437
każde wrażenie, przez taki obraz sprawione, do tego samego przedmiotu, w którym się osie krzyżują i porównując te wrażenia od młodości ciągle z doświadczeniem, na drodze dotykania nabytem, musieliśmy wyrobić w sobie wyobrażenie o jedności przedmiotu pomimo dwoistej drogi, na której każdy do świadomości naszej w mózgu środkowym przychodzi. Zdanie to po-twierdza ta okoliczność, że podobnie leżące punkta z prawej i lewej strony na siatkówkach w obu oczach odpowiadają jednej nitce nerwu mózgowego, rozdzielonej na dwie gałązki, prawą i lewą, przy krzyżowaniu się nerwów wzrokowych, i dla tego to dwoma zdrowemi oczyma widzi się jaśniej i wyraźniej, niż patrząc jednem okiem, a przy jednoczesnem sparaliżowaniu po-łowicznem siatkówek, t. j. albo prawych albo lewych połówek w każdem oku, chorzy widzą tylko połowę prawą lub lewą przedmiotu. Jeżeli zaś obrazy tego samego przedmiotu nie padają na odpowiednie sobie miejsca siatkówek w obu oczach, jak to przy umyślnem zezowaniu ma miejsce, wtedy widzimy go podwójnie, co tez zawsze następuje, wpatrując się w przedmiot, którego oddalenie znacznie się różni od odległości płaszczyzny, stojącej w punkcie krzyżowania się obu osi ocznych prostopadle na linii, dzielącej kąt, między niemi zawarty, (kąt optyczny) na dwie równe części.
Jeżeli oczy patrzącego są tak skierowane na dwa odmienne przedmioty, iż obie osie optyczne przecinają się przed lub za niemi, wówczas mamy złudzenie optyczne; mianowicie patrząc na dwa przedmioty n i b małych rozmiarów przez dwie osobne l'ury, które nadają osiom optycznym kierunki zbieżne, krzyżujące się za niemi w punkcie o, widzimy przedmiot jeden lecz więcej oddalony w punkcie o przecięcia się obu tych osi; jeżeli zaś punkt O krzyżowania, się onych przypada bliżej oka, niż te dwa punkta, na które patrzymy, wtedy także jeden tylko przedmiot, widzimy w tym punkcie U, zatem w mniejszej odległości, niż są rzeczywiście oddalone. Jeśli więc jeden z nich jest czerwony, a drugi zielony i obydwa są krążki równej wielkości. widzi się tylko jeden biały krążek w rzeczonem miejscu, ponieważ barwy czerwona i zielona są dapelniająccmi się. do białości. To ostatnie doświadczenie przekonywa nas tern bardziej, że wrażenia, sprawiające jednocześnie w obydwóch oczach