194 EOZDZIAŁ IV, UST. 44
łami biegunowemi na obu półkulach ziemi w jśdnakowych odległościach od biegunów, to tc same zjawiska zachodzą w szerokości geograficznej -f- cp, gdy o0 i ; 0°, jak i w szerokości
— gdy 8© § 0°. Tak więc np. w tym czasie, gdy w szerokości geograficznej -f- S? słońce jest naokołobiegunowem, w szerokości
— cp przebywa ono stale pod horyzontem; i odwrotnie jest ono naokolobiegunowdm na półkuli południowej, gdy na półkuli północnej stale przebywa pod horyzontem.
Największa dygresja słońca zachodzić może tylko w tych szerokościach geograficznych, w których spełniony może być warunek <p<J30 (Kfe 33). Ponieważ największą wartością 30 jest s, więc największa dygresja słońca możliwa jest tylko wT tych szerokościach geograficznych, dla których spełniony jest warunek | rf | <1 e, t. j. wr strefie międzyzwTotnikow'ej.
Na rówmiku, gdzie <p = 0°, przez cały rok codziennie słońce ma największe dygresje, i te, jak wrskazują wzory (73'J i (72®, zachodzą na horyzoncie w azymutach + (o0 — 90°). Na zwrotnikach gdzie ę = + s, największa dygresja słońca zachodzi tylko raz do roku: na zwrotniku Raka wiedy, gdy oQ = —(— s, a na zwrotniku Koziorożca wtedy, gdy 50 =— s; słońce w czasie największej dygresji na zwTotnikdch znajduje się w zenicie. W każdej innej szerokości | ? | <( s największa dygresja słońca zachodzi codziennie w czasie, gdy 30 zmienia się od J0 = cp do o0 = + s i z poAYrot.em zbliża się do 7>. Kąt godzinny, wysokość i azymut tych Największych dygrcsyj wyplywui ze wzorów (73), (73') i (73").
Aby słońce mogło przechodzić- przez pierwszy koło wierzchołkowe, musi być spełniony wftrufiek | 3© | <2 | 711 (ust. 35).' Warunek ten jest spełniony av ciągu całego roku, gdy | <p | > s, t. j. na całej poAAierzchni ziemi, z wyjątkiem strefy międzyzAArrotnikowrej. W pagie. 'międzyzAvrotnikoAArvm tylko Avówrczas słońcp przechodzi przez pierwsze kolo Atierzchołkows, gdy niespełnione są AAryżej podane warunki, przy których zachodzą najAAdększe dygresje.
44. Wschód i zachód słońca. Długość dnia i nocy. Kąt godzinny słońca aat chwili wschodu i zachodu, jak wypływa ze w^zoru (74), ma wartość
cos tQ = — tang Bq tang <p.