komisarzy. Parlament dysponuje też prawem odwołania Komisji na podstawie wotum nieufności
Kompetencje budżetowe. Parlament sprawuje pieczą nad budżetem UE.Wraz z Radą przyjmuje on budżet UE, a zatem wywiera wpływ na wydatki Unii. Zwieńczeniem procedury budżetowej jest całkowite przyjęcie lub odrzucenie budżetu przez Parlament.
Poniżej szczegółowo opisano te trzy funkcje.
1. Przyjmowanie aktów prawa europejskiego
Najbardziej powszechną procedurą przyjmowania legislacji unijnej jest „wspóldecyzja". Procedura ta zrównuje kompetencje Parlamentu Europejskiego i Rady. Ma ona zastosowanie do aktów prawnych dotyczących całego szeregu zagadnień.
W niektórych obszarach (na przykład w rolnictwie, polityce gospodarczej, imigracji czy w sprawach wizowych), Rada przyjmuje akty samodzielnie, przedtem jednak musi zapytać o zdanie Parlament. Ponadto zgoda Parlamentu jest wymagana przy podejmowaniu pewnych ważkich decyzji, jak na przykład o przyjęciu do Unii nowych krajów.
Parlament daje także impuls do tworzenia nowych aktów prawnych poprzez badanie rocznego planu prac Komisji, rozważając jakie nowe akty prawne byłyby wskazane oraz zwracając się do Komisji o przedłożenie odpowiednich wniosków.
Sesje plenarne, w których uczestniczą wszyscy eurodeputowani, zwykle odbywają się w Strasburgu (jeden tydzień w miesiącu), a czasami w Brukseli (dwa dni).
2. Nadzór demokratyczny
Parlament sprawuje nadzór demokratyczny nad pozostałymi instytucjami UE. Czyni to na wiele sposobów.
Gdy tworzy się nowy skład Komisji, jego członków nominują rządy państw członkowskich UE, jednak ich ostateczne powołanie na Komisarzy wymaga zgody Parlamentu. Parlament przesłuchuje oddzielnie każdego komisarza, w tym również przewodniczącego Komisji, a następnie głosuje nad przyjęciem całego składu Komisji.
Przez całą kadencję Komisja ponosi polityczną odpowiedzialność przed Parlamentem, który dysponuje wotum nieufności, zmuszającym ją do zbiorowej dymisji.
Parlament sprawuje też swoje funkcje nadzorcze poprzez regularne badanie sprawozdań przedkładanych mu przez Komisję (roczne sprawozdanie ogólne, sprawozdanie z wykonania budżetu itp.). Ponadto Parlament systematycznie zwraca się do Komisji z zapytaniami, na które komisarze mają obowiązek udzielić odpowiedzi.
Parlament czuwa również nad pracą Rady - posłowie regularnie zwracają się do Rady z zapytaniami, zaś przewodniczący Rady jest obecny na sesjach plenarnych PE, uczestniczy też