0929DRUK00001735

423

PKECESJA I NUTACJA

Ponieważ 7r_E = 9".21 i, jak łatwo obliczyć, ji^ sin s„/| = 6".85, więc widzimy, że ta elipsa nutacyjna wydłużona jest w kierunku ku biegunowi A₀; połowa wielkiej osi tej elipsy przyjętą została za stałą nutacji.

Rucliowi bieguna prawdziwego odpowiada ruch stożkowy osi prawdziwej świata, która dokoła osi średniej zakreśla powierzchnię stożka eliptycznego.

Okres Czasu, w którym biegun zakreśla elipsę nutacyjną, jest to okres, w którym kąt SI zmienia się od 360° do 0°, a więc węzeł księżyca ruchem wstejaznym przebiega całą ekliptykę. Długość tego okresu wypływa z pierwszego ze wzorów (§25). Uwzględniając tylko pierwsi wyraz tego wzoru, otrzymamy jako przybliżoną wartość okresu nutacji 6798.4 dni (p. też rozdz. X).

Ponieważ biegun średni z powodu ruchu prejfesyjnego zakreśla dokoła bieguna A₀ koło o promieniu s„/ w okresie około 257 stuleci juljańskieh, więc krzywa, którą zakreśla biegun prawdziwy, t. j. wypadkowa jego ruchu procesyjnego i nuta-eyjnego, jest krzywą falistą.

95. Średnie i prawdziwe spółrzedne gwiazd. Zmiana średnich spółrzędnych ekliptycznych. W związku ze zmiennem położeniem płaszczyzn ekliptyki i równika ulegać też muszą zmianie spół-rzędn^łekliptyczne i równikowe gwiazd. Współrzędne te zatem tylko wtedy określają położenie gwiazd, gdy oprócz w^Tartoś®i Spółrzędnych podana jest jeszcze epoka, określająca ekliptykę i równonoc, do których spólrzędne gwiazdy są odniesione.

Gdy spólrzędne odniesione ‘są do średniego równika i średniej równonocy, nazywają się onftZspóirzędnejm średmemi; gdy zaś odniesione-.są do praw dziwego równika i prawdziwej równonocy, nazywają się sp&f-rzędnemi prawd&hcemi. Spólrzędne Średnic podlegają zmianom wiekowym, powodowanym przez precesję, spólrzędne praw^rdziw^Te podlegają zmianom periodycznym, powodowanym przez nutację.

Zajmijmy się najprzód zmianą • spółrzędnych średnich. W najprostszej postaci zmiany te występuj ą w spółrzędnych ekliptycznych, jak to wynika z następujących rozważań. Niech oznacza na ryc. 73 luk B'₀E₀ epliptykę epoki 0, A₀ jej biegun, a punkt V,„° średnią równonoc epoki 0. -Łuk E'E niech będzie