przedsiebiorczosc5

OUtaftAi'i****

2,3, Cichy gospodarki rynkowi

W KiMn^lir\v rynkowej|H)*^liiwovve decyzję ckiiitoniic/n*n i

- pocie

u.iiu \,i pi ze i    pt>w,iiik‘ i pi a łlsiybiuHnu In ołnwaielc H

u 0 ivm. cd!

ip*

fct/k Spl/śd.ulzą swoje WMOlH

CJH

m

10(1

kupM. udzie się zatrudnił) i juk /ainwusiujłj swoje doc^' zcilstębtorcy dery dują • co i w juk leli ilostiuch Wyprodukuj]

n Qf|

prtadtłfblorozott

lu/Js członek społeczeństwu może podjąć dowolną działalność spodauzą. jedynym warunkiem jest jej zgodność z prawem. Prawo za* pcw mą ter równość dostępu do rynku wszystkim przedsiębiorcom, nie mają om także ograniczeń w wyborze lub zmianie profilu działalności. IVzc\biv‘bmfca w swoich decyzjach ekonomicznych kieruje się głównie chęcią osiągnięcia możliwie najwyższego zysku, czyli produkuje dobra i usługi przynoszące jak największe przychody, starając się przy tym po* nosie iii najmniejsze koszty. Sprzedaje swoje produkty wszystkim, któreś chcą je nabyć i mają na to wy starczające środki finansowe. Gospodarki rynkowa przeks/tulea ludzkie dążenie do bogacenia się w zdobywanie wiciu uiniejęlności produkcyjnych i usługowych. Jest bodźcem do coraz większej sprawności, aktywności i wynalazczości. Mechanizm działania gospodarki ry nkowej polega na tym, żc jeśli ktoś zgłasza potrzebę posiadania jakiegoś dobra lub korzystania z jakiejś usługi, to niemal natych-miast znajduje się przedsiębiorca golów to dobro bądź usługę dostarczyć aa rynek.

|«tfcnott

Inm

Podstawową formą własności w gospodarce rynkowej jest własność prywatna. Prawu gwarantuje wszystkim obywatelom równą ochronę ich, własności Właściciel ma prawo do swobodnego dysponowania należącą do mego rzeczą i do czerpania korzyści z jej posiadania. Fakt, żc zasoby przedsiębiorstw są prywatną własnością, wyzwala w ich właścicielach dążenie do jak najlepszego gospodarowania. Gospodarka centralnie planowana, oparta n.i własności państwowej, była nieefektywna, a często wręcz prowadziła do marnotrawienia majątku.

Wszyscy przedsiębiorcy działający w gospodarce rynkowej dostarczają swoje produkty na rynek, fum konsumenci mogą porównać ofertę

różnych producentów i zdecydować, które produkty zakupią. Wytwórcy produktów często wybieranych przez konsumentów osiągają zyski, w przeciwieństwie do producentów, których towary nic znajdują nabywców, W ten sposób działa mechanizm konkurencji. Przedsiębiorcy do- I konkurencja starczający dobra lub usługi na rynek dbają, by były one jak najbardziej atrakcyjne dla konsumenta. Problemem przedsiębiorcy działającego w gospodarce tynkowej nic jest zaopatrzenie w surowce czy maszyny, jak w systemie nakazowym, lecz sprzedanie wyrobów. Rynkiem kieruje konsument: to on decyduje, jaka ilość i jaki asortyment produktów znajdzie nabywców.

Efektem konkurencji między producentami jest bardzo dobre zaopatrzenie sklepów

Obserwujemy na rynku dwa rodzaje konkurencji: cenową i poznccnową.

Konkurując o nabywcę cenami, producenci starają się je obniżać, jednak nic mogą tego robić w nieskończoność, ponieważ w pewnym momencie zaczną ponosić straty. Dlatego częściej wykorzystywana jest konkurencja pozacenowu polegająca na tym, żc dostarczane na rynek produkty różnią się jakością, wyglądem, opakowaniem, są inaczej reklamowane. Ponadto, aby je dostarczyć na rynek w odpowiednich ilościach, w odpowiednim czasie i w odpowiednich miejscach, stosuje się różne metody dystrybucji. Często producenci opracowują określoną strategię dotarcia do wybranego klienta.

Służą temu przeprowadzane wcześniej badania rynku. Ważne jest też, czy firma lub produkt są przez konsumenta rozpoznawalne. Producenci starają się tworzyć pozytywny wizerunek swojej firmy, aby przyciągał on klienta.

Kolejną cecha gospodarki rynkowej jest system cen odpowiednio I uwolniony ukształtowany przez rynek. Ceny rynkowe stanowią efekt dostosowania • system cen ilości dostarczonego na rynek produktu do wielkości zapotrzebowania na ten produkt. System cen spełnia w gospodarce wiele funkcji. Przede wszystkim informuje o tym. co się dzieje w produkcji i na rynku. Umożliwia porównanie dostępnych na rynku produktów. Na cenie opiera się ważny w gospodarce rynkowej rachunek ekonomiczny, rozstrzygający, co i w jakich ilościach produkować i dostarczać na rynek. Od cen towarów i usług zależy poziom dochodów ludności i wielkość zysków przedsiębiorstw - gdy ceny rosną, poziom realnego dochodu ludności maleje, gdyż można za dany dochód kupić mniej produktów; wzrastają koszty utrzymania ludności. Producenci dostarczający na rynek dobra i usługi tańsze wolniej się bogacą od tych, którzy dostarczają towary droższe.

Funkcja agregacyjna systemu cen (agregacja oznacza połączenie niejed-

55