Skan62

296

Zakazana archeologia - ukryta historia człowieka

Metoda azotowa, fluorowa, uranowa - zespól metod określających względny wiek znalezisk; por. datowanie względne.

Metoda paleomagnetyczna (geomagnetyczna) - określanie wieku znalezisk w oparciu o badanie zachodzących w przeszłości zmian pola magnetycznego Ziemi; por datowanie absolutne.

Metoda potasowo-argonowa - określanie wieku znalezisk na podstawie zjawiska radioaktywnego rozpadu potasu do argonu; por. datowanie absolutne

Metoda stratygraficzna - określanie wieku znalezisk w oparciu o założenie. że znaleziska z warstw ziemi położonych wyżej (płyciej) na danym stanowisku prehistorycznym 6ą młodsze od znalezisk z warstw położonych niżej (głębię)) i odwrotnie; por. datowanie względne.

Metoda typologiczna - określanie wieku znalezisk w oparciu o ewolucyjne założenie, że ich forma (jakość) ulegała ciągłej poprawie w miarę upływu czasu W ten sposób im prymitywniejsze znalezisko, tym jest ono starsze i odwrotnie, por. datowanie względne.

Metoda węgla ^MC - określanie wieku znalezisk na podstawie zjawiska radioaktywnego rozpadu izotopu (odmiany) węgla - ^lłC; por. datowanie absolutne

Moździerz - naczynie służące do rozcierania i rozdrabniania różnych produktów.

Narzędzia bifacjalne - narzędzia z obróbką dwustronną Neandertalczycy - patrz Homo sapiens neanderthalensis,

Neolit - (z języka greckiego rcćos - nowy; Kthos - kamień) według standardowych poglądów końcowy okres epoki kamienia, w którym pojawiło się rolnictwo, pierwsze stale osady i cywilizacje; datowany różnie w zależności od obszaru na około 10 000 p.n.e.-2000 p.n.e., określany dawnie) jako epoka kamienia gładzonego, por epoka kamienia.

Nomadzi - ludzie prowadzący koczowniczy tryb życia; ludy pasterskie i/Iub łowieckie.

Nowy Świat - obszar obu Ameryk.

Odlupki - w archeologii - krótkie, szerokie kamienie, odbite (intencjonalnie bądź naturalnie) od rdzenia (bryły) kamiennego, z których często wyrabiano narzędzia.

Okres glacjalny - okres oziębienia klimatu, którego nąjhardziej spektakularnym zjawiskiem było zwiększenie się zasięgu lodowców górskich i pojawienie się lodowców kontynentalnych; por. glacjał

Paleoantropologia - dział antropologu zajmujący się badaniem wymarłych (?) hominidów i teorią ewolucji człowieka (a filogenetyczna); w nauce brytyj*

Słownik ważniejszych terminów

297

skięj i amerykańskiej również pozostałościami działalności człowieka prelii-storycznego łub jego ewentualnych przodków (archeologia).

Paleolit - najstarszy okres epoki kamienia, datowany różnie w zależności od obszaru na około 4 min-10 000 p.n.e.; określany dawniej jako epoka kamienia łupanego; por. epoka kamienia.

Paleontologia - nauka o prehistorycznych roślinach i zwierzętach oparta na badaniach ich szczątków, odcisków i śladów.

Pitekantrop - patrz hthecanthropus erectus.

Pithecanthropus erectus - (z języka greckiego pfthikós - małpa, dnthrd-pos - człowiek, erectus - wyprostowany) według współczesnych hipotez palco-antropologicznych przodek człowieka, datowany na około 1 mln-200 000 lat i tworzący z smantropem gatunek Homo erectus-, inaczej pitekantrop. „człowiek jawajsld"; por. Homo erectus, małpoludy.

Pochówek - w archeologii - również pogrzebane ciało Pozycja stratygraficzna - położenie w warstwach.

Prehistoria - według standardowych poglądów na historię ludzkiego gatunku okres obejmujący dzieje od pojawienia się człowieka, i jego ewentualnych przodków. do wynalezienia pisma.

Przemysł - w archeologii - duży zespół narzędzi cechujących się identycznymi bądź zbliżonymi parametrami, takimi jak kształt, jakość obróbki, rozmiary, sposób użytkowania itp.

Radiometryczne metody datowania - badania pozwalające określić wiek znalezisk w oparciu o radioaktywny rozpad znajdujących się w nich pierwiastków. por. datowanie absolutne, metoda potasowo-argonowa. metoda węgła ^l4C

Rdzeń - w archeologu - uformowana odpowiednio (intencjonalnie bądź naturalnie) bryła kamienna, z której wyrabiano narzędzia.

Rozcicracz - kamień służący do rozcierania różnych produktów

Stnanthropus - (w języku greckim dosłownie „człowiek z Chm") zgodnie z typowymi poglądami przodek człowieka, datowany na około 1 mln-200 000 lat i tworzący z pitekantropem gatunek Homo erectus; inaczej sinantrop. „człowiek pekiński"; por. Homo erectus, małpoludy.

Sinantrop - patrz Sinanthropus.

Skamieniałości - szczątki zwierzęce bądź roślinne, które pod wpływem różnych czynników, w tym czasu, przybierąją strukturę kamienia

Stanowisko prehistoryczne - miejsce, w którym istnieją pozostałości pobytu człowieka lub, według teorii ewolucji, jego przodków Znaleziska te mogą