0083

07

JAN STEFANI.

Spoczywa w ziemi bez nagrobku.

Jan Stefani artysta i kompozytor muzyczny, urodził się w Pradze Czeskiej 1746 r., umarł dnia 23 Lutego 1829 r, w Warszawie, mając lat 83.

Od młodyc lat okazując szczególną skłonność i zdolność do muzyki, kształcił się w tćj sztuce z zapałem i w 20 roku życia , już był kapelmistrzem w pułku wojsk austryackich, który nosił nazwę pułku Kińskich.

W roku 1773, kiedy brat rodzony Króla Stanisława Augusta, Książę Andrzej Poniatowski jenerał-porucznik wojsk .austryackich, ożeniony z Kińską (a ojciec księcia Józefa co zginął w Eisler.) poznał Stefaniego, namówił go, aby z Wiednia, gdzie naonczas w orkiestrze teatru Cesarskiego zostawał, udał się do Warszawy. Książę Poniatowski dał mu polecające listy, jakoż zaraz po przybyciu na dwór Króla Stanisława Augusta został pomieszczony w nadwornej tego Króla kapeli, przy której aż do rozpuszczenia dworu królewskiego 1796 roku zostawał, jako Dyrektor opery teatru nadwornego.

Gdy w roku 1794, Wojciech Bogusławski napisał oryginalną operę w dwóch aktach, pod napisem: Cud mniemany, czyli Krakowiacy i Górale; Stefani podjął się napisać do niój muzykę. Jako Czech pobratymiec, znał już melodje ludu czeskiego, przejęty potrzebą poznania muzyki polskiej ludowej, co niedziela i święto wyjeżdżał na wieś, aby się nasłuchał pieśni, napatrzył tańców ochoczego ludu naszego. Wracał do miasta, a mając świeżo w pamięci sielską melodję, zasiadał i podkładał pod libretto Bogusławskiego.

Pierwszy raz d. 1 Maja 1794 r. przedstawiona ta opera, z nieopisanym zapałem przyjętą została. Do dziś dnia powtarzana, miała sto kilkadziesiąt przedstawień (').

Stefani zachęcony tak świetnem przyjęciem pierwszej próby, napisał muzykę do oper następnych:

Wdzięczni poddani panu swemu, pierwszy raz wystawiona w r. 1796. Drzewo zaczarowane, 1797 r. Frozyna, czyli siedem razy jedna, 1806 r. Rotmistrz Górecki, 1807 r. Polka, (²) 1807 r. Stary Myśliwy, 1808 r. Papirius, 1808 r.

Przywiązany byt szczególnie do Żółkowskiego; uwielbiał tego artystą, który go też ciągle wspierał.— (Śmierć tego wielkiego komika, tak potężne na biednym famnlnsie uczyniła wrażenie, że stracił zupełnie swoją wesołość da-\\ną Na pogrzebie Żółkowskiego łkał rzewnie i zanosił się od ptarzn; — od tej też chwili, gdy odprowadził zwłoki na cmentarz Powązkowski tego, którego tak ukochał: snintny i osowiały, rzadko się kiedy pokazywał na ulicach — W rok zniknęła ta postać oryginalna w arszawy. Nowicki zapadł na zgniłą gorączkę, oddany do Szpitala Sióstr Miłosierdzia figo'Ducha panien Marcinkanek, w dniu 1S Listopada 1823 i. tam życie zakończył, mając lat około 50 wieku. Pochowany na starym cmentarzu Powązkowskim, w dole wspólnym, dla biednych oznaczonym.

( ) Muzyka ta, w znacznej rzęśri użytą została do haletu: „// etele w Ojcowie.“

(-) Operę tę w trzech aktach wierszem napisał Wybicki i wydał p: n: „Polka, Opera w ich Aktach “ Warszawa 1788 r. w Drukarni Scholarom Pijarom Wybicki przypisał ją żonie Potockiego, z domu Mniszchów, którą pojął Szczęsny Potocki po traicznej śmierci pierwszej małżonki, Gertrudy Komorowskiej.

9*