mu/>ka poważna (tamZc) „Muzyka mc działa na każ-

„Spóźnią się. zepsują,    _{we|u u}v,_ch. którym pomoże nawet w autobusie mówi dr Pawd C>lulko,

deso. w każdej wtuacji    _PołskKh Nic mogę powiedzie. c/> ten zestaw uśmierz} ból zęba czy głowy,

prezes Stowarzyszenia Muz>kiMcrap<« _tfn._wc ułagodzą i uspokoją” 0 kr/cszowski. Cah )

* -    Z*”