przedsiebiorczosc1

t. »WW*mn rynkMM

nic by. pnckanwanc « nauT/c. ,, pr yklad pr^^nicy otrTyrm^ «>paf „my lub. jciJi przcdsięb.orsiwo sw,_adcvy usług. darniom bilety .» przejazdy. Poniższy wykres ilustruje strukturę docho-dcm otrzymywanych pr/w gospodarstwu domowe.

fP dochód z pracy najemnej

emerytury

JP dochód z pracy na własny rachunek P| inne świadczenia pomocy społecznej I I ranty

PP| pozostałe dochody

■ dochód z gospodarstwa indywidualnego w rolnictwie

H dochód z własności i z wynajmu budyń* o, Struktura dochodów w gospodarstwach domowych w Polsce w 2000 roku

Myśfśi iw żywność są jedną z głównych pozycji w budzone gospodarstwa domowego.

Największy udział »e wszystkich dochodach otrzymywanych w gospodarstwach domowych mają dochody z pracy najemnej. Na drugim miejscu są emerytury. Porównując wykres przedstawiający strukturę gospodarstw domowych według źródła dochodó* osoby utrzymującej gospodarstwo (str. 64) z wykresem przedstawiającym strukturę dochodów gospodarstw domowych, można zauważyć różnice pomiędzy średnimi dochodami zależnie od rodzaju gospodarstw domowych. Na przykład gospodarstwa pracownicze stanowią 39% ogółu gospodarstw domowych, ale dochody, jakie uzyskują, to prawie 48% dochodów wszystkich gospodarstw. Gospodarstwa emerytów stanowią 23% wszystkich gospodarstw domowych, a uzyskują jedynie 17% dochodów.

Otrzymane dochody członkowie gospodarstwa domowego przeznaczają na pokrycie wydatków związanych z zaspokojeniem ich potrzeb. Na następnej stronic na wykresie przedstawiono strukturę wydatków ponoszonych w gospodarstwach domowych w 2003 roku. Najwięcej wydatków przeznacza się na żywność i napoje bezalkoholowe oraz na użytkowanie mieszkania i nośniki energii. Taka struktura wydatków jest charaktery styczna dla Polski i innych krajów transformujących się. W krajach rozminiętych nieco mniej środków przeznacza się na żyw-noŁć. a więcej na utrzymanie mieszkania.

2.5. Gospodarstwo domowe

(%l

100	'	ES	m
80	m
	19,3
60	.		10.6
	7.3
40			[-
	4,7		A C
	4.5
20	3.0		3.2
n	10,0		_LZ

Struktura wydatków gospodarstw domowych w Polsce w 2005 roku

£ użytkowanie mieszkania i nośniki energii (H żywność i napoje bezalkoholowe ] transport | rekreacja i kultura | | napoje alkoholowe I wyroby tytoniowe | zdrowie | odzież i obuwie

| wyposażenie mieszkania

i prowadzenie gospodarstwa domowego I łączność

| [ restauracje i hotele (jj} edukacja ] Inne towary i usługi

Czynnikami różnicującymi ponoszone w gospodarstwie domowym wydatki są: źródło dochodów, miejsce zamieszkania i liczba oraz wiek osób wspólnie zamieszkujących w gospodarstwie.

Jeśli występuje nadwyżka dochodów, jej część może zostać przeznaczona na oszczędności. W 2001 roku gospodarstwa domowe ogółem zaoszczędziły 12% swoich dochodów.

Podsumowanie

•    Gospodarstwo domowe jest tworzone przez osoby wspólnie zamieszkujące i wspólnie się utrzymujące.

•    Potrzeby osób tworzących gospodarstwo domowe są realizowane z dochodów uzyskiwanych przez wszystkich lub tylko niektórych jego członków. Zaspokojenie tych potrzeb jest głównym celem istnienia i działania gospodarstwa domowego.

•    Budżet gospodarstwa domowego to zestawienie wszystkich dochodów i wydatków gospodarstwa domowego. Sporządzanie budżetu ułatwia planowanie finansowe.

•    Dochody członków gospodarstw domowych to wynagrodzenia za pracę, świadczenia społeczne, a także zyski z działalności gospodarczej, z gospodarstwa rolnego, z czynszów, dywidend, akcji, udziałów i odsetek.

•    Pozyskiwane środki są przeznaczane na wydatki związane z konsumpcją. użytkowaniem mieszkania oraz na oszczędności.