skanuj0061

łyr

ó

-v • •

»A    '

)db - •^;‘    .. i

•v ' • er .•■ •

$;w,    ..r:.wv:i

PU7.l-;riSY HF,Z,n F.ezr.NSTWA 1‘KACY Z. I.ASIiRUWYMl l! RZ> A ł)/.ivNIAM 1 M KI) Y CZ-N Y M I

M;irinn Nowicki*, 7.ygmuni N’iechiu!n“

‘Instytut Mikroclcktioniki i (IplocickUoniki Politechniki Warszawskiej

“Ministerstwo 7ilrowin i Opieki Społecznej

Normy bezpieczeństwa pracy z laserami.

i

I    Przepisy bezpieczeństwa pracy z laserowymi urządzeniami medycznymi są określone

przez Polską Normę PN-91/T-06700 "Bezpieczeństwo przy promieniowaniu emitowanym przez urządzenia laserowe. Klasyfikacja sprzętu. Wymacania i wytyczne dla użytkownika." obowiązującą od 1 lipca 1992 r. Norma ta jest dokonanym przez autorów niniejszego wykładu tłumaczeniem międzynarodowej normy 1EC 825 przyjętej przez większość krajów, europejskich . USA, Japonię, Chiny, Australię i in. Odpowiednikiem tej not my w krajach .EWG jest norma CENELEC EN 60825.

W normie podane są m.in.:

i - zagrożenia powodowane przez promieniowanie laserowe.

^;    - podział laserów i urządzeń laserowych na klasy pod wzglcdcm zagrożeń,

:    - działania i środki zapewniające bezpieczną pmcę z laserami.

Przepisy bezpieczeństwa elektrycznego laserów są określone przez Polską Normę. ;PN-91 /T-06701 "Bezpieczeństwo elektryczne urządzeń i instalacji laserowych". Norma ta jest. tłumaczeniem międzynarodowej normy 1EC 820 i jej odpowiednika europejskiego ;CENELEC HD 194. ’

/.agtożenia powodowane promieniowaniem laserowym.

J    Zagrożenia powodowane promieniowaniem laserowym dotyczą uszkodzenia oczu

;i skóry. W zakresie długości fal od 400 do 1400 mir największym zagrożeniem dla oka jest juszkodzenie siatkówki, ponieważ promieniowanie to wnika do oka i jest ogniskowane na [siatkówce. Promieniowanie z zakresu długości fal poniżej 400 nm i powyżej M00 nm nie jwnika do wnętrza oka i powoduje uszkodzenie rogówki i soczewki ocznej. (Rys. 1).

W przypadku skóry efektem uszkodzenia tkanki może być zwęglenie, oparzenie lub rumień. Głębokość wnikania promieniowania laserowego w skórę zależy od długości fali ; wynosi od kilku mikrometrów dla krótkiego ultrafioletu i dalekiej podczerwieni do ok. 1 cm w zakresie 700 - 600 nm. (Rys.2).

j    Najwyższy poziom promieniowania laserowego nic powodujący obiażrń oczu lub

I skóry jest określany inko Maksymalna Dopuszczalna Ekspozycja - MDK (odpowiednik angielski - Maksimum Permissible Exposurc- MPE).

Wat tości MDE odniesione są do:

długości fali promieniowania laserowego,

czasu trwania impulsu laserowego i czasu ekspozycji,

t odzaju tkanki narażonej na obrażenie,

charakteru ekspozycji (bezpośrednie patrzenie w wiązkę promieniowania lub patrzenie na promieniowanie rozproszone),

rozmiatu obraz.ii na siatkówce oka (w- przypadku promieniowania w zakresie

400-1400 nm).

W przypadku ekspozycji skóry i bezpośredniej ekspozycji oka (tzw. patrzenie w wiązkę promieniowania - bezpośrednio padającą lub po odbiciu zwierciadlanym) MDE jest określana j w jednostkach natężenia napromienienia [\V/m^J] lub napromienienia jJ/tn^]. W przypadku

1