Łągiewka

Kumek U rześki nr 44 (434) A K T U A L N O Ś C I ^S*^R- ¹⁷

Oninie i wnioski dotyczące badań naukowych zderzaka z zamonotowanym pochłaniaczem energii kinetycznej (skonstruowanego przez Lucjana Łągiewke z Kowar).

ZDERZAK

Z POCHŁANIACZEM

ENERGII

KINETYCZNEJ

Jest to bardzo oryginalne rozwiązanie przekształcające energię ruchu postępowego w energię ruchu obrotowego, dzięki któremu udało się radykalnie ograniczyć skutki zderzenia dwóch ciał.

Na początku ten eksperyment nastręczał nam naukowcom wielu praktycznych problemów. Mieliśmy pewne problemy z dokonaniem dokładnych pomiarów parametrów fizycznych tego zdarzenia. Problem był w tym, że proces ten trwa kilkanaście milisekund (milisekunda to jedna tysięczna sekundy), a urządzenia, którymi dysponowaliśmy, nie były przystosowane do analizy procesów tak szybkozmiennych. Diody, które montowaliśmy na modelu zderzaka, aby mierzyć prędkości i przyspieszenia nie błyskały z taką częstotliwością, aby uchwycić zmiany wielkości fizycznych w momencie zderzenia. 'Zastosowaliśmy więc inną metodę: potencjometr liniowy i cyfrowy oscyloskop pamięciowy zdolny do rejestracji pomiarów z możliwością zapisu na ; drukarkę. Zastosowaliśmy teżodpo-I wiednie czujniki siły uderzenia (ten-sometiy), przeciążeń (akcelerome-11ry) oraz obrotów pochłaniacza ! (czujniki optyczne i indukcyjne).

Na trzech modelach pojazdów z zamontowanymi różnymi wersjami konstrukcyjnymi zderzaków -pochłaniaczy energii kinetycznej w ciągu półtora roku dokonaliśmy kilkuset bardzo precyzyjnych pomiarów metodami ściśle naukowymi: siły uderzenia, przeciążenia (siły bezwładności), drogi w funkcji czasu, czyli zbioru chwilowych prędkości, przebiegu wytracania prędkości (opóźnień) podczas nagłego hamowania (zatrzymania).

Rozwiązanie Lucjana Łągiewki okazało się niesamowite - wyniki potwierdzają, iż może ono mieć szerokie zastosowanie techniczne. Lu; cjan Łągiewka odkrył, że w sytuacji gdy pojazd posiada energię kinetyczną i zderzy się z innym obiektem nieruchomym lub ruchomym (również może być to pojazd), to można zamienić energię ruchu postępowego na energię ruchu obrotowego. Inaczej mówiąc można wyhamować pojazd w bardzo krótkim czasie odczuwając znacznie mniejszą siłę bezwładności, niż wynikałoby to z wysypującego opóźnienia.

Owe urządzenie, które przechwytuje energię kinetyczną pojazdu ma bardzo mały moment bezwładności. W związku z tym może bardzo szybko - wchodząc na duże obroty - przechwycić energię rudni postępowego pojazdu.

Zasada zachowania energii nie zos|aje naruszona. Siła uderzenia